Deze film van Ridley Scott stond al op onze lijst van films om naar uit te kijken in 2020. Maar dan vooral ook om te zien hoe deze zou uitdraaien. Want het plot leek op het eerste gezicht een heel slecht idee. Twee mannen die strijden om hun eer nadat de vrouw van een van hen verkracht is. Het leek alsof de focus helemaal verkeerd zou liggen. Maar we trekken onze woorden van toen terug want dat is waarschijnlijk de indruk die de intussen 83-jarige filmmaker wou wekken. The Last Duel is veel genuanceerder maar daarom niet minder wraakroepend.
Terug naar de middeleeuwen
In 1386 zijn Jean de Carrouges (Matt Damon) en Jacques Le Gris (Adam Driver, Marriage Story) goeie vrienden en strijdmakkers. Samen leiden ze veldslagen voor leenheer Pierre (Ben Affleck) in naam van de koning. Maar Jean raakt stilaan in ongenade bij Pierre terwijl Jacques zijn rechterhand wordt. Toch lijkt z’n geluk wat te keren wanneer Jean de kans krijgt om te trouwen met Marguerite de Thibouville (Jodie Comer, Killing Eve, Free Guy). Hij krijgt zo ook haar bruidsschat waaronder enkele stukken grond. Maar dan wordt een van die stukken door Pierre aan Le Gris gegeven. Hierdoor krijgen ze nog een grotere vete en is het gezin de Carrouges niet meer welkom aan het hof.
Enige tijd later komen ze tot een verzoening waarbij Le Gris ook Marguerite leert kennen, die erg onder de indruk is van haar. Maar later, nadat Jean terug is van weken strijdcampagne, zegt Marguerite dat ze aangevallen is door Le Gris terwijl hij weg was. Die ontkent maar de Carrouges wil toch een duel tot de dood. Die praktijk was eigenlijk al afgeschaft maar door het gerucht van deze zaak wordt er nog een keer een uitzondering gemaakt. Als Jean wint, is het bewezen dat Marguerite de waarheid spreekt. Anders zal ook zij moeten sterven.
Slim scenario
Het verhaal wordt voorgesteld in drie delen. Elk geeft de waarheid volgens een van de hoofdpersonages.
En die waarheid is net waar het hier om draait. Die blijkt ook voor verschillende mensen iets anders te zijn. Het verhaal wordt dan ook voorgesteld in drie hoofdstukken. Het eerste geeft de waarheid weer volgens Jean, de tweede volgens Jacques en de derde (en enige juiste) volgens Marguerite. Hier schuilt meteen de grootste kracht van The Last Duel. Het script moest wel zo aangepakt worden dat het meer deed dan die oorspronkelijke premisse brengen. Elk van de drie delen vertelt delen van in se hetzelfde verhaal, maar het uiteindelijke beeld is volledig anders. Ik zal niet te veel zeggen maar er zijn subtiele verschillen tussen de delen die de bedoeling kracht bij zetten. Zo is er een verzoening die anders verloopt of blikken en aandacht die ineens iets heel anders betekenen. Op die manier vliegen de 2,5 uur van deze film zo voorbij.
En ja, het waren niet voor niks de middeleeuwen. In die tijd hadden vrouwen helemaal niks te zeggen zonder hun man. Wat Marguerite overkomt, is dan ook inderdaad meer een erezaak voor de mannen dan gerechtigheid voor haar. Geen wonder dat vrouwen in die tijd niks durfden te zeggen. Want ja, het is heel duidelijk dat deze film seksueel geweld en grensoverschrijdend gedrag wil aankaarten. Sommigen zullen dit dan ook zien als een manier om te zeggen hoe ver het al gekomen is voor vrouwen, maar de film maakt ook duidelijk dat het jammer genoeg een tijdloos verhaal is. Het verschil in standpunten, de gevolgen, de impact, ze zijn allemaal door te trekken naar nu. Dus als je iemand bent die vindt dat er intussen al genoeg MeToo-verhalen zijn, mis je het punt volledig en zal deze film ook niks voor jou zijn.
Geslaagd kostuumdrama
Als je iemand bent die vindt dat er intussen al genoeg MeToo-verhalen zijn, mis je het punt volledig en zal deze film ook niks voor jou zijn.
Maar ik vond dit alles, samen met de verpakking van kostuumdrama een heel onverwacht maar ook entertainend en effectief verhaal. Het is al even geleden dat ik nog een film zag die zich afspeelde in de middeleeuwen en op zo’n grote schaal opereerde als deze. The Last Duel rijgt doorheen de film de spectaculaire actiescènes aan elkaar. Honderden extra’s met zwaarden, harnassen en paarden transporteren je terug. Ook het productiedesign van Arthur Max (The Martian) met de vele kastelen en shots bij kaarslicht, en de prachtige kostuums dragen bij aan de beleving. Daarnaast komen ook heel wat delen van het gewone middeleeuwse leven aan bod, zoals huwelijken, werk etc, voor de geschiedenisliefhebbers. Voeg daarbij nog de middeleeuws geïnspireerde muziek van Harry Gregson-Williams en je bent de moderne technologie even vergeten.
Daarnaast houdt de topcast je ook aan het scherm gekluisterd. Matt Damon heeft het op uiterlijk vlak het minst getroffen met het nektapijt en de littekens van zijn personage. Ben Affleck amuseert zich dan weer kostelijk als de geblondeerde, excentrieke heer Pierre. Eigenlijk is Adam Driver ongeveer de enige man bij wie de middeleeuwen hem wel staan. (Zijn lokken zijn sowieso tijdloos.) Van hem leer je trouwens een kant kennen die hij eigenlijk al wat liet zien in Star Wars maar hier nog veel erger wordt.
Maar de echte ster van The Last Duel is Jodie Comer. Zij is het hart van de film waardoor ze ook elke scène naar zich toetrekt. Aangezien zij centraal staat in het laatste deel, valt of staat alles met haar prestatie. En die staat als een burcht huis. Eigenlijk dacht ik dat alle aandacht zou gaan naar de hereniging van Matt Damon en Ben Affleck als schrijversduo. Maar met Nicole Holofcener (verantwoordelijk voor de geweldige maandstondenmop in Black Widow) zorgen ze voor een allesbehalve run of the mill kostuumdrama, en bovendien heel wat spektakel van de hand van Ridley Scott. Dus ja, ik zeg het nog eens: ik zal nooit meer aan deze mensen twijfelen.
The Last Duel is nu te zien in de bioscoop.
