Gaan ze open of blijven ze dicht? Het is een vraag die elke filmliefhebber stelde over de cinema’s in 2021. Als de bioscopen dan open waren, probeerden we er zoveel mogelijk tijd te spenderen en kwamen we tot de volgende lijst van beste films van 2021.
Dune: Part One
‘Onverfilmbaar’? Dat woord kent Denis Villeneuve niet. Hij nam de immens populaire boekenreeks van Frank Herbert en maakte er een epische film van, de eerste in hopelijk een aantal delen. Paul Atreides is ons anker in een clash der dynastieën, werelden en grondstoffen. Dune: Part One neemt zijn tijd om alle verhaalelementen te introduceren, maar deze film voelt op geen enkel moment aan als eentje van 2,5 uur.
Timothée Chalamet trekt een absolute topcast met ook Oscar Isaac, Zendaya, Rebecca Ferguson, Javier Bardem, Josh Brolin, Stellan Skarsgard en Jason Momoa. De film ziet er adembenemend uit, van de sets en kostuums tot de cinematografie. Voeg daarbij nog de bevreemdende muziek van Hans Zimmer en je krijgt cinemaspektakel van de bovenste plank. Is Part Two er al? (Te bekijken via verschillende streamingdiensten.) (Elien)
Pig
Iemand heeft het truffelzoekend zwijntje van Nicolas Cage gestolen en wat er dan gebeurt, raad je nooit. We zouden een overdaad aan geweld voorgeschoteld moeten krijgen, maar Cage smijt iets helemaal anders op ons bord. De karikaturale acteur toont hoe klein hij nog kan spelen in een rakende film over verlies en hoe we daarop allemaal anders reageren, vaak met een impact op onze omgeving. Pig is het soort film dat je als mens kan doen veranderen, ook al is het maar voor een avond. (Matti)
The Worst Person in the World
Wie ons regelmatig leest, weet misschien dat we een zwak hebben voor de betere romantische komedie. Netflix heeft voorlopig de monopolie op charmante versies voor jongeren en jongvolwassenen, maar dit jaar werd ook het meest volwassen publiek op haar wenken bediend.
Velen onder ons zullen zich wellicht herkennen in Julie, het hoofdpersonage die de existentiële crisissen en levenswendingen niet schuwt. Ze wil aan zichzelf en anderen bewijzen dat de relatie met haar oudere vriend wel kan werken, maar die gaat toch wankelen wanneer ze zijn jongere tegenpool ontmoet. Renate Reinsve schittert in deze grappige, emotionele en lichtjes absurde film van het Noors-Deense toptalent Joachim Trier. (Te bekijken in de bioscoop.) (Elien)
The Green Knight
The Green Knight verkent de krochten en schaduwen van oude kastelen, de koudste meren en kleurrijkste bossen, de diepste dalen en meest kille bergtoppen. Elke frame is een schilderij om in te kaderen, soms versierd met sierlijke letters en altijd bijgestaan door geluiden die je meevoeren, dan weer kippenvel bezorgen.
Een film die je vragen doet stellen over het meest universele van alles – zo het type waarvan je een paar uren slaap laat – is op zijn minst memorabel te noemen. The Green Knight vertelt over onze collectieve zoektocht naar betekenis in het leven met zo’n schoonheid, zo’n charisma van Patel en zo’n uitgemeten balans van gevoelens dat het onbegrijpelijke ervan nooit ontoegankelijk wordt. (Te bekijken via verschillende streamingdiensten.) (Matti)
Spider-Man: No Way Home
Een van de meest geanticipeerde films van het jaar zijn is vaak een goed teken, maar het brengt ook torenhoge verwachtingen met zich mee. Vooral toen bekend begon te worden dat No Way Home met het multiverse zou spelen en zo een aantal oude villains van de Tobey Maguire- en Andrew Garfield-periodes centraal zou stellen, waren het enthousiasme en de theorieën echt bijna niet meer te houden.
En het moet gezegd: No Way Home lost de hoge verwachtingen in. Tom Holland blijft het anker van de film, en toch is het een genot om de golden oldies met hem te zien omgaan. Het vermoedelijk laatste deel van de trilogie is een waar Spider-feestje, als je van nostalgie houdt tenminste. (Te bekijken in de bioscoop.) (Jana)
Summer of Soul (…or, When the Revolution Could Not Be Televised)
In 1969 vond in Harlem een legendarisch muziekfestival plaats. Of dat was het toch voor het grotendeels zwarte publiek dat het bijwoonde. De rest van de wereld vergat het bestaan ervan… tot muzikant en debuterend regisseur Amir ‘Questlove’ Thompson 50 jaar later de beelden in een documentaire wou gieten. Het resultaat is even prachtig als wraakroepend.
Artiesten zoals Stevie Wonder, Gladys Knight, Nina Simone en B.B. King maakten er een uniek muzikaal feest van, en Questlove vormde de dagen aan beeldmateriaal om in een naslagwerk van zwarte geschiedenis, muziek, (r)evolutie en trots. Het is indrukwekkend hoe hij elke artiest die schermtijd krijgt ook linkt aan wat er toen in de wereld gaande was. We hadden er gerust nog een paar uur langer naar willen kijken. (Te bekijken op Disney+.) (Elien)
Promising Young Woman
Het was al even geleden dat ik nog zo aangenaam verrast werd door de Academy als toen Emerald Fennell dit jaar de Oscar voor Beste Origineel Scenario won voor haar debuut. Centraal staat namelijk Cassie, die eigenlijk haar leven gewijd heeft aan het vinden en ontmaskeren van foute mannen die misbruik maken van vrouwen. Wanneer ze een oude studiegenoot tegenkomt, maakt dat oude trauma’s los waarvoor ze wraak wil nemen.
De mix van maatschappijkritiek, humor en donkere kantjes in het script zorgt voor een film die blijft nazinderen. De glansrol is voor Carey Mulligan, die zowel haar dramatisch als komisch talent laat zien. Een ding is zeker: een film als Promising Young Woman heb je nog niet vaak gezien. (Te bekijken via verschillende streamingdiensten.) (Jana)
The French Dispatch
The French Dispatch tovert een glimlach op je gezicht van begin tot einde. Met zijn nostalgische ode aan tijdschriften overtreft Wes Anderson zichzelf op alle vlakken. De anthologiefilm beeldt vier artikels af uit het allerlaatste nummer van een magazine geschreven door Amerikaanse journalisten in het fictieve Franse stadje Ennui-sur-Blasé.
Voor je het weet, mag je de nostalgie naar een vervlogen tijdperk en de sprookjesachtige versie van Parijs inruilen voor de grijze realiteit. Een plek die de filmmaker toch maar even weer heeft opgefleurd met zijn aanwezigheid. (Te bekijken in de bioscoop of via verschillende streamingdiensten.) (Matti)
C’mon C’mon
Wanneer Johnny’s zus onverwacht haar ex-man moet helpen, biedt hij zich aan om op zijn neefje Jesse te passen. Johnny is radiojournalist en net bezig met een programma waarvoor hij de VS rondreist. Na verloop van tijd moet hij Jesse noodgedwongen op sleeptouw nemen. Het leidt tot een reis waarbij oom en neef over en van elkaar leren.
C’mon C’mon is een mijmerende film die je zowel een warme gloed vanbinnen als een paar mokerslagen geeft. Joaquin Phoenix is heerlijk open en zachtaardig, en herinnert ons eraan dat hij eigenlijk het meeste indrukt maakt met zijn minst bombastische rollen. Woody Norman is een natuurtalent als Jesse. Mike Mills maakte een film over opvoeden, de toekomst en kwetsbaar zijn. Ook letterlijk beeldschoon. Wij zagen hem op Film Fest Gent, en eind januari kunnen we nog eens gaan kijken bij de algemene release in de bioscoop. Wij kopen alvast opnieuw een kaartje. (Elien)
No Time to Die
Daniel Craigs afscheid van de Bondfranchise is tegelijkertijd zijn meest emotionele en kwetsbare portrettering van de machoman in de langlopende spionnenreeks. Zoals het hoort neemt regisseur Cary Fukunaga ons mee op schiettripjes in exotische locaties en verborgen bunkers voor zowel een schone ode als een nieuw begin voor de held met de vele gezichten. Op die manier is No Time to Die een van de weinige films waar nostalgie en moderniteit elkaar verheffen. (Te bekijken in de bioscoop.) (Matti)
Black Widow
Fans en ikzelf vragen er al jaren om, en ondanks de pandemie is de solofilm voor Black Widow er eindelijk gekomen. Deze prequel duikt in het verleden van Natasha Romanoff (for obvious reasons) en laat ons daarbij meer dan ooit zien hoe ze eigenlijk is als mens in plaats van superheld, en hoe haar verleden haar gevormd heeft. Het zorgt voor een echte spionnenfilm met toch heel wat Mission Impossible-achtige stunts.
De introductie van Florence Pugh in het MCU blijkt nu al een van de beste zetten van het jaar te zijn. Scarlett Johansson kan haar carrière als Black Widow waardig afsluiten met een film die toch weer wat anders doet. En al zal het misschien van niet zo veel mensen de topfavoriet zijn, voor mij had Black Widow toch alles wat ik ervan verwachtte en hoopte. (Te bekijken op Disney+.) (Jana)
The Last Duel
Matt Damon en Ben Affleck die een verhaal schrijven over twee mannen die na een vermeende verkrachting moeten duelleren voor het lot van het slachtoffer? Het duo dat af en toe beter een vod in hun mond zou stoppen als ze het hebben over een genderkwestie? Argwaan was mijn deel toen ik even geleden de aankondiging voor The Last Duel las.
Maar het duo en regisseur Ridley Scott hebben me aangenaam verrast met deze film. Ze haalden Nicole Holofcener aan boord en stopten het verhaal in een inventieve vertelstructuur die de gebeurtenissen op boeiende wijze herhaalt. Met een productie die niet onder moet doen voor Gladiator gebruikt Scott zijn kunde in spektakel om belangrijke onderwerpen aan te snijden. Dankzij de absolute topcast, met ook nog Jodie Comer en Adam Driver, blijft deze film op meerdere vlakken bij. In de bioscoop is deze helaas te veel onder de radar gebleven, maar check hem zeker op Disney Plus. (Elien)
The Lost Daughter
Maggie Gyllenhaal geeft met haar schrijf- en regiedebuut meteen een visitekaartje van jewelste af. Het genuanceerde script werpt een blik op hoe moederschap niet altijd de roze wolk is zoals ze wordt voorgesteld. Het hoofdpersonage Leda is namelijk op vakantie wanneer ze geïntrigeerd raakt door een jonge moeder die het niet zo makkelijk lijkt te hebben met haar dochtertje. Zo wordt langzaam duidelijk dat Leda zelf een moeilijke relatie heeft met het moederschap.
Het script van Gyllenhaal onthult het maar met stukjes en beetjes via flashbacks en via de dialogen die Leda heeft met de andere personages. Van Olivia Colman weten we dat ze veel kan met weinig woorden en levert dan ook opnieuw een geweldige prestatie af. (Te bekijken in de bioscoop of op Netflix.) (Jana)
Drunk
Een groep uitgebluste leerkrachten beslist om een sociaal experiment op te zetten waarbij ze meer en meer dronken les geven. Je verwacht meteen dat het snel fout zal gaan, maar regisseur Thomas Vinterberg pakt het genuanceerder aan. Er is namelijk een reden dat alcohol zo verslavend is, omdat je er aanvankelijk vooral voordelen van ondervindt: meer creativiteit, spontaniteit en minder zorgen.
Maar er is natuurlijk de keerzijde. Alle leerkrachten hebben een reden om in het experiment te willen stappen, en wanneer de nasleep onvermijdelijk komt, grijpt de uitstekende cast je bij de keel en laat je niet meer los. Mads Mikkelsen bewijst alweer dat hij een van de beste acteurs ter wereld is. Het einde van Drunk is bovendien een van de beste van het jaar. (Te bekijken in sommige bioscopen of via verschillende streamingdiensten.) (Elien)
The Mitchells vs. The Machines
De beste animatiefilm van het jaar gaat dit jaar eens niet naar een Pixarfilm. In The Mitchells vs. The Machines nemen sociale media en robots de wereld over en de enigen die de robotapocalyps kunnen stoppen zijn de leden van een disfunctioneel gezin die heel veel uit te praten heeft. Even geflipt als de familie is de kleurrijke animatie, een sublieme combinatie van 3D met 2D. Samen met Spider-Man: Into the Spider-Verse staat The Mitchells vs. The Machines precies aan het begin van een stilistische rage. De tekenfilm loopt bovendien over van humor, hart en liefde voor de film met verwijzingen die enkel Letterboxdgebruikers zullen herkennen. (Te bekijken op Netflix.) (Matti)
Nomadland
Het duurde even voor de Oscarwinnaar voor Beste Film bij ons in de zalen kwam, maar ook hier maakte de film indruk. Toch is Nomadland misschien niet voor iedereen. Dit is namelijk geen film die het van het spectaculaire plot moet hebben, en dat is net het punt. Fern laat na het verlies van haar man dan ook alles achter en besluit om als een moderne nomade rond te trekken. Het gaat vooral om de ervaringen die ze op doet en de mensen die ze leert kennen.
Je hebt meer het gevoel dat je naar een documentaire kijkt dan naar een fictiefilm. Ik werd er alleszins superrustig van en zulke films heb je ook soms nodig. Die ervaring wordt compleet gemaakt door een geweldige Frances McDormand en de prachtige cinematografie. (Te bekijken op Disney+.) (Jana)
Last Night in Soho
Met Last Night in Soho maakte hyperkineet Edgar Wright zijn meest conventionele film tot nu toe. Een modestudente bedenkt een alter ego waarmee ze wegvlucht naar de jaren 60, mooie dromen van een zangeres die haar inspireren op school. Maar wanneer de grens met de realiteit begint te vervagen, belandt ze al snel in een nachtmerrie. Wright valt zoals gewoonlijk op met hoe hij de wazige fantasieën in beeld brengt, maar uiteindelijk zijn het actrices Thomasin McKenzie en Anya Taylor-Joy die als twee tegenpolen de show stelen. (Matti)
The Father
Dementie blijft een bikkelhard onderwerp om een film over te maken. Regisseur Florian Zeller maakte het mee met zijn vader en maakte er een toneelstuk over, dat hij dan ook verfilmde. Anthony Hopkins speelt een man die zijn voornaam draagt en langzaam de grip op de realiteit verliest. Hij verzet zich steeds meer tegen zijn zorgverleners en dochter, die stilaan aan het einde van haar Latijn is. Bijna met de moed der wanhoop haalt ze een jonge verpleegkundige in huis, met wie Anthony het best lijkt te vinden. Aanvankelijk toch.
Via subtiele productie- en verhaalelementen en dialogen toont Zeller de evolutie van Anthony. In plaats van voor groot drama te kiezen, komt de ontknoping net als de ziekte als een golf over je heen. Daardoor komt de impact van wat dementie met een mens en zijn omgeving doet des te harder aan. Anthony Hopkins geeft de vertolking van zijn carrière. Ik ken niemand die het droog hield bij deze film, en onze tranen heeft Zeller met The Father zeker verdiend. (Nu te bekijken via verschillende streamingdiensten.) (Elien)
Judas and the Black Messiah
Judas and the Black Messiah is het biografisch verhaal van Fred Hampton, de voorzitter van de Black Panther Party die op 21-jarige leeftijd in 1969 vermoord werd door de FBI ten gevolge van een mol in zijn revolutionaire organisatie. Daniel Kaluuya en Lakeith Stanfield spelen met verve de twee spilfiguren die bespeeld werden door de witte handhavers van de orde. Judas and the Black Messiah is ook het soort film dat nog maar weinig meer gemaakt wordt, maar nu meer dan ooit nodig is: een wraakroepend boze tragedie die zijn relevantie helaas niet snel zal verliezen. (Matti)
Cool Abdoul
Afsluiten doen we met een film van eigen bodem (die nog te zien is in de Studio Skoop). Cool Abdoul vertelt het verhaal van Gentse bokser Ismaïl Abdoul (Nabil Mallat), die al drievoudig Belgisch kampioen in het boksen is maar wil opklimmen naar wedstrijden in het buitenland. Om dat mogelijk te maken, sluit hij een deal met de Nederlandse Mike, maar die brengt hem op een gevaarlijk pad, die ook zijn prille relatie met Sylvie (Anemone Valcke) op de helling zet.
Biopics van deze orde mogen er best wat meer komen in Vlaanderen. Hoe bijvoorbeeld het boksen hier in beeld is gebracht, moet zeker niet onderdoen voor de Amerikaanse equivalenten. Het script van Jonas Baeckeland, Fikry El Azzouzi en Wouter Van Haver houdt Cool Abdoul ook realistisch en verbloemt Ismail z’n gedrag ook niet wanneer dat de verkeerde kant uitgaat. De grootste troef is wel Nabil Mallat, die hier een absolute glansprestatie neerzet. (Jana)
