De maatschappij houdt vrouwen al lang voor dat moeder zijn een van de mooiste dingen is die je kan bereiken in je leven. En voor velen is dat ook zo. Alleen moeten zij die het niet zijn of willen zijn vaak hun keuze verdedigen. Denk maar aan Jennifer Aniston of hier bij ons Leen Dendievel. Maar misschien een nog groter taboe hangt er rond moeders voor wie het toch allemaal niet is zoals ze hadden gedacht. Net dat onderzoekt Maggie Gyllenhaal in haar fascinerende regiedebuut The Lost Daughter, dat wij al konden zien op Film Fest Gent.
Rise of the Gyllenhaal
De familie Gyllenhaal is al jaren een sterkhouder en instituut in Hollywood. Broer Jake is misschien de bekendste met een heel diverse carrière van Nightcrawler over Zodiac tot Spider-Man: Far From Home. Zus Maggie is toch altijd wat de mysterieuze van de twee geweest. Ze had ook vaker rollen waarin ze onconventionele vrouwen vertolkte, een geweldig recent voorbeeld daarvan is The Kindergarten Teacher. Nu maakt ook zij de switch naar een rol achter de schermen, en daarbij zet ze als schrijver-regisseur de onconventionele trend verder met een adaptie van de befaamde roman The Lost Daughter van Elena Ferrante.
De hoofdrol is weggelegd voor Leda Caruso (Olivia Colman), een vrouw van middelbare leeftijd die op vakantie gaat naar een Grieks eiland. Ze is helemaal alleen maar dat lijkt haar niet te deren want als professor Italiaans en vertaalster is ze gekomen om rustig te werken. Lyle (Ed Harris), de eigenaar van het appartement waar ze verblijft en Will (Paul Mescal), een jongen die werkt op het strand, zijn de enige mensen met wie ze beperkt contact heeft. Bij hen onthult ze ook niet zoveel van zichzelf. Ze leest boeken of gaat zwemmen en geniet van de rust.
Langzaam wordt duidelijk dat het moederschap niet altijd gemakkelijk is geweest voor Leda.
Maar die rust wordt verstoord door een familie met kinderen die redelijk luidruchtig is. Bij het gezin horen een jonge vrouw en haar dochter, die de aandacht trekken van Leda. De dochter is namelijk heel aanwezig en de jonge vrouw Nina (Dakota Johnson) lijkt er redelijk alleen voor te staan. Wanneer het meisje verdwijnt, is Leda degene die haar terugvindt, waardoor ze het gezin beter leert kennen. Zelf geeft ze echter weinig prijs, alleen dat ze twee dochters heeft. Langzaam wordt via flashbacks duidelijk dat het moederschap voor Leda (daar vertolkt door Jessie Buckley) niet altijd even makkelijk is geweest. Haar fascinatie met Elena en haar dochter brengt haar vervolgens op een raar pad.
Ongeziene nuance
Als scenarist en regisseur weet Gyllenhaal nu al heel goed wat ze wil overbrengen en hoe ze dat doet.
Het is best verbazend dat The Lost Daughter een debuut is. Als scenarist en regisseur weet Gyllenhaal heel goed wat ze wil overbrengen en hoe ze dat doet. Ik gebruikte eerder het woord mysterieus om Gyllenhaal zelf te omschrijven maar ook in deze film komt dat gevoel terug. Er is iets aan Leda waar je lange tijd je vinger niet kan opleggen. Het script van Gyllenhaal onthult het ook maar met stukjes en beetjes via de flashbacks en via de dialogen die Leda heeft met de andere personages. Maar het heeft duidelijk nog een grote impact op Leda, zowel fysiek als mentaal.
Ook Nina heeft het duidelijk niet makkelijk, en net dat verkennen is wat dit verhaal uniek maakt. Ik zei het al, moederschap wordt vaak voorgesteld als een continue roze wolk, maar dat is gewoon niet realistisch. Toch hebben we het nog niet vaak genuanceerd gezien: ofwel ben je supermoeder ofwel verwaarloos je je kinderen compleet. Leda houdt duidelijk van haar kinderen maar dat is niet altijd genoeg. Bovenal blijven moeders mensen die soms ook wel hun eigen keuzes verwensen.
Die subtiliteit en de soms geïmproviseerd klinkende dialogen zorgen voor een haast rustgevende film maar tegelijk verontrustende ondertoon. Gyllenhaal won dan ook terecht de scenarioprijs op het filmfestival van Venetië. De score van Dickon Hinchliffe heeft veel piano en viool maar ook veel ritme met een melodie die me soms deed denken aan Stop In The Name Of Love. Filmen op een eiland is ook altijd een manier om je film er goed te laten uitzien, maar toch blijft de camera vaak dichtbij Leda en de andere personages.
Colman schittert weer
Vooral Olivia Colman mag zich toch opnieuw opmaken voor een Oscarnominatie want dit is haar film.
Hierdoor is de cast des te belangrijker en die tilt het script nog naar een hoger niveau. Vooral Olivia Colman mag zich toch opnieuw opmaken voor een Oscarnominatie want dit is haar film. Door haar strubbelingen had Leda buitengewoon irritant kunnen overkomen, dus heb je iemand nodig die de kwaliteit van het script kwetsbaar kan overbrengen. Colman zegt soms nog het meeste als ze helemaal niet spreekt. Een geweldige vertolking waarvoor ze de Oscar nog meer verdient dan voor The Favourite.
Dakota Johnson blijft ook een van de meest interessante actrices van haar generatie. Ze heeft iets nonchalants als Nina maar iets scherps dat langzaam maar zeker komt bovendrijven. Jessie Buckley is gewoon een ster en bevestigt dat hier nog maar eens, met een rol die eigenlijk even cruciaal is als die van Colman. Er zijn ook goeie bijrollen voor Ed Harris en Paul Mescal maar laten we eerlijk zijn, in deze film is het vrouwen aan de top, getrokken door een uitstekende visie van Maggie Gyllenhaal.
The Lost Daughter is vanaf 15/12 te zien in de bioscoop en vanaf 31/12 ook op Netflix.
