Blijf op de hoogte
Geekster nieuwsbrief

Inschrijven

maniac netflix

Maniac doet ons nadenken over geestelijke gezondheid

Tijdens het kijken van Maniac werd ik opnieuw geconfronteerd met een stukje van mezelf dat ik liever niet onder ogen kom. En met een maatschappij waarin geestelijke gezondheid minder belangrijk is dan zijn fysieke tegenhanger. Maniac is meer dan alleen maar de zoveelste scifireeks die op Netflix de laatste jaren de revue is gepasseerd. Voorbij de unieke sfeer die Patrick Somerville (The Leftovers) en Cary Joji Fukunaga (True Detective) neerzetten, doet de reeks ons vooral nadenken over hoe het is om te leven met een mentale ziekte.

Hoe ga je om met een psychische stoornis? Maniac probeert geen wetenschappelijk correct antwoord te geven op deze vraag maar laat ons simpelweg nadenken over mentale gezondheid. Waarom is dat belangrijk? Omdat als je willekeurig drie Belgen rond een tafel plaatst, gemiddeld één van hen in zijn of haar leven ooit geconfronteerd zal worden met een psychische stoornis. En omdat we er als maatschappij te weinig aandacht aan besteden. Popcultuur kan ons het inlevingsvermogen schenken om daar verandering in te brengen.

Op bepaalde momenten was Maniac een akelig accurate weerspiegeling van hoe het is te leven met een psychische stoornis.

Maak kennis met Owen en Annie, twee verloren zielen in New York City die worstelen met zichzelf en hun psychische stoornis. Owen lijdt aan paranoïde schizofrenie, Annie heeft een borderline-persoonlijkheidsstoornis. Beiden zijn ze kandidaat om experimentele medicatie te testen die hen mogelijks voor altijd van hun demonen kan verlossen. Maniac is niet voor iedereen. Cary Joji Fukunaga creëert een fantasierijke wereld waarin we ondergedompeld worden in de hersenspinsels van onze hoofdpersonages. Het resultaat is een soort vreemde mix tussen Eternal Sunshine of the Spotless Mind, Inception en Black Mirror. Veel in deze serie is uiteraard fictie, maar op bepaalde momenten was het een akelig accurate weerspiegeling van de werkelijkheid.

Ook ik behoor ondertussen tot de groep waarvoor het dagelijks functioneren zonder medicatie onmogelijk is geworden. Zelfs met is het een bijna constante strijd. Sinds mijn elfde worstel ik met depressie en angstgevoelens. Ik praat er met weinig mensen over, want in onze maatschappij is het nog steeds geen makkelijk onderwerp om ter sprake te brengen. Nochtans blijkt uit cijfers dat België met drie zelfdodingen per dag in de top drie van zelfmoordcijfers in Europa staat en bovendien ook nog eens wereldwijd koploper is in het opnemen van patiënten in psychiatrische instellingen. Psychische stoornissen zijn oorzaak nummer 1 van invaliditeit en 27% van het ziekteverzuim boven 15 dagen kent een psychische oorzaak.

Waarom vinden we het aanvaardbaar dat slechts vier tot acht sessies per jaar bij een psycholoog gedeeltelijk zullen terugbetaald worden?

We leven in een maatschappij geobsedeerd door fysieke gezondheid. De gezondheidslabels op verpakkingen van allerlei voeding vliegen ons rond de oren. We houden maar al te graag ons dagelijks aantal stappen bij via onze fitnesstrackers of smart watches. Maar waar we als samenleving nog steeds te weinig aandacht voor hebben, is onze mentale gezondheid. Nochtans is deze minstens even belangrijk als ons BMI of cholesterolgehalte. Waarom vinden we het aanvaardbaar dat binnenkort een maatregel in voege treedt die een bezoek aan de psycholoog slechts gedeeltelijk laat terugbetalen voor “mensen met matige psychische problemen”? “Door een tussenkomst te voorzien, hopen we dat de stap naar een psycholoog minder groot wordt”, zegt minister De Block. Maar dit zal enkel gelden voor vier tot acht sessies per jaar. Na enkele weken mag de patiënt dus weer de volle pot betalen, terwijl er op een bezoek aan de huisarts of tandarts geen enkele limiet staat en deze in vele gevallen bijna volledig terugbetaald worden.

Depressie en burn-out zijn de ziektes van de 21ste eeuw. Laten we ze dan ook zo gaan behandelen.

Bovendien wordt er in dit nieuwe systeem vereist dat er een doorverwijzing gebeurt door een huisarts of psychiater, wat een extra drempel is én een extra kost voor de staat, want dat bezoek wordt, ironisch genoeg, wel volledig terugbetaald. Het antwoord op deze kritiek is uiteraard dat er onvoldoende budget is om alles terug te betalen. En dit is inderdaad een goede eerste stap. Maar waar zijn we als maatschappij eigenlijk mee bezig als onze uitvlucht is dat het te veel geld gaat kosten? Wat denken we dat het vele ziekteverzuim door psychische problemen ons ieder jaar kost? Depressie en burn-out zijn de ziektes van de 21ste eeuw. Het zijn de nieuwe stoflong, het nieuwe obesitas. Laten we ons alstublieft wapenen tegen deze nieuwe uitdagingen en de mensen die nood hebben aan hulp zo goed mogelijk ondersteunen.

Maar misschien moeten we beginnen met eerst en vooral het taboe aan te pakken. Want de problemen verzwijgen is nog de grootste oorzaak van het gebrekkig ondersteunen van wie nood heeft aan hulp. En wie is volledig vrij van mentale problemen? Ook in Maniac blijkt al snel dat niet alleen de proefpersonen in de medische test het moeilijk hebben. Uiteindelijk heeft iedereen wel iets in zijn leven dat hem “abnormaal” maakt. Het is de mate waarin het je dagelijkse leven beïnvloedt en zichtbaar is voor de buitenwereld dat bepaalt hoe zwaar we eraan tillen in onze maatschappij. Maar ook deze maatschappij evolueert. Tot 1987 werd in de Verenigde Staten homoseksualiteit bijvoorbeeld nog gezien als een mentale ziekte. Hopelijk kunnen we op een dag ook terugkijken op vandaag en bedenkelijk fronsen over hoe we mensen met een psychische aandoening ooit behandelden.

Maniac is nu beschikbaar op Netflix.

Heb je na het lezen van dit artikel nood aan geen gesprek? Bij Zelfmoord1813.be staat er iemand voor je klaar. Elk gesprek is anoniem en gratis.

Total
0
Shares
Een reactie achterlaten
Gerelateerde artikels