Warner Bros. maakte eergisteren bekend dat het alle geplande releases voor 2021 zal uitbrengen in de bioscoop én op dezelfde dag op hun streamingdienst HBO Max. Of je nu voor of tegen bent, die beslissing zal wellicht aanzienlijke gevolgen hebben voor de filmindustrie.
De gok van Nolan
26 augustus 2020. Tenet van Christopher Nolan gaat bij ons in première in de bioscoopzalen. Mensen schreeuwen moord en brand, zowel sommige cinemagangers hier als in de VS, waar de film een week later uitkomt. Wie wil er nu “je leven riskeren” om een film te gaan bekijken? Laat me dat meteen even nuanceren: ik heb van juli tot wanneer ze weer sloten zo’n 32 films gezien in de bioscoop (Film Fest Gent inbegrepen). Ik voelde me op geen enkele andere publieke plaats zo veilig. In ons land gingen alvast een aantal mensen naar Tenet. In het openingsweekend gingen meer dan 50.000 mensen kijken, meteen het derde beste openingsweekend van het jaar (ja, de pre-coronamaanden inbegrepen). Verdere officiële cijfers gaf Warner Bros. niet, maar dat de film de bezoekcijfers van Interstellar of Dunkirk niet gehaald heeft, kunnen we met zekerheid stellen.
De teleurstellende cijfers van Tenet waren genoeg voor alle studio’s om in een kramp te schieten.
In de VS verging het de film slechter. Daar haalde de film 57 miljoen dollar op aan de box office, ongeveer een derde van Nolans vorige films. Wereldwijd staat de teller nu op meer dan 350 miljoen dollar, wat in het midden van een pandemie eigenlijk helemaal niet slecht is. Maar volgens insiders heeft de film 500 miljoen nodig om de kosten te dekken. In bepaalde landen draait de film nog, en komt elders nog steeds uit (zoals vandaag in India). Maar de cijfers waren genoeg voor alle studio’s om in een kramp te schieten: zo goed als alle grote releases zijn uitgesteld naar volgend jaar. De enige releasedatum die bleef staan: Wonder Woman 1984 op 25 december.
Geen Wonder dat ik ween
Vorige week werd bekend dat de Wonder Woman-sequel inderdaad op kerstdag te zien zal zijn in de VS. In de cinema’s, maar ook diezelfde dag al op HBO Max, de streamingdienst van HBO en moederbedrijf WarnerMedia. In gebieden waar die dienst niet beschikbaar is, kunnen filmfans al vanaf 16 december terecht in de bioscoop. Als die open zijn, tenminste. In het Verenigd Koninkrijk komt de film die dag ook op VOD-platform Sky. Vorige week leek die (drie)dubbele en nogal chaotische release nog een test van Warner Bros. na de teleurstelling van Tenet.
Gisteren bleek het tegendeel. Elke release die de studio in 2021 gepland heeft, zal in première gaan op zowel HBO Max als in de bioscopen. Het gaat om 17 films, waaronder de Suicide Squad-sequel, Godzilla vs. Kong, Dune, The Matrix 4, In the Heights, de volgende Conjuring-film, Space Jam: A New Legacy en de Sopranos-prequel The Many Saints of Newark.
Ze zien de strategie vooral als een kans om de tegenvallende resultaten van hun streamingdienst een boost te geven.
Daarmee wil Warner Bros. ervoor zorgen dat hun films niet nog langer op de plank blijven liggen. Wonder Woman 1984 werd namelijk al gefilmd in 2018. Maar ze zien het vooral als een kans om de tegenvallende resultaten van hun streamingdienst een boost te geven. HBO Max werd in mei gelanceerd voor 15 dollar per maand, maar van de 28 miljoen abonnees hebben er slechts 8,6 miljoen de dienst ook echt ‘geactiveerd’ en er iets op bekeken. Dat komt omdat Amerikanen zich niet enkel via WarnerMedia kunnen abonneren. Als ze HBO nemen via tv-providers, krijgen ze ook HBO Max, maar moeten ze de app nog downloaden om te kunnen kijken. En dat lijken velen nog niet te weten of willen doen. Films waar een groot publiek op wacht, zijn dan natuurlijk een goede trekpleister.
En wij?
Maar ik hoor het je al denken: en wij dan? Wanneer zullen wij Gal Gadot en Chris Pine kunnen bewonderen? HBO Max hebben we hier niet, en alhoewel Warner Bros. vrolijk een Belgische bioscooprelease aankondigde, zijn de bioscopen al zeker gesloten tot 15 januari, een maand na de release in de VS. Weinigen ontsnappen zo lang aan spoilers van Amerikaanse media. In de rest van Europa is het ook hoogst onzeker. De Fransen kunnen normaal gezien weer naar de film op 15 december. In de UK hangt het af van de regio waarin je woont, maar kan het wellicht nog in december. Duitsland herbekijkt de sluiting tegen 15 december. De enige optie lijkt op dit moment piraterij. Topstrategie, Warner Bros.
Onze enige optie voor Wonder Woman 1984 lijkt op dit moment piraterij.
Wat me daarover vooral verbaast, is dat de studio heel weigerachtig stond tegenover een bioscooprelease voor Tenet in de late zomer, toen de coronacijfers veel beter waren (behalve in de VS). Christopher Nolan drukte een bioscooprelease in Europa door en weigerde om on demand te gaan in de VS. Daar heeft hij zeker geen Amerikaanse vrienden mee gemaakt. Nu de cijfers in de VS dramatisch worden en elders stilaan weer herstellen, verzekert WB dat de Amerikanen Wonder Woman thuis kunnen zien en laten ze de rest van de wereld grotendeels in het ongewisse. Een gemengde boodschap die toont waar hun prioriteiten liggen. WarnerMedia blijft natuurlijk een bedrijf, maar zo’n studio heeft reserves, en zeker nu is wat empathie voor hun bioscooppartners wel op zijn plaats.
HBO Maxzzz
En wat dan in 2021? Wonder Woman 1984 is één ding, maar ook nog Dune? The Matrix? Als we die kunnen zien in de bioscoop, super! Laat ons hopen dat er in het voorjaar nog veel bioscopen over zijn. Maar mijn onheilspellende angstcommentaar terzijde zit hier een wijdere strategie achter van de studio. Ze willen HBO Max zover krijgen dat het de concurrentie kan aangaan met Netflix en Disney+. En dat betekent een wereldwijde uitrol.
WarnerMedia heeft nog maar net aangekondigd dat HBO Max de plas zal oversteken en hier zou landen in de tweede helft van 2021. Wij vragen ons dan vooral af wat dat zal betekenen voor de pas gelanceerde Vlaamse dienst Streamz. Velen vreesden hiervoor, maar als ze de HBO-catalogus verliezen, zullen er wel wat mensen afhaken. Ik zou zelf ook twijfelen.
Geest uit de fles
Streaming is here to stay, maar dat betekent niet meteen het einde van de cinema-ervaring.
Alleszins is door deze streamingbeslissing de geest uit de fles, en die krijgen we er wellicht niet snel meer in. Streaming is here to stay, maar betekent dat ook het einde van de cinema-ervaring? Hoe afkerig ik zelf ook sta tegenover een langverwachte film voor de eerste keer zien op een klein scherm, ben ik vrijwel zeker van niet.
Netflix wint aan distributieaandeel in de filmindustrie, maar brengt ook nog steeds hun belangrijkste films in de bioscoop. Al is het maar om een ander publiek te bereiken en naar Netflix te lokken. Disney+ wint ook snel aan populariteit, en releases zoals Soul en een aantal Disney-remakes verhuizen naar de streamingdienst, maar tot nu toe houdt the house of the mouse grotendeels de boot af om grote blockbusters zoals Black Widow en Raya and the Last Dragon niet in de bioscoop te laten openen.
De bioscoop is vinyl
Bovendien is deze dubbele strategie voorlopig enkel voor 2021, terwijl de wereld en de filmindustrie rechtkrabbelt. Elke film verschijnt een maand op HBO Max en in de bioscopen tot de bezoekers niet meer komen, waarna andere VOD-platformen en een dvd-release aan de beurt komen, om weer te eindigen op HBO Max. Door de grote promocampagnes voor de bioscoop wat terug te schakelen, wil WarnerMedia meer films produceren en op het grote scherm brengen. En dat is wellicht goed nieuws voor indiefilms en -makers. Zo kan Warner Bros. ook een verkoop aan Netflix of Amazon vermijden en hun streamingdienst zo opnieuw competitief houden.
Er is zoveel aan de bioscoop dat streaming niet kan vervangen.
Ik geloof als geen ander in de kracht van de cinema-ervaring. Voor mij is de bioscoop als vinyl. In tijden van vernieuwing en technologie is het misschien wat ouderwets om pratende mensen en chipsgeluiden te tolereren als je een film ook op je gemak thuis kan zien. Eropuit trekken met het hele gezin is ook een flinke hap uit het budget. Maar net zoals mensen teruggrijpen naar vinyl omwille van de luisterervaring, is er zoveel aan de bioscoop dat streaming niet kan vervangen. Ik denk dat we dit jaar wel allemaal geleerd hebben dat thuis alleen kijken na een tijdje wel eentonig wordt. Ik kan dus niet wachten om weer met vreemden in een donkere zaal te zitten. De filmindustrie gaat interessante en spannende jaren tegemoet. En of de mensen nu opdagen op de eerste dag of een maand later, komen zullen ze. Wij zullen ze overtuigen.
Maar Wonder Woman 1984, daar mogen ze toch snel een Belgische oplossing voor vinden. Misschien kan Christopher Nolan met zijn projector tot hier komen?
Update: Ondertussen heeft Christopher Nolan gereageerd op de beslissing van zijn studiopartner. Hij noemt het een “heel rommelige situatie” en sabelde HBO Max neer als “de slechtste streamingdienst”. Sommigen noemden het een wraakreactie op de teleurstellende cijfers van Tenet, maar laten we ook niet vergeten dat de film een van de enige redenen was dat de bioscopen dit jaar inkomsten hadden.
Ook Dune-regisseur Denis Villeneuve heeft met ongenoegen gereageerd op de beslissing. Hij legt de schuld bij moederbedrijf AT&T, dat volgens hem enkel geeft om hun eigen overleving en niet om de liefde voor film of het publiek. “Dune zal nu niet optimaal kunnen presteren en piraterij zal welig tieren. Warner Bros. heeft de franchise misschien wel meteen om zeep geholpen.” Hij roept AT&T op om de beslissing in te trekken en uitte zijn geloof dat de bioscopen de toekomst van de filmindustrie zijn.
Straffe woorden van twee van de meest commercieel interessante regisseurs van het moment. Warner Bros. loopt zo binnenkort misschien het risico om nog meer inkomsten te verliezen, mochten Nolan en Villeneuve de samenwerking stopzetten. Wordt ongetwijfeld nog vervolgd…
