Heretic review: verrassend diep

Soms heb je niet veel overtuiging nodig om een film te zien. Voor Heretic was de zin “Hugh Grant in een horrorfilm” al genoeg om ons geïntrigeerd een ticketje voor de bioscoop te laten kopen in de releaseweek. En wat blijkt? Deze film is een nog aangenamere verrassing dan we al dachten, met misschien wel het slimste script van het jaar.

Het woord verspreiden

Zuster Barnes (Sophie Thatcher, Yellowjackets) en zuster Paxton (Chloe East, The Fabelmans) zijn missionarrissen van het Mormoonse geloof, meerbepaald de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen. Hun taak is om huisbezoeken te doen bij mensen die interesse getoond hebben in hun geloof, in de hoop om hen te bekeren. Een van hen is Mr Reed (Hugh Grant). De zusters mogen alleen maar binnen als er een andere vrouw aanwezig is, maar hij stelt hen gerust dat zijn echtgenote binnen taart aan het maken is. Dus komen ze binnen voor een gesprek.

Al snel blijkt dat hij zelf al redelijk wat weet over geloof en zich goed kan uitdrukken. Toch hangt er al snel een rare sfeer en laat die vrouw wel heel lang op zich wachten. De meisjes willen vertrekken, maar dat gaat blijkbaar niet zomaar en ze beseffen dan ook dat hier meer aan de hand is.

Rake punten

Ik wil meteen met de deur in huis vallen en zeggen dat Heretic waarschijnlijk het meest intelligente script heeft sinds Dune: Part Two dit jaar. Scott Beck en Brian Woods bewezen eerder al hun kunnen met het scenario van A Quiet Place, toch een van de origineelste horrorfilms van de afgelopen jaren. Ook hun horrorfilm Haunt kon ik wel smaken en zelfs 65 kon je op z’n minst origineel noemen. Maar hier tonen ze dat ze zowel slimme dialogen kunnen schrijven als een ingenieus plot kunnen opzetten.

Want wie een slasher of Saw-achtige film verwacht met Hugh Grant als bloederig meesterbrein zal toch bedrogen uitkomen. Al vanaf het begin kan je je eerder aan diepe, soms filosofische gesprekken verwachten over geloof en verschillende thema’s die erbij horen, zoals polygamie in het verleden van de mormonen. Het zet meteen een toon die anders is dan bij veel andere horrorfilms. Het is geen spoiler om te zeggen dat het bezoek niet zo goed verloopt voor de zusters, en zelfs de manier waarop alles in de soep draait, speelde weer met m’n verwachtingen.

Het eerste, toch wel redelijk lange deel is Heretic niet echt eng te noemen. Op een gegeven moment verandert dat wel en wordt alles veel verontrustender. Ook vallen dan langzaamaan alle puzzelstukjes in elkaar, en ook dat is bijzonder goed uitgedacht. Zelfs tot op het einde ben je niet helemaal zeker wat er nu gaande is. Ook de thema’s die aangehaald worden, zijn best gewaagd. Ik kan me niet inbeelden dat gelovigen hier echt tevreden mee zou zijn, maar er worden best wat rake punten gemaakt over geloof en wat dat allemaal inhoudt. De titel is dan ook goed gekozen. Vlak na de film had ik dan ook het gevoel dat als Christoper Nolan ooit een horrorfilm zou maken, hij waarschijnlijk wel goed op deze zou lijken.

Gekluisterd aan de preek van Hugh Grant

De geruchten zijn trouwens ook waar: Hugh Grant is geweldig in deze rol. Mr Reed verschilt in het begin en op het eerste gezicht misschien niet veel van z’n andere rollen, maar toch is er een subtiel verschil. Zo is hij nog steeds ongelofelijk charmant en beleefd, zelfs als hij de zusters in het nauw drijft, maar onderhuids voel je iets sinisters. Ook de teksten die hij soms moet leveren zijn niet evident, maar hij houdt ze zeker interessant. Daarnaast moeten Chloe East en Sophie Thatcher ook niet onderdoen. Zij zijn zelf mormoons opgevoed en dat zal voor hen een andere dimensie geven. Ik vond het ook wel eens iets anders dat ook de zusters steeds beleefd blijven, ook als ze weten hoe de vork in de steel zit. Dat maakt alles nog net iets volwassener maar ook verontrustender. Tenslotte heeft Topher Grace ook nog een kleine rol, een acteur die ik wel altijd graag zie opduiken.

Voor een redelijk statische film beweegt de camera wel nog veel. Chung-hoon Chung (Wonka, The Handmaiden) gebruikt vaak symmetrie of de 2/3e-verhouding in zijn shots, zoals wanneer de meisjes met hun fiets stenen trappen opgaan. Het huis zelf is ook een belangrijk personage in de film en is heel goed vormgegeven door Philip Messina (The Hunger Games-films) en Justin Ludwig (Pachinko), van het bedrieglijk lieflijk behang tot de donkere krochten. De muziek van Chris Bacon (Bates Motel, Wednesday) viel me in het begin minder op, maar naar het einde toe nemen de strijkers een belangrijkere plaats in. Kortom, Heretic is een van de ontdekkingen van het jaar.

Heretic is nu te zien in de bioscoop.