Fantastic Beasts: The Secrets of Dumbledore review – stilaan de goede kant op

Na de volgestopte tweede Fantastic Beasts-film met nogal vreemde onthullingen leek de nieuwe franchise in de Wizarding World uit te draaien op een sisser. The Secrets of Dumbledore is een betere film dan zijn voorganger en bevat een aantal toffe momenten, maar haalt niet het niveau van de eerste film en komt qua verhaal ook niet in de buurt van de minste Potter-films.

Dumble-who?!

The Crimes of Grindelwald stopte met een grote cliffhanger. Credence Barebone (Ezra Miller) bleek niet de doodgewaande broer van Leta Lestrange (Zoë Kravitz) te zijn, maar de doodgezwegen jongere broer van Albus Dumbledore (Jude Law) en Aberforth Dumbledore (Richard Coyle). Credence bezit ook nog steeds de kracht van de Obscurus in hem en lijkt dus de sleutelfiguur te worden in de strijd tussen Dumbledore en Gellert Grindelwald (Mads Mikkelsen). Grindelwald stuurt namelijk aan op een oorlog tussen tovenaars en Muggles, omdat tovenaars door hen in het geheim moeten leven. Zo rekruteerde hij ook Queenie Goldstein (Alison Sudol), die wil trouwen met Muggle Jacob Kowalski (Dan Fogler), maar dat niet mag volgens de wet.

We kwamen ook te weten dat Dumbledore en Grindelwald in hun jeugd een bloedbelofte sloten om elkaar geen kwaad te doen. En dat wordt een probleem nu die laatste aan populariteit wint en altijd maar radicaler wordt. Daarom schakelt Dumbledore opnieuw een team in om hem te helpen de bloedeed te verbreken: Newt Scamander (Eddie Redmayne). zijn broer Theseus (Callum Turner), Newts assistente Bunty (Victoria Yeates), professor Lally Hicks (Jessica Williams), Leta’s halfbroer Yusuf Kama (William Nadylam) en Jacob. Ook zijn broer Aberforth (Richard Coyle, met een goede imitatie van de stem van Ciarán Hinds) wordt tegen wil en dank betrokken. Ze krijgen elk hun eigen missie, waarmee ze Grindelwald op het verkeerde been willen zetten om hem te dwarsbomen. Maar de tovenaarswereld staat op een kantelpunt…

Life imitates art

En dat treft, want ook de Wizarding World van J.K. Rowling wankelt. De eens geliefde auteur haalt de laatste tijd vooral de krantenkoppen met haar haatdragende uitspraken over trans personen. Triest en bijna onbegrijpelijk van een vrouw die zoveel eenzame en onbegrepen mensen zich thuis liet voelen in de wereld die zij bedacht. En het is op zijn zachtst gezegd ironisch dat deze franchise gaat over helden die strijden tegen iemand die haat zaait. Veel fans en zelfs acteurs houden daarom graag vast aan de tovenaarswereld en de waarden die je erin terugvindt (zie ook de recente Harry Potter-reünie) en hebben liefst zo weinig mogelijk te maken met Rowling zelf.

Ook de studio lijkt te beseffen dat haar inbreng, zowel op het vlak van PR als creatief, niet meer is wat het was. Het scenario voor The Crimes of Grindelwald schreef Rowling alleen, en zo bewees ze dat scenarioschrijven voor een reden een apart beroep is. Het plot ging alle kanten uit, was volgepropt met zijverhalen en ging op bepaalde momenten in tegen het canon van de Potter-films. Ook de casting van Johnny Depp als Grindelwald was controversieel, zowel voor zijn persoon als zijn acteerkeuzes. Warner Bros. zag de bui al hangen en greep dan toch in.

Bemoedigende signalen

Met The Secrets of Dumbledore is schrijver Steve Kloves (die ook de Potter-films schreef, op Order of the Phoenix na) na 10 jaar terug. Hij hielp Rowling met het scenario, en dat merk je meteen. Hij was er bij Potter al niet verlegen om om zijn eigen voorkeuren wat naar voren te schuiven en niet te veel rond de pot te draaien. Die invloed zien we misschien ook in de eerste scène.

Dumbledore probeert Grindelwald te overtuigen om zijn plannen te staken. Die herinnert Albus eraan dat hij er vroeger zelf achter stond. De reden waarom kon je in de boeken tussen de lijnen door lezen, maar hier wordt het meteen uitgesproken: Albus was verliefd op zijn beste vriend. Een aangename verrassing dat het expliciet wordt. Ook al had Rowling in 2007 al gezegd dat het zo was, tot nu toe hadden ze er altijd maar rond gefietst. En met de toevoeging van icoon Mads Mikkelsen is de band tussen Dumbledore en Grindelwald meteen honderd keer geloofwaardiger. Mikkelsen is een schitterende acteur die de gave bezit om in een oogwenk van innemend naar dreigend te gaan. De charme en zelfzekerheid die hij permanent uitstraalt, illustreert hoe radicale leiders vaak mensen overtuigen. En dus vroeger ook Albus Dumbledore.

Kloves brengt in The Secrets of Dumbledore ook de fantastic beasts weer meer naar de voorgrond. In de tweede film waren ze eerder een leuke afleiding, maar hier staan ze, en dus ook Newts kennis weer, centraal. De Qilin, een reptielpaardachtige, kan namelijk de toekomst zien en beslist over wie het Internationaal Overlegorgaan van tovenaars zal leiden. En daarop heeft Grindelwald natuurlijk zijn zinnen gezet. Ook andere fabeldieren zorgen voor plot én luchtige momenten. Daardoor zijn de twee grote elementen uit deze franchise opnieuw beter in balans.

Het designdepartement heeft zich opnieuw uitgeleefd met de ontwerpen van de dieren en magie. Er passeren een aantal knappe ‘vechtscènes’ die de mogelijkheden van magie goed gebruiken waarbij ook gekende magische voorwerpen terugkeren. Oude getrouwe productiedesigner Stuart Craig blijft ook een meerwaarde. Hij krijgt voor de sets, waaronder een paar vertrouwde locaties, deze keer hulp van Neil Lamont, die het art-departement leidde bij Potter. Daarnaast maken we een altaar voor kostuumontwerpster Colleen Atwood, die de cast en de vele, vele extra’s prachtig kleedt. Vooral de nieuwe jassen voor de mannelijke hoofdpersonages zijn een lust voor het oog. De film ziet er ook iets anders uit. Nieuwe DOP George Richmond (Eddie the Eagle, Rocketman) gaat iets meer voor aardetinten.

Maar ook wegdrempels

Ook die andere grote twistappel uit The Crimes of Grindelwald krijgt hier een wending. Met het personage van Credence wordt te weinig gedaan, maar zijn link met de Dumbledores geeft het verhaal en een paar personages zowaar meer diepgang. Het zou ook wel kunnen dat de makers acteur Ezra Miller ook niet te veel naar voren wilden schuiven. Ook hij kwam de laatste jaren een paar keer in opspraak.

Jessica Williams is een geweldige toevoeging aan het ensemble als de vermaarde spreukenprofessor, en Eddie Redmayne blijft het zachte maar solide anker (met verbazend soepele heupen, you’ll know it when you see it). Ook Dan Fogler blijft boeien als minderheid in de tovenaarswereld en publieksurrogaat. De zusjes Goldstein worden helaas weer ondergebruikt. Alison Sudol maakt weinig echte evolutie door en voor Katherine Waterston hoef je zeker niet te kijken. Zij duikt zonder veel geldige redenen maar een paar minuten op. De actrice was wel zwanger tijdens de shoot, maar iets meer creativiteit rond haar afwezigheid had niet misstaan.

Ondanks de verbetering in het scenario blijft er toch iets schorren aan het plan voor deze franchise. Het tempo ligt bij The Secrets of Dumbledore bij momenten veel te laag. Een paar verhaaltakken hebben ook weinig tot geen meerwaarde. Naar het einde toe heb je eigenlijk ook verrassend weinig zicht op waar de volgende, voorlaatste film heen zal gaan. Fantastic Beasts mist ondanks een goede cast voorlopig nog schwung en een grotere emotionele impact om aan de vergelijking met Harry Potter te ontsnappen. En toch blijven we hopen.

Fantastic Beasts: The Secrets of Dumbledore speelt vanaf vandaag in de bioscoop.