In Geekster Filmclub raden onze redacteurs enkele van hun favoriete films aan. Dit kunnen kleinere films zijn die onterecht onder de rader bleven of klassiekers die terug eventjes in de spotlight mogen. Vandaag hebben we het over The Nightmare Before Christmas.
The Nightmare Before Christmas (1993)
Regisseur: Henry Sellick
Scenario: Tim Burton
Muziek: Danny Elfman
Met: Chris Sarandon, Danny Elfman, Catherine O’Hare
Het contrast kan nauwelijks groter zijn: buiten brandt de zon genadeloos, maar The Nightmare Before Christmas, de geprezen cultklassieker van Tim Burton, speelt zich af tijdens de koudste en donkerste dagen van het jaar. Op de tonen van het heerlijk barokke nummer This is Halloween maken we kennis met de inwoners van Halloween Town op het moment dat ze hun jaarlijkse hoogdag vieren (dat is, voor wie het nog niet doorhad, Halloween). Het feest bereikt een hoogtepunt en wanneer de laatste kreet geslaakt is, beginnen de voorbereidingen voor volgend jaar alweer.
En dat stemt Jack Skellington, de ongekroonde koning van Halloween, melancholisch. Is er niets meer in het leven dan constant Halloween vieren? Tijdens een van zijn omzwervingen belandt de knokige protagonist per ongeluk in een andere wereld, waar een andere feestdag centraal staat: Christmas Town. Begeesterd en geïnspireerd wil Jack dit jaar zélf Kerstmis organiseren. Maar om dat te kunnen doen, moet hij eerst van de Kerstman, de grote kerstbaas bij uitstek, zien af te geraken. Bovendien is de interpretatie van Kerstmis door de inwoners van Halloween Town nogal luguber te noemen…
Ik was nog erg klein toen ik The Nightmare Before Christmas voor het eerst zag vanuit de sofa bij mijn grootouders en ik was er meteen wild van. Het zou echter nog enkele jaren duren eer de spreekwoordelijke frank viel dat het, hoewel geproduceerd door Touchstone Pictures, zowaar een Disney-film was! Met z’n donkere setting en ietwat morbide humor is The Nightmare Before Chrismas niet erg herkenbaar als een typische film uit de stal van Disney. Ook de stop-motiontechniek die gebruikt werd om de film tot stand te brengen, voelt niet erg Disney-esque aan. Het Huis van de Muis leek wel een erg groot risico te nemen met deze film van de excentrieke Burton, nadat het zijn eerdere films Vincent en Frankenweenie niet bepaald op applaus had onthaald.
Ik ben blij dat ze dat deden. Want tot op de dag van vandaag is The Nightmare Before Christmas een van mijn favoriete films, of misschien zelfs wel de grootste favoriet. Aan verschillende keren dat ik de film zag, zijn warme herinneringen verbonden en de favoriete dvd uit m’n verzameling is de collector’s edition die ik voor m’n twintigste verjaardag van m’n vriendin kreeg.
Sta me toe mijn ongebreideld fanboyisme te motiveren. Nostalgie buiten beschouwing gelaten heeft de film immers vele troeven om uit te spelen. Vooreerst zit het verhaal best goed in mekaar, hoewel critici al wel eens wijzen op de gelijkenissen met Dr. Seuss’s How the Grinch Stole Christmas. Ook de personages zijn beminnelijk in hun vreemdheid.
Maar waar The Nightmare Before Christmas echt in schittert, is paradoxaal genoeg z’n donkere, gotische sfeerschepping. Al kan je ook gewoon van “Burtonesk” spreken. De film is donker zonder angstaanjagend te zijn en erg speels, waardoor het voor een jonger publiek een ideaal opstapje is om kennis te maken met andere stijlen dan die van de traditionele zoetsappige tekenfilms.
Ook de pure ambachtelijkheid van de film is een waar genot. Stop-motion is een vergeten kunst die je tegenwoordig nog zelden op het witte doek ziet, maar er gaat een zekere charme uit van het feit dat elke beweging in de film nauwgezet in scène werd gezet met poppetjes en schaalmodellen. Maar wellicht het meeste lof zijn we verschuldigd aan Danny Elfman, die een meesterlijke soundtrack met onvergetelijke nummers uit z’n hoge hoed tovert (en de gezongen stukken van Jack voor z’n rekening neemt). Tot op de dag van vandaag blijven What’s This? , This is Halloween en Jack’s Lament klassiekers die we uit volle borst kunnen meezingen.
Kortom, The Nightmare Before Christmas is een rasechte klassieker die je zeker wel eens gezien moet hebben. Is dat nog niet gebeurd? Dan kan ik alleen maar de verteller aan het begin van de film citeren:
“‘If you haven’t, I’d say it’s time you begun.”
Interesse in de kunst van Tim Burton? De expo The World of Tim Burton loopt van 15/8 tot 28/11 in C-Mine te Genk. Meer info daarover vind je hier.
