Nu phase 3 van het MCU is afgesloten, kunnen ook wij onze reeks voorlopig mooi afronden door de muziek van de laatste films wat meer in detail te bekijken. Alan Silvestri keerde terug om het eindpunt van 22 films van muziek te voorzien en Michael Giacchino hielp ons het daaruitvolgende verdriet te verwerken met zijn score voor de tweede MCU-Spider-Manfilm. Waarschuwing: dit artikel bevat veel feels want de score van Endgame is geniaal en kan je niet in een korte tekst beschrijven. Zoals steeds vind je de beste tracks terug in een handige Spotify-lijst.
Avengers: Endgame
Iedereen was het er al over eens dat de score voor Infinity War een welkome terugkeer was voor componist Alan Silvestri naar het MCU. En ik denk dat niemand mij ongelijk zal geven als ik zegt dat de muziek voor Endgame zijn magnum opus is van de hele reeks. De score werd dan ook opgenomen in de studio’s van Abbey Road met meer dan 95 muzikanten. Met zo’n lange film zal Silvestri er wel enkele maanden over gedaan hebben om die op te nemen. Uiteindelijk was de muziek zelf pas klaar in maart zoals we zien op deze foto van de Russo’s.
Silvestri gebruikt doorheen z’n score meerdere themes die terugkeren. Totally fine begint eigenlijk met het einde van Infinity War, de melodie die speelde toen Thanos gewonnen had, Porch. Daarna is de wanhoop erg aanwezig zowel in de melodie als door het gebruik van de strijkers. Voor het bijna-einde van Tony blijft er na minuut 3 even zelfs maar een instrument over, een synthesizer. Aan het einde van de film komt dit stuk nog eens terug en daarom komt het des te harder aan wanneer je de film herbekijkt. Zo zie je maar dat zelfs de scores in het MCU easter eggs hebben.
De tweede track Arrival begint met wat het Revival-theme heet. Dat speelt vooral wanneer personages terugkeren. Hier luidt het de terugkeer van Tony en Carol in. In het volgende No Trust hoor je dat niet alles rozengeur en maneschijn is na de reünie. We krijgen zowel piano en harp door de blazers vanaf ongeveer 40 seconden. Eerst wat somberder terwijl Tony zijn hart lucht maar steeds urgenter wanneer de groep plannen maakt om Thanos te halen. De track bouwt steeds meer op met de harp, blazers en percussie tot we op het einde dan de triomfantelijke terugkeer krijgen van het Avengers-theme in een verkorte, licht herwerkte versie. Kippenvel!
In de track Becoming Whole Again horen we de mood van de time jump. Het eerste deel klinkt redelijk somber maar toch hoopvol met strijkers en piano, om de stemming in de praatgroep te reflecteren. Maar het grootste deel van de track gaat over Scott Lang. Het staat niet op de soundtrack maar in de film horen we wel een deel van het Ant-Man-theme wanneer Scott terugkeert. Vanaf 1:25 wordt zijn angst duidelijk in de muziek wanneer hij ziet wat er van de wereld geworden is en door de namen op de platen zoekt. Terwijl hij naar het huis loopt (2:25), wordt het tempo sneller en dringender maar wanneer hij dan eindelijk Cassie ziet, komen de harp, strijkers en vooral de hoofdviool door voor de bitterzoete reünie.
In I Figured It Out laten we dan even de doom & gloom achterwege voor Tony. Vooral tijdens zijn interacties met Morgan hoor je vaak een triangel, terug de harp en een wat speelsere melodie met piano. In deze track krijgen we trouwens hetzelfde theme van Pepper en Tony uit de track No More Surprises van Infinity War dat hier wordt herhaald maar verder wordt uitgebreid. Nog een easter egg vinden we in de track Perfectly Not Confusing, dat begint wanneer Scott de machine van Bruce begint te testen. In deze track zitten veel variaties op de eerste vier noten van het Avengers-theme. Tijdens die track komt ook Tony aan met z’n ruimtegps en geeft hij Cap z’n schild terug. Hierover (vanaf 1:52) speelt een tragere versie van de melodie van het originele Cap-theme uit The First Avenger, dat Silvestri zelf componeerde en te horen is in Triumphant Return.
De eerste actie na de time jump is te horen in You Shouldn’t Be Here wanneer we Hawkeye terugzien terwijl hij Yakuza in de pan hakt in Japan. In dat eerste stuk gebruikt Silvestri dan hoge violen die bijna vals klinken om de chaos van het gevecht over te brengen. Vanaf 02:00 verschijnt Natasha ten tonele waarop we een somberdere melodie krijgen.
The How Works is een van m’n favoriete tracks van de score want we krijgen een stijl die nog nooit in het MCU te horen was: jazz. Ook Silvestri zelf vond dit een van de leukste om te doen omdat het moment het echt toeliet. De eerste 50 seconden zijn eerder een speelse heist/spionversie van het Avengers-theme met djembe, strijkers en fluit in plaats van de gewoonlijke blazers. Het keerpunt is het geluid van de ratel en daarna krijgen we de smooth jazz-versie van het theme, compleet met cimbalen, cello en piano. Dit nummer speelt wanneer de Avengers proberen uit te zoeken naar welke momenten ze best terugkeren voor de stenen. De track One Shot is dan weer niet nieuw maar eigenlijk een update van de track A Promise van The Avengers-score. Hier krijgen we eindelijk het volledige Avengers-theme te horen terwijl de Avengers zich klaarmaken om terug te gaan in de tijd.
The Tool of a Thief gaat vooral over Nebula en dat horen we in de sinistere vioolmuziek uit het laatste stuk. Na een minuut van de track The Measure of a Hero ziet Thor z’n moeder terug. Hier krijgen we een herhaling van het Twilight of the Gods-theme uit Thor: Ragnarok op de viool, wat enorm goed bij de scène past. In de track In Plain Sight krijgen we terug wat jazz, maar vanaf 01:30 met een saxofoon deze keer. Dat past ook beter bij de jaren 70, aangezien Steve en Tony in die scène teruggaan. Nog een easter egg in Whatever It Takes: rond 00:50 ziet Steve Peggy terug door het raam van haar kantoor waarboven het theme van Steve en Peggy uit The First Avenger speelt. Die track komt aan het einde van de lijst nog eens voor en kan je daar beluisteren. Daarna krijgen we een opgewektere, hoopvollere melodie terwijl Tony met z’n vader praat die goed lijkt op het stukje muziek met Morgan.
De volledig tegenovergestelde emotie maken we mee in de track Not Good, die speelt over de scène in Vormir. Aan het begin horen we al dat het menens is door de trom en de grotere, triestere melodieën. Wanneer Natasha dan de keuze maakt rond 00:48 en uiteindelijk valt, horen we hetzelfde stuk muziek als wanneer Gamora valt in Infinity War in de track Even For You. Aan het begin van het nummer I Was Made For This horen we hetzelfde stuk muziek als toen Coulson stierf in The Avengers, toen het begin van de track They Called It. Daarna krijgen we dezelfde trieste melodie als in You Shouldn’t Be Here. De tweede helft van de track is een lange opbouw met de strijkers en blazers tot het moment dat Bruce met z’n vingers knipt.
Aan het begin van Tres Amigos horen we het theme dat altijd lijkt te spelen wanneer Thanos ergens aankomt. Voor de rest is het een stillere track tot we rond 01:50 het metaalachtige geluid horen dat speelt wanneer Tony, Steve en Thor op Thanos af stappen. Het gevecht met Thanos barst los in Worth It. Hier gebruikt Silvestri een combinatie van verschillende instrumenten: strijkers, blazers en percussie. Rond 00:57 krijgen we dan het moment waarop we ontdekken dat Cap Mjölnir vastheeft en dat wordt gevierd door een kort stukje van Cap z’n theme. Rond 02:30 slaat de sfeer echter om met een hoogtepunt rond de 3 minuten wanneer Thanos z’n leger tevoorschijn haalt. Maar Steve staat weer op dus horen we nog wat klaroengeschal zoals vroeger waarna hij zich voorbereidt om het tegen Thanos en z’n leger op te nemen.
Dan de track die een alinea op zichzelf verdient: Portals. Maar laat ik het vooral zelf niet beschrijven, zet je volume hoger en geniet in de plaats van de commentaar van een redditor want ik kan het niet beter zeggen:
Massive drum hits and a noble brass melody at 0:13 signify the arrival of practically every single character in the MCU to the battle. The choir and strings play the Revival Theme at full blast and it brings hope and light into the film. It is mind-boggling epic and such a great new theme. This all builds to 1:41 where the brass and strings continue to rise. It culminates at 2:00 when Captain America finally says those legendary words, “Avengers… assemble.” And so the most epic reading of the Avengers Theme ever heard plays with full orchestra as all the heroes you’ve ever loved from the MCU run in union towards Thanos’ army. SO FUCKING AWESOME!!! The Avengers Theme gets a great action variant at 2:29 as the two sides collide and fight. This music right here is truly the stuff of legend and really heightens the film to a whole new level. The track ends with a full orchestra crescendo. This is the standout track of the album and perhaps the standout track of the entire MCU. Incredible.
Als je tijdens dit stuk geen kippenvel krijgt, weet ik het ook niet meer. Ook de Russo’s zeiden in een interview dat de scène pas echt tot leven komt met de score van Silvestri. Er werd voor deze track zelfs een muziekvideo vrijgegeven door Marvel, dus dat is wel uniek.
Daarna volgt Get This Thing Started waarin de hele Gauntlet-estafette plaatsvindt. Dit soort stukjes van Alan Silvestri waarin alles snel na elkaar volgt en een beetje chaotisch lijkt, doet me altijd een beetje denken aan John Williams maar is ook typisch voor Silvestri zelf wanneer hij muziek voor actiescènes schrijft. In de film zelf krijgen we trouwens het Captain Marvel-theme van Pinar Toprak in deze scène. In The One wordt het duidelijk dat de Avengers aan het verliezen zijn aan de toon van de muziek te horen. Alles wordt iets dringender en scheller. Rond 1:12 kijkt Tony naar Doctor Strange, die een vinger opsteekt om hem duidelijk te maken dat er maar een manier is. Meteen daarna horen we dezelfde melodie als uit The Avengers wanneer Tony door het wormgat vliegt met de raket, in de track One Way Trip. Voor de mensen die dus wat meer bekend zijn met de muziek was dit al foreshadowing. Die loopt tot alles stil wordt en Tony zelf een Snap doet.
Haal nu de zakdoeken maar boven. In You Did Good hoor je amper iets anders dan zachte violen en af en toe fluit en piano. Luidere muziek had ook totaal niet bij de scène gepast, zeker omdat Tony ook niks meer zegt. Pas nadat hij overleden is, zwelt de muziek weer aan in het prachtige The Real Hero. Eerst krijgen we hetzelfde theme als in het begin van de film dat speelt, dat nu veel meer voor hoop staat dan in het begin. Ook het stuk wanneer we alleen de synthesizer overhouden als Pepper de krans met de arc reactor in het water zet, kwam aan het begin voor. Daarna gaan we de hele cast af met hetzelfde theme gebracht door het hele orkest. Op het einde (4:18) zwelt de muziek nog een beetje aan wanneer Nick Fury verschijnt. Net als Portals zou deze scène bijna niks zijn zonder de muziek. Daarna schakelt de track over naar een gitaarversie van hetzelfde theme terwijl Clint en Wanda napraten. Silvestri wisselt daarna nog een laatste keer van instrument: wanneer Happy Morgan cheeseburgers belooft, horen we piano.
Terwijl we ook het verhaal van Steve afronden, kiest Silvestri weer een paar keer voor zijn First Avenger-score. In Five Seconds speelt het rond 00:30 stil op hoorn wanneer Steve afscheid neemt. Op het einde wordt het nummer dan weer feller en onheilspellender wanneer hij de nieuwe tijdmachine probeert. In Go Ahead begint alles heel rustig met de strijkers wanneer we zien dat Steve intussen ouder is geworden. Dan herhaalt Silvestri het theme van Peggy en Steve wanneer Steve het over z’n leven heeft en z’n schild doorgeeft. En kippenvel krijg je helemaal als Sam beseft dat Steve hem wil als opvolger en het Captain America-theme recht uit de track This Is My Choice rond 02:24 opnieuw gebruikt wordt voor dit belangrijke moment. Een mooi eindpunt ook voor Silvestri, die samen met Cap zijn intrede deed in het MCU.
Ook voor de credits wilde Silvestri iets specialers dan gewoon bestaande muziek gebruiken, dus schreef hij Main on End. Terwijl we, zo lijkt het wel, alle acteurs zien die ooit in het MCU gezeten hebben over het scherm zien komen, zorgen de muziek en de beelden voor een episch, bijna nostalgisch gevoel. Het is dan ook een herwerkte versie van het theme dat ook in Portals speelde. Het bouwt verder op tot we op 01:50 bij de original six komen en de muziek overgaat naar het Avengers-theme. Ook hier zorgt de combinatie van muziek en beeld ervoor dat je echt naar een einde kijkt. De redditor zegt het weer perfect:
This is the grand finale of the MCU and you can feel it. When Robert Downey Jr.’s name comes up in the credits at 2:53 and the Avengers Theme plays one last time, you get goosebumps. This was an experience and this track is an excellent tribute to the past 11 years.
Naast de instrumentale score zitten er ook weer een aantal bestaande liedjes in de film. Een paar kwamen al eerder in het MCU voor zoals Come and Get Your Love, dat opnieuw speelt wanneer Peter Quill de Power Stone gaat halen. Alleen zien we het nu vanuit het perspectief van Rhodey en Nebula, wat toch wel minder indrukwekkend is. Daarnaast horen we ook It’s Been a Long, Long Time. In deze film is het het liedje waarop Steve en Peggy dansen, maar het zat ook al in Winter Soldier wanneer Fury onderduikt in het appartement van Steve.
Andere liedjes zijn onder andere Dear Mr Fantasy van Traffic dat de film opent bij Tony en Nebula, Doom and Gloom van de Rolling Stones dat we horen wanneer Tony Thor voorbijsteekt terwijl Rocket het schip aan het maken is, Hey Lawdy Mama van Steppenwolf tijdens de cameo van Stan Lee, en Supersonic Rocket Ship van de Kinks, het opgewekt nummer dat begint wanneer Hulk z’n taco geeft aan Scott en speelt over de autorit naar New Asgard.
Dave Jordan en de Russo’s hebben voor de belangrijke momenten voor liedjes gezorgd die wel blijven hangen en meteen de sfeer van de scène terug oproepen. Daarnaast heeft Alan Silvestri voor mij met deze film z’n beste werk geleverd in het MCU. Van in het begin introduceert hij een aantal melodieën die telkens terugkomen. Hij weet ook dat zijn Avengers-theme een van de meest herkenbare is in het MCU en dus gebruikt hij het ook op de juiste momenten. Maar in z’n vierde film weet hij ook nog in stijl te vernieuwen en dat is toch indrukwekkend. Op naar die Oscar!
Spider-Man: Far From Home
De componist die fase 3 van het MCU mocht afsluiten is Michael Giacchino met zijn terugkeer voor Spider-Man: Far From Home. Anders dan in Homecoming krijgen we hier het oude Spider-Mantheme niet te horen, hoewel Giacchino het nochtans opgenomen heeft zoals we in deze teaser zien.
Zoals meestal begint Giacchino met een suite van de belangrijkste themes die hij gebruikt, met meteen al een pun in de titel, Far From Home Suite Home. Die heeft hij onlangs trouwens al live gespeeld. Daarna krijgen we ze allemaal apart te horen. It’s Perfect speelt wanneer Peter de ketting vindt die hij voor MJ wil kopen. Dit is het romantische thema en dat is te horen aan de klarinet, romantische strijkers, harp en piano. In World’s Worst Water Feature, een redelijk lange track, horen we het theme voor de Elementals met de repetitieve, onheilspellende strijkersmelodie die begint rond 01:03. Verder horen we hier weer de gebruikelijke blazers voor de eerste hint van het Spider-Mantheme. Rond 02:50 komt Mysterio voor het eerst in beeld en gebruikt Giacchino een synthesizer om het “buitenaardse” wat te benadrukken.
In Multiple Realities krijgen we in het begin een redelijk heroïsch theme voor Fury aangezien dat dat de scène is waarin hij Peter aan Beck voorstelt. Het keert later ook terug in A Lot Of ‘Splaining To Do wanneer Peter Fury gaat opzoeken in Berlijn. Later in de track wordt de sfeer wat onheilspellender terwijl Beck vertelt over de Elementals. In Brad to the Drone krijgen we dan een meer ondeugende melodie voor de scène waarin Peter EDITH test op de bus. Change of Plans is iets emotioneler. Daarin horen we een trage, emotionele gitaar- en strijkersversie van Mysterio’s theme tijdens het gesprek dat Beck met Peter heeft op het dak.
In Mr One Hundred and One nemen Beck en Peter het op tegen de Vuurelemental in Praag. Daarom horen we in deze track dan ook beide themes door elkaar verweven. Who’s Behind These Foster Giants speelt wanneer Peter wat moet opgebeurd worden na de preek van Fury. Op café geeft hij uiteindelijk EDITH aan Beck. Het nummer begint dan ook wat triest maar wordt dan hoopvoller, met een hint van het Avengers-theme op 01:54, tot het op het einde misloopt wanneer Beck z’n illusie verdwijnt. In Power To The People wordt dan de ware aard van Beck onthuld en maken we kennis met z’n team. Het is dan ook best een opzwepende track met elektrische gitaar, elektronische percussie en strijkers die het theme van Mysterio in een heel ander licht zetten. Het theme op het einde klinkt soms zelfs wat “vals” door het gebruik van de instrumenten op een andere hoogte. Die indruk krijg je ook bij het theme in High and Flighty.
In The Magical Mysterio Tour gaan we dan helemaal los. Dit is dan ook de track die speelt wanneer Peter ontdekt dat Fury en het gebouw van Europol een illusie is en Mysterio de ene na de andere illusie op hem afvuurt. De track begint met strijkers die bijna de geluiden van insecten nabootsen. De blazers komen rond 01:47 erbij maar klinken ook erg chaotisch net zoals de illusies dat zijn. In Taking The Gullible Express / Spidey Sensitive horen we de gevolgen. Eerst krijgen we nog een keer Fury’s theme wanneer Beck zich een tweede keer als hem voordoet maar rond 00:42 verandert het in het theme van Mysterio. Daarna valt Peter flauw op de trein die hem had aangereden. Uiteindelijk komt Happy hem halen en kan Peter zijn hart eens luchten. Het nummer klinkt dan ook eerst redelijk somber tot Peter nieuwe moed krijgt rond 03:37. Eerst horen we kort het Avengers-theme van Alan Silvestri rond 04:10 wanneer hij aan zijn nieuw kostuum begint, gevolgd door z’n eigen theme in alle glorie.
In Tower of Cower volgen we hoe Happy en Peter z’n vrienden achterna gezeten worden door de drones in de Tower of Londen terwijl Peter ondertussen Beck probeert uit te schakelen. De spanning zit er goed in door de percussie en versies van het Spider-Man en Mysterio-theme. In Bridge and Love’s Burning krijgen we weer romantiek met strijkers en piano wanneer Peter en MJ elkaar terug zien op de brug en ze eindelijk voor het eerst kussen. De laatste keer actie is te horen in Swinging Set wanneer Peter MJ meeneemt op een slingertoer door New York. Giacchino laat nog eens het Spider-Mantheme op ons los en gooit er nog wat extra percussie erbij. Terwijl And Now This… speelt, horen we het Mysterio-theme nog eens wanneer de gemanipuleerde beelden van Peter getoond worden en zijn identiteit onthult worden. Zo eindigt het album én fase 3 toch op een onheilspellende manier.
Naast de score kregen we hier ook wat bestaande liedjes te horen en die zijn internationaler dan we gewend zijn. Natuurlijk begint de film op onvergetelijke wijze met I Will Always Love You van Whitney Houston, maar ook Umberto Tozzi passeert de revue met Stella Stai wanneer de groep het vliegtuig opstapt om te vertrekken. Wanneer ze Venetië binnenvaren horen we Amore di Tabacco van Mina. Op de bus naar Praag speelt Slnko van de Slovaakse Marcela Laiferova. Speciaal voor ons en de Noorderburen speelt er ook een Nederlands liedje wanneer Peter wakker wordt in de gevangenis, Wat mout ik met zo’n man van Jantina Noorman. Ze hadden misschien iets actuelers kunnen kiezen want voor ons is het ook moeilijk te verstaan. Een oude bekende ACDC keert terug met Back in Black. Happy zet het nummer op in het vliegtuig wanneer Peter een nieuw pak maakt. Zo komen we full-circle met Iron Man, wanneer het voor het eerst gebruikt werd. Ten slotte speelt ook de klassieker A Message To You Rudy van The Specials in de auto wanneer Thanos en zijn vrouw onthuld worden.
Zo hebben we muzikaal ook het einde van Phase 3 en The Infinity Saga bereikt. Hopelijk worden de volgende fases nog diverser qua componisten en stijlen, en houden ze meer vast aan themes in tegenstelling tot hoe het tot nu toe was. Hoe dan ook zullen we nog tot mei volgend jaar moeten wachten om nieuwe scores voor Marvel te horen. Tot dan kan je alle tracks van onze MCU-muziekartikels beluisteren in deze verzamellijst.
