Wolf Man review: de tragiek en horror van transformatie

Bijna 5 jaar liet Leigh Wannell zijn adaptatie van de oorspronkelijke monsterfilm The Invisible Man op de wereld los. Ondanks de release vlak voor de coronacrisis uitbrak, werd de film toch een succes. Universal vroeg hem dan ook om ook het volgende monster onder handen te nemen: de weerwolf. Eerst zag hij geen invalshoek, tot de pandemie hem een link deed leggen. Het resultaat is Wolf Man, een nieuwe versie die de wolf eigenlijk meer menselijk maakt dan ooit.

Bad moon rising

Het verhaal begint in 1995 in Oregon, waar jaren eerder een wandelaar vermist raakte en volgens de lokale bevolking een virus zou hebben opgelopen. De inheemse bevolking noemde het “face of the wolf”. De jonge Blake woont er met z’n vader Grady Lovell (Sam Jaeger, Parenthood, The Handmaid’s Tale) in een afgelegen huis in het bos. Grady wil z’n zoon leren overleven voor als hij er niet meer zou zijn en is duidelijk redelijk streng. Wanneer ze gaan jagen in het bos worden ze op de hielen gezeten door een beest, dat Grady afschildert als beer. Eenmaal terug thuis hoort echter dat z’n vader gelooft dat het de wandelaar is en dat hij hem wil uitschakelen omdat het z’n taak is om z’n zoon te beschermen.

30 jaar later woont Blake (Christopher Abbott, Girls, Poor Things) in San Francisco met z’n vrouw Charlotte (Julia Garner, Ozark) en dochter Ginger (Matilda Firth). Hij is duidelijk overbeschermend voor z’n dochter en ook z’n huwelijk loopt niet zo vlot. Wanneer hij het bericht krijgt dat z’n vader is doodverklaard na jaren vermist te zijn, wekt dat gemengde gevoelens op. Hij had z’n vader al lang niet gesproken en is naar eigen zeggen vertrokken zodra hij kon omdat hij bang van hem was. Toch keert hij terug naar Oregon met z’n gezin in de hoop om hun band te verbeteren. Maar daar blijkt de wolfman toch geen mythe te zijn. Ze moeten zichzelf zien te beschermen, maar wanneer Blake zelf ziek begint te worden, wordt dat wel heel moeilijk.

Indrukwekkende praktische effecten

Het is geen spoiler om te zeggen dat het snel duidelijk is waar het verhaal naartoe gaat. Het zou raar zijn mocht er geen weerwolftransformatie in een weerwolffilm zitten. Met een runtime van amper 103 minuten zit er dan ook weinig vet aan het verhaal, maar dan op een goeie manier. Waar The Invisible Man eerder een psychologische thriller was, kan je deze film vooral een bodyhorror noemen, maar spanning ontbreekt ook zeker niet. Dat komt deels door de redelijk kleinschalige opzet, want het grootste deel van de film speelt zich af in het ouderlijk huis van Blake en het kleine domein errond, en het feit dat alles ‘s nachts gebeurt. Net als The Invisible Man is dit trouwens geen campy horrorfilm, maar een meer realistische en serieuze kijk, wat misschien niet iedereen aanspreekt.

Toch is er minder onderhuidse horror maar meer jump scares en vooral dus de bodyhorror en het psychologische aspect waar de film op teert. En op het vlak van bodyhorror is Wolf Man toch zeer indrukwekkend. De transformatie begint redelijk subtiel en is ook doeltreffend en soms innovatief in beeld gebracht. Zo is Blake eerst sterker dan normaal en ruikt hij beter. Later evolueert dat naar beter gehoor, dat heel origineel onthuld wordt met behulp van de geluidsmix, en uiteindelijk ook de fysieke transformatie die geleidelijk aan verloopt.

Het straffe is vooral dat alles hier met praktische effecten en prosthetics gedaan is en dan nog wel door de Nederlander Arjen Tuiten. Hij kreeg in 2018 nog een Oscarnominatie voor z’n werk in Wonder, maar mag wat ons betreft er zeker nog een krijgen voor deze film. Ik zat toch vaak te wriemelen in m’n stoel omdat het zo levensecht voelde. Op sommige momenten ging het misschien net een tikkeltje te ver, waardoor de toon ineens wel wat anders aanvoelde. En zodra de transformatie verder loopt, blijft er natuurlijk steeds minder mens over, iets waar je misschien aan moet wennen. Als je niet genoeg in de film zit, kunnen sommige stukken wel wat komisch overkomen, maar daar had ik dan weer geen last van.

Ander perspectief

Wat Wolf Man voor mij echter beter maakte dan andere films in het genre is de aandacht voor de psychologische impact van de transformatie. Je ziet wel vaker een acteur transformeren in een wolf en daarbij vooral pijn overbrengen, denk maar aan The Vampire Diaries of Harry Potter and the Prisoner of Azkaban, maar zelden wordt ook de beleving ervan getoond. Zo zien we, zoals ik al zei, de eerste subtiele tekenen en de verwarring die dat bij Blake zaait. Maar de camera wisselt ook van het standpunt van Charlotte naar dat van Blake zelf. Zo weten we wat hij zelf ervaart, hoe z’n gehoor en zicht verandert, en dat is ook wel desoriënterend.

Naast dit effect versterkt de camera van cinematograaf Stefan Duscio (The Invisible Man) dit effect soms nog door eigenlijk te wiebelen op een manier die ik nog niet veel zag. Naast het geluid draagt ook de muziek van Benjamin Wallfisch (ook The Invisible Man) bij aan de drukkende sfeer. Zo zijn er piano en strijkers in het begin, maar ook al diepe basgeluiden die steeds meer de voorgrond nemen en later bijna gedreun worden.

Tragiek van de transformatie

Niet iedereen wil dat horrorfilms altijd een dubbele laag hebben, en sommige mensen zullen hem volledig missen maar voor wie wel de link kan leggen, wordt Wolf Man ook wel een emotionele ervaring. Regisseur en schrijver Leigh Whannell gebruikt namelijk de weerwolf als een metafoor voor degeneratieve ziektes zoals kanker of spierziektes, waarbij een fysieke en mentale verandering buiten de controle en wil van de persoon zelf gebeurt. De film laat op effectieve manier de tragiek van zo’n verandering zien, voor de mens zelf maar ook de omgeving. Als je zelf zo’n situatie herkent, komt dit zeker aan, vooral op het einde.

Ook over overbeschermende ouders heeft de film wel iets te zeggen. Zo heeft de liefde van Blake z’n vader voor z’n zoon hem uiteindelijk weggedreven omdat hij er te ver in ging. Blake zelf wil het anders doen, maar komt uiteindelijk wat in hetzelfde vaarwater terecht. De angst is wel duidelijk te zien maar voelt misschien wat overbodig bij de rest van het verhaal.

Een ander sterk punt is de cast. Christopher Abbott is niet de bekendste naam, maar had wel meteen m’n sympathie als Blake en zet daarna toch een indrukwekkende rol neer. Acteren met prosthetics is blijkbaar nooit makkelijk, maar hij weet zelfs volledig onherkenbaar nog de emoties te laten doorschijnen. Ook Julia Garner en Matilda Firth doen meer dan alleen de typische bange personages spelen. Over het algemeen had Wolf Man matige reviews maar daar ga ik dus toch niet mee akkoord. Wat mij betreft mag Leigh Whannell al een volgend monster uitkiezen als hij ze weer zo menselijk maakt.

Wolf Man is sinds 15/01 te zien in de bioscoop.