Corsage review: gekooide Sisi breekt los

Marie Kreutzer brengt een andere kant van keizerin Elisabeth van Oostenrijk naar voren in Corsage (uitgesproken in het Duits). De atypische biopic doet misschien denken aan films zoals Jackie en Spencer, maar bekoorde me meer dan beide.

Ontwaken uit de romantiek

Een hele generatie groeide op met de sprookjesachtige Sisi-films met Romy Schneider. Het adellijk romantisch drama over een gearrangeerd huwelijk dat uitdraait in liefde bekoorde veel harten. Ook ik bekeek de trilogie tijdens mijn kindertijd weleens als die werd uitgezonden, onder impuls van mijn mama en oma. Maar dat was natuurlijk een romantische herwerking van een echt politiek huwelijk. Corsage vertelt het verhaal van keizerin Elisabeth in 1877, het jaar dat ze 40 werd, de “gemiddelde levensverwachting van haar onderdanen”.

Van een sprookje is hier geen sprake. Elisabeth is rusteloos en heeft moeite om haar rol in de maatschappij te aanvaarden. Haar jeugdigheid is stilaan weggeëbd en ze moet ontzettend veel moeite doen om aan het schoonheidsideaal te blijven voldoen. Ze laat haar korset steeds strakker aanspannen om er mager te blijven uitzien. Het volk ziet haar alsmaar minder, waardoor een groot deel van hen zich afvraagt of ze zelfs bestaat. Elisabeth zit gevangen in een gouden kooi die bewaakt wordt door mannen, haar man Franz Joseph (Florian Teichtmeister) voorop. Hij heeft de autoriteit en beslist alleen over politiek en conflicten, terwijl ze vroeger wel een stem had. Ook hun relatie is eerder een steekspel geworden, met hun dochter vaak als nevenschade.

Elisabeth is depressief en daardoor ook apathisch. Ze heeft enkele persoonlijke tragedies nog niet verwerkt en laat ook de puur ceremoniële taken die ze wel nog krijgt links liggen. Zo doet ze alsof ze flauwvalt om aan een audiëntie te ontsnappen. Enkel de bezoeken aan een instelling voor mentaal zieke vrouwen laat ze niet vallen, omdat ze zich deels in hen herkent. Ze vlucht naar Engeland en Beieren om oude geliefdes terug te zien wanneer ze ontdekt dat haar man een affaire heeft. Ver weg van het hof en in het gezelschap van de hofdames die ze vertrouwt, vindt ze weer wat vreugde. Ze zoekt manieren om de rol die anderen haar hebben opgelegd leefbaar te maken, maar slaagt ze daar ook in?

Ondeugend

In die thematische achtergrond zien we duidelijke gelijkenissen met films zoals Jackie en vooral Spencer. Al die vrouwen waren voor de buitenwereld een perfecte en herkenbare voorstelling van wat een royal zou moeten zijn, maar zelf verwierpen ze de rol die anderen voor hen hadden bedacht. Na een tijd kiezen ze dan ook volledig voor zichzelf en trekken ze zich niets meer aan van wat een ander denkt. En toch was ik meer geboeid door Corsage dan door beide andere.

Dat ligt deels aan de sfeer van de film. Er werd gewerkt op film en dat geeft een korrel die bij de tijd past, en de doffe kleuren geven weer hoe Elisabeth zich voelt. Maar over de begincredits speelt een popnummer, en je kan een paar anachronismen spotten in de achtergrond zoals een pot verf en een wel heel modern zwembad. Regisseur en scenarist Marie Kreutzer maakt een rebelse film voor een vrouw die op haar 40ste rebelleert. Ze reikt doorheen de 19de eeuw naar de 21ste om het verhaal van Elisabeth te herschrijven. Eerst dus subtiel, maar naar het einde toe gooit ze de remmen los zoals Elisabeth haar korset lost. Het is een slimme manier om deze biopic iets helemaal op zichzelf te maken.

Het scenario mag dan omgaan met soms best zware thema’s, maar doet dat ook op een eigenwijze, droge manier. Die spitsvondigheid levert een verrassend grappige film op die ook de draak steekt met het adellijke leven. De keizer neemt zijn bakkebaarden af binnenskamers en een hofdame speelt piano in de manege als Elisabeth paardrijdt. Dat alles wordt verankerd door de geweldige vertolking van Vicky Krieps. Die is even ondeugend als de film, maar Krieps brengt ook Elisabeths wanhoop en frustratie naar voren op een heel herkenbare manier. Ze werd bekroond met European Film Award, en verdient nog meer aandacht dan dat.

Corsage is nu te zien in de bioscoop.