“Fuck” is een van de eerste woorden die Pablo Larraíns versie van Diana Spencer zegt. Zo weet je meteen dat dit geen doorsnee portret van de geliefde, betreurde prinses wordt. Spencer is dan ook een fictieve versie van een echt moment in Diana’s leven. Net die dualiteit speelt de film uiteindelijk parten, ondanks de geweldige en binnenkort wellicht bekroonde vertolking van Kristen Stewart.
Strak in de pas
Diana wordt steeds roekelozer… of vrijer?
‘A fable of a true tragedy’ krijgen we aan het begin van de film als boodschap mee. Een groep mannen komt in militaristische looppas een terrein opgelopen, een soort bunker binnen. Daar openen ze boxen met POW op. Alleen zijn het geen soldaten in oorlogsgebied, maar koks. Ze hebben geen wapens bij tegen prisoners-of-war, maar eten voor de Prince en Princess of Wales. Kerst komt eraan op het domein van Sandringham, waar de Britse koninklijke familie eindejaar zal doorbrengen. De koksmars wordt begeleid door een salvo bijna tragische vioolmuziek. De toon is meteen gezet. Want niet alleen het personeel arriveert, ook de royals zelf zijn op weg. Behalve prinses Diana (Kristen Stewart, Personal Shopper, Happiest Season). Zij is verdwaald in de landelijke omgeving rond Sandringham. En daarbij vloekt een mens al eens.
Alleen is dit niet het gangbare beeld dat we van Diana kennen. Spencer speelt zich af tijdens een kantelmoment in haar leven. Ze heeft net vernomen dat prins Charles (Jack Farthing, nu ook te zien in The Lost Daughter) een verhouding heeft met Camilla Parker-Bowles. En ze weet nog niet wat ze daaraan wil doen, want ze is niet enkel een echtgenote, maar ook een moeder en royal. En vooral die koninklijke rol verstikt haar. Omkleden zonder hulp van een bediende? Kan niet. De gordijnen openhouden overdag? Ook niet. Bij aankomst worden de leden van de koninklijke familie zelfs gewogen, omdat ze uit respect voor de monarchie moeten verdikken van de feestmaaltijden.
Pablo Larraín laat Diana samen met Kristen Stewart volledig losgaan.
Het is vooral het mentale aspect van haar publieke rol dat Diana parten speelt. Sandringham bevindt zich namelijk niet ver van Park House, waar de prinses opgroeide. Haar familie was ook van adel, maar op dat landgoed had ze toch een vrijheid die ze sinds haar verloving met Charles niet meer had gekend. De lokroep van haar ouderlijk huis en haar verzurende relatie met haar man halen de opstandige, wanhopige en gefrustreerde kant in haar naar boven. Ze vlucht weg wanneer ze kan, gaat in tegen de regels en wordt steeds roekelozer… of vrijer?
Ambigu beeld
Zo veel mensen waren zo fan van prinses Diana dat er na haar dood zo goed als nooit geraakt werd aan dat overweldigend positieve beeld. Dat durft Pablo Larraín wel. Niemand is natuurlijk perfect, en tot Meghan Markle er kwam, werd er niet echt gesproken over het effect die de gouden kooi van de koninklijke familie heeft. Je wordt meer het beeld van een persoon dan een echt iemand die een eigen leven wil leiden. Larraín laat Diana samen met Kristen Stewart volledig losgaan. Door die tegenstelling was Spencer meteen meeslepender dan Jackie, waar ik toegegeven niet al te grote fan van was.
Maar er is ook een keerzijde. Deze fictieve beeltenis blijft te veel in hetzelfde standpunt steken om voortdurend te boeien. Diana’s drang om te ontsnappen gaat zo ver dat ze ook haar anders zo dierbare kinderen dreigt te kwetsen. Ze verliest bijna de grip op de realiteit en daar verliest de film mij ook in de aanloop naar het einde. Het is bijna een deconstructie van Diana, met de voor- en nadelen ervan. Larraín heeft een specifieke stijl, en daar moet je soms aan wennen. Hij gebruikt elementen van surrealisme en bijna gotische horror om zijn versie kracht bij te zetten, en dat samen met het einde van de film, maken dat ik Spencer uiteindelijk wel de moeite vind om te zien.
Deze fictieve beeltenis blijft te veel in hetzelfde standpunt steken om voortdurend te boeien.
De andere grote trekpleister is Kristen Stewart. Zij liet het juk van Twilight al lang achter zich, maar kan met deze vertolking nu wellicht eindelijk zo goed als iedereen overtuigen van haar kunnen. Ook al lijkt ze fysiek niet echt op Diana, ze roept haar wel op. Haar houding, mimiek en bepaalde intonaties zijn geen overdreven poging om een imitatie neer te zetten, en dat is positief.
De visuele stijl van de film helpt Stewart ook een handje, met de prachtige en soms iconische kostuums en haarstijlen van de prinses. Het gevangen gevoel wordt nog eens versterkt dankzij de bijna vierkante beeldverhouding en de beeldvoering met hoge helderheid en bijna overbelichte kleuren. Toepasselijk voor iemand die altijd te veel in de schijnwerpers stond. Stewarts natuurlijke nerveuze energie past goed bij deze vertolking, al gaat ze bij bepaalde momenten misschien ook net iets te ver. En toch is dit wellicht de vertolking om in de gaten te houden voor een Oscarbeeldje.
Spencer is vanaf 14 december te zien in de bioscoop.
