Als je zelf veel op het internet vertoeft, of je hebt vrienden of familie die eindeloos scrollen, dan klinkt de naam ‘Zendaya’ wellicht enigszins bekend in de oren. Fan van superhelden? Daar was Zendaya. Fan van epische sciencefiction? Daar was Zendaya. Fan van gewaagde maar geslaagde tv? Daar was Zendaya. Fan van mode? Daar was Zendaya. Maar waarom is iedereen zo weg van haar? Wij kunnen jullie wel een aantal redenen geven.
Van tienerster tot leading lady
Zendaya Maree Stoermer Coleman werd geboren op 1 september 1996 in Oakland, Californië, als jongste van zes kinderen. Haar ouders zijn allebei leerkrachten die hun kinderen aanmoedigden om te doen wat ze graag deden. Als kind al was Zendaya gefascineerd door performen: ze deed als zesjarige haar eerste toneelstuk ter ere van Black History Month en was lid van een hiphop- en huladansgroep. (Te cool.) Maar de drive om te gaan acteren kwam er vooral dankzij het zomerbaantje van haar moeder. Ze werkte als manager in een theater en nam haar dochter soms mee om te helpen. Daar zag Zendaya acteergroepen repeteren en voorstellingen doen, en niet veel later schuimde ze zelf de jeugdtheaters af om het ook te proberen.
De Disney Channel-jaren
Toen ze 12 was, begon ze ook in Los Angeles auditie te doen voor reclame-opdrachten, zoals eentje met Selena Gomez voor winkelketen Sears. Zo kwam ze al snel in het vaarwater van Disney terecht. Ze deed nog geen jaar later auditie voor de Disney Channel-sitcom Shake It Up en kaapte een van de hoofdrollen weg: Rocky Blue, een meisje dat bekend wordt omdat ze achtergronddanseres wordt bij een populair tv-programma. Over uit het leven gegrepen gesproken. Niet lang daarna verhuisde het hele gezin naar LA en ging alles snel. Shake It Up bleek ontzettend populair en liep uiteindelijk drie seizoenen. Tussendoor acteerde Zendaya ook in een paar Disney Channel-films.
Ze nam de rol zodat er een gezin van kleur de hoofdrol zou hebben, en vocht ervoor om het personage en de serie te hernoemen naar iets wat beter bij haar paste.
Nog geen half jaar later na het einde van de ene serie kreeg ze de hoofdrol, deze keer alleen, in een nieuwe Disney Channel-reeks. K.C. Undercover volgt het verhaal van wiskundeknobbel K.C. die opgenomen wordt in de spionnenorganisatie waar haar ouders lid van zijn en zo dus een dubbelleven leidt. Een soort Hannah Montana met spionnen, dus.
Ze nam de rol zodat er een gezin van kleur de hoofdrol zou hebben, en vocht ervoor om het personage en de serie te hernoemen naar iets wat beter bij haar paste. Ze dwong Disney om haar producer te maken en wilde dat K.C. niets artistieks had, maar slim was en sociaal onhandig was, zodat ze een andere kant van meisje-zijn kon tonen. Ook die serie kreeg drie seizoenen en eindigde in februari 2018. Toen was Zendaya’s carrière eigenlijk al een andere richting uitgegaan.
Van Disney naar… Disney
Het Huis van de Muis is dus eigenlijk nooit weg geweest uit haar leven, want in 2017 kwam haar doorbraak bij het grote publiek dankzij Spider-Man: Homecoming. Over de auditie voor Michelle Jones wist ze weinig op voorhand, maar ze had al meteen een klik door haar droge humor en intelligentie. Volgens Jon Watts bracht ze een eigenheid in de rol die iedereen meteen opviel. Ze droeg geen make-up naar de auditie en voegde op de set ook kleine details toe aan haar rol. Michelle was ook begaan met de wereld rond haar en activistisch ingesteld, en het personage werd ondanks de weinige schermtijd meteen razend populair.
MJ is geen hulpeloze love interest.
Dat effect nam alleen maar toe door de sequel Far From Home, waarin de chemie tussen haar MJ en de Peter Parker van Tom Holland echt duidelijk werd. Maar MJ is geen hulpeloze love interest. Ook in No Way Home, de voorlopig laatste film uit de trilogie, neemt ze mee het heft in handen. Een personage en een vertolking waar we hopelijk nog meer van te zien zullen krijgen.
Vernieuwing voor jongeren in film én tv
Zendaya’s grootse uitdaging tot nu toe volgde snel nadat ze Spider-Man aangeboden kreeg: Euphoria. Sam Levinson ging een Israëlische jongerenserie hermaken die deels gebaseerd zou zijn op zijn eigen jeugd. De thema’s in Euphoria zijn veel donkerder dan we van de meeste andere tienerreeksen gewend zijn. Hoofdpersonage Rue is namelijk drugsverslaafd en maakt het haar omgeving niet makkelijk. De castingverantwoordelijke wist dan ook dat een bekend gezicht de serie aantrekkelijker zou maken. Iemand met de juiste uitstraling. “Doorheen alle pijn moet er altijd hoop zijn,” en daarom was Zendaya haar eerste keuze. Mensen zouden voor haar personage supporteren, omwille van haar eerder wholesome eerdere rollen.
Rue is een complexe, moeilijke rol die haar soms tot het uiterste doet gaan.
Net dat verleden deed Zendaya’s management twijfelen. Een drugsverslaafde spelen na haar jaren bij Disney, zou dat wel goed zijn voor haar carrière? Zendaya zelf twijfelde echter niet: ze voelde zich meteen verbonden met het project en de personages. Rue is een complexe, moeilijke rol die haar soms tot het uiterste doet gaan. Het is moeilijk om iemand anders in de rol voor te stellen. Het was wel niet altijd makkelijk om tegelijkertijd een olifantenhuid te hebben voor commentaar van buitenaf en dan kwetsbaar te moeten zijn voor de camera, aldus Levinson. Bovendien gooide Zendaya’s perfectionisme soms roet in het eten. Als iets niet meteen lukt, kan ze nogal kritisch zijn voor zichzelf, waardoor ze soms blokkeert. Maar ook daar is ze eerlijk over, net als Euphoria probeert te zijn.
De serie bleek een gigantisch succes, omdat ze de wereld van tieners serieus neemt en hen toont dat opgroeien met vallen en opstaan is. Euphoria is wel een extreme vorm daarvan, want bijna elk personage heeft een onstabiele thuissituatie. Maar alle personages hebben een zachte kern, waardoor je inderdaad wil dat alles goed komt met hen. Tegelijk komen er thema’s zoals bodyshaming, homo- en transfobie, verkrachting en verslaving aan bod en zorgen hopelijk voor wat sensibilisering.
Ook de industrie waardeert haar: een Emmy in 2020
Zendaya heeft de laatste jaren al veel deuren geopend voor zichzelf en mensen rond haar. Vorig jaar werd die overgave ook beloond. Ze werd op haar 24ste de jongste winnares van de Primetime Emmy Award for Outstanding Lead Actress in a Drama Series. In haar speech benadrukte ze dat er hoop is voor en in onze jongeren, ook al lijkt het soms niet zo en doet Euphoria dat ook soms niet vermoeden. Ze bedankte ook de straatwerkers die hen proberen te helpen waar nodig.
Naast de jongste is Zendaya pas de tweede zwarte vrouw die wint in die belangrijke categorie.
Naast de jongste is Zendaya pas de tweede zwarte vrouw die wint in die belangrijke categorie, na Viola Davis voor How to Get Away With Murder. Ook legendes zoals zij hebben Zendaya al opgemerkt. Zowel Davis als Halle Berry willen graag met haar werken. Berry heeft zelfs al een idee voor een film waarin ze Zendaya’s moeder zou spelen. Make it happen!
Een nog groter publiek leerde Zendaya dit jaar kennen dankzij Dune, de langverwachte nieuwe verfilming van Frank Herberts klassieker. In deze Part One speelde ze nog geen al te grote rol, maar het belang van haar personage Chani is doorheen de hele film te voelen. Net als bij Spider-Man wordt haar rol veel groter in Part Two, dat in 2023 uitkomt. Zendaya is dus duidelijk here to stay. En daar ben ik alvast blij om.
Ze is een triple threat
Tot in de charts
Naast acteren en dansen kan Zendaya ook nog eens zingen. Muziek was ook altijd een deel van de familie Coleman. Veel gezinsleden speelden muziek, onder wie Zendaya’s vader. Het werd dus al snel duidelijk dat Zendaya ook muzikaal was. Net voor Shake It Up begon, was ze al te horen op een verzamelalbum waarop kinderen populaire songs coverden. Zendaya maakte een versie van Hot ‘N Cold van Katy Perry. Bij Disney hadden ze ook al snel door dat Zendaya kon zingen, en dus mocht ze met co-actrice Bella Thorne een liedje maken voor de eerste soundtrack van Shake It Up. Het kwam terecht in de Amerikaanse hitlijsten. Meer liedjes voor Shake It Up en later KC Undercover volgden, tot Zendaya op 16-jarige leeftijd een contract kreeg bij Hollywood Records, het platenlabel van Disney.
In 2013 bracht ze haar debuutalbum uit, waarvan de single Replay het goed deed in verschillende hitlijsten en uiteindelijk platina haalde. Ze ging ook op arenatour in de VS met het album. Ze stapte later nog over naar Republic Records, maar naast een single met Chris Brown in 2015 bracht ze tot nu toe geen muziek meer uit die niet gelinkt is aan een acteerproject. In 2018 zong ze Wonderful Life in voor de animatiefilm Smallfoot en in 2019 werkte ze dan weer samen met Labrinth aan All of Us, een promosingle voor Euphoria. Maar het grote publiek leerde haar zangkwaliteiten kennen dankzij The Greatest Showman.
De revelatie van The Greatest Showman
In de filmmusical speelt Zendaya Anne Wheeler, een trapeze-artieste die samen met haar broer een plaats krijgt in de ‘freakshow’ van PT Barnum. Als zwarte circusartiesten krijgen ze namelijk nergens anders een kans. Die discriminatie steekt opnieuw de kop op wanneer Anne valt voor Philip, een witte rijkeluiszoon die aan dat leven wil ontsnappen. Hun verhaallijn is eigenlijk een klein deel van de film. Maar dankzij de oprechtheid in de vertolkingen van Zac Efron en Zendaya werd het een van de hoogtepunten uit de film. Ze kreeg ook voor het eerst de kans om stunts te doen, en dat lag haar wel, ondanks het vallen en opstaan.
Hun verhaallijn is eigenlijk een klein deel van de film. Maar dankzij de oprechtheid van Zac Efron en Zendaya werd het een van de hoogtepunten uit de film.
The Greatest Showman was geen groot succes bij critici, maar des te meer bij het publiek. In plaats van publiek verliezen, gingen er week na week meer kijken. Uiteindelijk bracht de film meer dan 400 miljoen dollar op met een budget van 80 miljoen.
Het soundtrackalbum werd een nog groter succes. Zendaya zingt mee op de ensembletracks The Greatest Show en Come Alive en heeft een duet met Zac Efron, Rewrite the Stars. Het album stond op nummer 1 op iTunes in 77 landen en was het bestverkochte album in de VS en in het VK. Ook bij ons, na a 209 weken (!), staat het nog altijd in de albumcharts.
Iedereen achterwege in Dancing with the Stars
Dat Zendaya kan dansen, was al duidelijk Shake It Up en The Greatest Showman. Maar als je echt wil zeggen ‘’Wat kan ze niét?!”, dan moet je misschien even kijken naar haar parcours in het zestiende seizoen van de Amerikaanse Dancing with the Stars. Amper 16 was ze toen ze deelnam met danser Val Chmerkovskiy. Volgens hem was ze een van de hardstwerkende celebrities met wie hij al gewerkt had, ondanks dat hij haar niet spaarde. Zendaya’s vader mocht hem eerst niet omdat hij zo streng was voor zijn dochter, maar Val voelde dat hij met Zendaya tot het uiterste kon gaan. En dat loonde: ze werd tweede, alhoewel ze van mij wel mocht winnen. Zoiets neerzetten op zo’n jonge leeftijd, voor het oog van een monsterpubliek, niet velen doen het haar na.
In 2017 performde ze nog één keer live tijdens Lip Sync Battle als Bruno Mars. Maar voor de eerste en tot nu toe enige keer werd ze toch overtroffen, door Tom Holland in een van de meest legendarische internetvideo’s van de laatste jaren. De twee Spider-Man-acteurs zijn nu een koppel, en eerlijk, wie heeft het meeste geluk? …Ja, nog steeds Tom. Sorry, Tom.
Zendaya verovert ook de modewereld
Als je Zendaya niet kent van haar acteerwerk, dan heb je haar rodeloperlooks vast al op Twitter en Instagram gezien. Want ja, Zendaya is een bloedmooie jonge vrouw, en samen met haar stylist Law Roach heeft ze al meer iconische looks gecreëerd dan ik kan tellen.
Van premières tot events, altijd als Zendaya op de gastenlijst staat, is het opnieuw uitkijken naar wat ze nu weer uit hun hoed gaan toveren. Soms mag je dat letterlijk nemen, zoals op het beroemde Met Gala van 2019. Dat Gala staat altijd garant voor soms absurde of bevreemdende mode, maar Zendaya laat ons altijd met open mond achter. Van Assepoester tot Jeanne d’Arc, een vleugje gothic en een en al kleur: kies maar eens een favoriet. Omdat Zendaya en Law al jarenlang samenwerken, kan Roach haar kleden in eender wat, maar er moet een verhaal achter zitten. Ze spelen niet op veilig, en daardoor valt Zendaya op.
Ook bij de fotoshoots die ze doet, zit er vaak een dubbele bodem achter.
Het duurde niet lang voor ook de magazines en modelabels die durf opmerkten. In 2016 bracht Zendaya haar eigen kledinglijn uit, ‘Daya’, met genderfluïde stukken in een groot gamma aan maten. Ze nodigde een meisje dat online werd gebodyshamed uit om voor haar model te zijn. Ook bij de fotoshoots die ze doet, zit er vaak een dubbele bodem achter, zoals een homage aan belangrijke maar soms vergeten zwarte modellen, of de aanpassing van een typisch wit, rijk ideaalbeeld. Voor haar covershoot bij InStyle in september 2020 bestond het volledige team die aan de shoot meewerkte uit zwarte creatives, van ontwerpers tot fotografen en crew. Dat was de eerste keer in de geschiedenis van het magazine.
Ook op de catwalk staat ze voor positieve verandering. Ze werkte al twee keer samen met Tommy Hilfiger aan een modeshow, op Paris Fashion Week en New York Fashion Week. Beiden kregen veel lof omdat Zendaya had geijverd voor diversiteit en inclusiviteit zowel achter als voor de schermen. Bij de modellen kozen ze voor vrouwen van kleur, plus-size vrouwen en vrouwen van middelbare leeftijd. In oktober 2020 kreeg Zendaya de Visionary Award op de CNMI Green Carpet Fashion Awards voor de manier waarop ze haar platform gebruikt om anderen te helpen. Eind vorig jaar kreeg ze er de Icon Award, als jongste persoon ooit. Dat zegt wel genoeg.
Ze is niet bang om voor zichzelf op te komen
Zendaya is dus duidelijk niet zomaar een celebrity. Het rolmodelschap waar anderen zich vaak tegen verzetten, neemt ze op zich. Maar ze gaat vaak in tegen het bestaande keurslijf, en niet iedereen gaat daar even goed mee om. In 2015 droeg ze dreadlocks op de rode loper van de Oscars. Giuliana Rancic van de Fashion Police greep terug naar een van de meest kwetsende vooroordelen over dreads en zei dat het haar van de toen 19-jarige Zendaya vast naar “patchouli en wiet” rook. Zendaya diende haar van antwoord op Instagram door te wijzen op de bestaande vooroordelen en de mensen die dat tegengaan. Mattel maakte daarna een Barbie van haar Oscars-look als reactie. Dit jaar nog zei Zendaya dat ze toen besefte dat ze echt een verschil kon maken.
Ze gaat vaak in tegen het bestaande keurslijf, en niet iedereen gaat daar even goed mee om.
Datzelfde jaar toonde ze op Instagram ook aan dat een covershoot van haar, een van haar eerste, beelden had geretoucheerd zodat ze slanker leek. De jonge actrice nam zo een risico aan het begin van haar carrière, maar bewees zo dat het juiste doen belangrijker is. Het magazine publiceerde uiteindelijk de onbewerkte foto’s en de hoofdredacteur bedankte Zendaya in een brief.
Een jaar later won Zendaya een Kids Choice Award. Ze bedankte in haar speech alle ouders die haar een rolmodel lieten zijn voor hun kinderen. Comedian Julie Klausner insinueerde op sociale media dat ze een eetstoornis had en dat haar slanke lichaam helemaal geen voorbeeld moest zijn. Ook die vooroordelen tegen magere mensen liet ze niet onbeantwoord, en ze benadrukte dat iedereen van hun eigen lichaam moet houden, wat je gewicht ook is.
Ze wil anderen ook meer kansen geven
Maar Zendaya reageert niet enkel, ze neemt ook initiatief. Ze steunde de Let Girls Learn-campagne van Michelle Obama om meisjes in arme landen naar school te laten kunnen gaan. Voor haar verjaardag zamelt ze vaak geld in voor een goed doel. Van voedselbanken tot een organisatie die meer vrouwen aan het werk wil. Ze bezocht Zuid-Afrika met UNAIDS en zamelde geld in voor hen en andere aids-organisaties. Toen haar film Malcolm and Marie, die ze mee producete, verkocht werd aan Netflix, ging een deel van de opbrengst naar Feeding America. Ze gaf terug aan haar geboorteplaats door een nieuwe richting computerwetenschappen te financieren in een gemeenteschool in Oakland.
Zendaya is zich ook bewust van haar eigen privilege.
Zendaya laat zich ook zien op belangrijke momenten. Ze stapte mee in de Women’s March on Washington, laat haar stem horen over de Black Lives Matter-beweging en nam deel aan de protesten na de dood van George Floyd in 2020. Ze leende haar Instagram-account uit aan een activiste om anti-racisme aan te kaarten. Maar ze is zich ook bewust van haar eigen privilege. “Ik ben de aanvaardbare versie van een zwart meisje in Hollywood,” zei ze op het Beautycon-festival. Daarmee verwees ze naar colorisme, waarbij zwarte mensen met een donkere huidskleur vaak meer racisme en discriminatie ondervinden dan iemand met een lichtere huidskleur, zoals Zendaya. Daarom probeert ze zoveel mogelijk kansen aan te nemen, zodat ze die kan doorgeven aan anderen.
Zendaya is een opmerkelijke celebrity. Ze heeft een uitstraling die je niet kan negeren en op een bepaalde manier altijd empathie oproept. Ze omringde zichzelf goed met haar familie en vrienden. Bovendien liet ze zich niet in een hoekje duwen, ook al waren anderen daar niet altijd mee gediend. Dat doorzettingsvermogen, haar slimme acteerkeuzes en eerlijke manier van communiceren valt zeker bij de jongere generatie heel erg in de smaak. Nu ze stilaan een van de grootste sterren in Hollywood wordt, weet ze dat ze macht heeft en gebruikt die waar nodig. En bovenal is ze een jonge vrouw met haar beide voetjes nog steeds op de grond. Als dat geen rolmodel is.
Het tweede seizoen van Euphoria is vanaf vandaag elke week te zien op Streamz.
