The Last of Us Part II is nu al eventjes uit, en het spel heeft op vele spelers diepe indrukken nagelaten. Zoals we wel gedacht hadden, heeft deze game voor controverse en discussie gezorgd. Sommigen vinden het te negatief, anderen zijn dan weer boos omwille van de eerste heel grote plottwist in het spel. In sommige commentaren kunnen we ons zeker vinden, andere doen ons met de ogen rollen, en nog andere hebben ons geprivilegieerd en beperkt wereldbeeld wat verbreed.
Dit artikel gaat vooral over de laatste categorie. Omdat het jammer genoeg nog steeds een heikel punt is in 2020, moeten we iets zeggen over de behandeling van seksualiteit, geaardheid en gender in deze reeks. We willen hier geen aanklacht neerschrijven, maar eerder spelers die zeer begaan zijn met hoe deze thema’s in media – en vooral in games – worden getoond, waarschuwen over wat ze kunnen verwachten.
Hoewel zowel de relaties tussen de personages als de behandeling van gender ons redelijk respectvol schenen, is het voor ons als heteroseksuele cisgenders onmogelijk om hier het uiteindelijke oordeel over te vellen, maar de transmannen en -vrouwen onder jullie kunnen misschien op voorhand deze waarschuwing gebruiken. Daarom hebben we hulp gevraagd aan @ShyPlatypus, zelf transgender, in de hoop dat zij onze commentaar over de behandeling van deze thema’s in dit spel kan bijstaan.
Over deze thema’s zijn er veel meningen, en iedereen mag er de zijne over hebben zonder die als bijbelse waarheid aan elkaar op te dringen. Dit is de onze.
OPGELET: Dit artikel bevat spoilers over sommige belangrijke personages en plotelementen.
Geaardheid in The Last of us Part II
Ellie is lesbisch. Dit is doodnormaal.
The Last of Us Part II is eerder divers in de manier waarop ze hun personages aanvoeren. Ellie is – zoals we al weten sinds Left Behind – lesbisch. Dit is doodnormaal en de enige persoon in het spel die er problemen mee heeft, wordt al snel terechtgewezen. Ellie heeft on screen een relatie en off screen had ze kort voor dit spel begint een andere vriendin. Haar relatie is zoals relaties in de echte wereld ook fysiek, maar wordt gelukkig respectvol behandeld en niet getoond met het idee van hete lesbische seks waar we geil van moeten worden. Ellie kust haar vriendin en er is een heel duidelijke allusie op seks (je ziet enkel de kus ervoor en de twee personages die daarna in hun ondergoed bij elkaar liggen). Er gebeuren daarnaast nog een paar dingen die we zelfs hier niet willen spoilen.
Hier is het belangrijkste: het spel behandelt dit – zoals het hoort – als een normale relatie, wat we enkel kunnen toejuichen. Vergeet trouwens niet dat bijvoorbeeld Bill uit het eerste deel ook gewoon homoseksueel was en dat dit ook gewoon als normaal werd beschouwd en dat ook Left Behind naar verluidt tieners en andere gamers heeft geholpen om te gaan met hun geaardheid. Naast het romantische fysieke contact praat Ellie met haar vriendin, laten ze elkaar lachen (of met de ogen rollen), maken ze ruzie en delen ze hun emoties, angsten en hun wensen voor de toekomst met elkaar.
Body shaming in The Last of Us Part II
Abby heeft meer spieren dan de gemiddelde Barbiepop, maar dat zegt niets over haar seksualiteit, geaardheid of gender.
Abby, een tweede personage, is niet lesbisch of trans, wat sommige idioten die het spel niet gespeeld hebben ook beweren. Ze heeft meer spieren dan de gemiddelde Barbiepop, maar dat zegt niets over haar seksualiteit, geaardheid of gender. Ze ziet eruit alsof ze je met gemak de kop kan inbeuken, maar is voor zover wij weten een heteroseksuele cisgender vrouw. Abby’s gender doet er eigenlijk niet toe voor het verhaal. Ook zij heeft (misschien minder romantisch uitziende maar nog steeds consensuele) seks. De commentaren op het internet over haar acties of relaties zijn interessant, maar die over haar uiterlijk zijn verwerpelijk en negeer je maar best.
Transtrauma in The Last of Us Part II
De vraag is waarom de makers alweer enkel bij een transpersonage dit soort trauma tonen.
Bij Lev, het laatste personage dat we hier even willen bespreken, ligt het moeilijker. Hij is trans en wordt daarom opgejaagd. Het fysieke en psychologische lijden van Lev vloeit rechtstreeks voort uit zijn gender. Je kan het klasseren als typische trans trauma porn. Het is de transversie van Bury your gays. Lev wordt meermaals gedeadnamed (tegen zijn wensen in bij zijn oude naam genoemd), actief mishandeld en zelfs verstoten door een belangrijk familielid. De vraag is echter waarom de makers alweer enkel bij een transpersonage dit soort trauma tonen. Transgenders worden bijna enkel zo geschreven in games, het is een walgelijke trope geworden.
Aan de ene kant is de wereld van The Last of Us Part II voor iedereen een vreselijke plek en tonen de makers zeker geen sympathie voor wie Lev doet lijden, aan de andere kant is het jammer dat een transpersonage als enige moet lijden wegens zijn gender. Daarbij moeten we wel ook zeggen dat Lev voortdurend als bekwaam en intelligent getoond wordt. Er wordt niet gelachen met zijn gender door de hoofdpersonages en hij wordt door hen met respect behandeld.
Zit hij er enkel in om zijn gender als plotelement te gebruiken in plaats van als wie hij is? Het uiteindelijke effect is in ieder geval een tweesnijdend zwaard: het spel informeert zowel spelers die niet goed weten wat transgenders moeten doorstaan, maar laat ook transspelers zich heel slecht voelen. Er is bovendien nog een bijkomend probleem: dit is waarschijnlijk geschreven door een cisgender persoon, wat je kan vermoeden omdat er in de scènes met Lev een zekere vorm van nuance ontbreekt die er bij transgenders wél zou inzitten. Aan de andere kant kan je akkoord gaan met een intussen vaak gedeeld artikel op pinknews. Ook al is het transtrauma, het spel toont wel op welke manieren transgenders lijden (zelfs in een niet-apocalyptische wereld). Waarom ook enkel Naugthy Dog aanvallen als andere studio’s het ook (en vaak erger) doen?
Niet onoverkomelijk
Zoals jullie in onze review konden lezen, vonden wij het een schitterend spel. Toch lijkt het ons nu alsof de thema’s van gender, geaardheid en seksualiteit nog steeds veel beter kunnen getoond worden in games, ook in The Last of Us Part II. We staan op een paar uitzonderingen na al verder dan vroeger, maar er is nog veel ruimte voor noodzakelijke groei. Wie niet heteroseksueel of cisgender is, kampt vaak met meer problemen dan wie het wel is. Games zouden ook voor hen een moment van ontspanning moeten zijn, niet een zoveelste confrontatie met het onrecht in onze wereld. Nogmaals dank aan @ShyPlatypus om ons met dit artikel en bij deze thema’s te helpen. Ook het laatste woord laten we aan haar.
Het zijn de typische “rechtse gamers” op het internet die het fucked up vinden dat de game SJW’s (Social Justice Warriors) wil “paaien”.
Hebben de makers een fout gemaakt in hoe ze transtrauma gebruiken? Ja.
Verdienen ze haat of boycot? Bijlange niet.
Het is een goed spel, gewoon een zoveelste keer transtrauma in plaats van eens een gelukkig transpersonage. Alweer…
