De makers House of Cards stonden voor een loodzware opdracht. Nadat hun hoofdrolspeler in opspraak kwam en Netflix vervolgens alle banden met Kevin Spacey verbrak, mochten de scenaristen het script van het zesde en laatste seizoen van de prestigieuze serie in feite gewoon door het raam gooien. Alhoewel het einde van het seizoen 5 reeds hintte naar een aflossing van de wacht kan het geen makkelijke opgave geweest zijn, aangezien Spacey op geen enkel ogenblik nog in beeld kon komen. We waren dan ook razend benieuwd naar de vruchten van deze creatieve tour-de-force.
Iets meer dan een jaar geleden ontplofte de #MeToo-bom in Hollywood nadat meer dan 80 vrouwen Harvey Weinstein beschuldigden van seksueel grensoverschrijdend gedrag. In de nasleep van dit schandaal kwamen ontelbare andere mensen met hun verhaal naar buiten. Ook Kevin Spacey (The Usual Suspects, American Beauty) werd beschuldigd van ongewenste seksuele avances en aanrakingen bij de toen 14-jarige acteur Anthony Rapp. Spacey zelf was toen 26. Nog twee andere acteurs en de zoon van een nieuwsanker kwamen met soortgelijke verhalen naar voren en bovendien bleken verschillende medewerkers van House of Cards dezelfde ervaringen te delen. Er werd gesproken van een “vergiftigde” werkomgeving op de set van de Netflix-serie. De opnames van het zesde seizoen werden stilgelegd en de acteur werd ontslagen. Een nieuw, ingekort seizoen zonder Spacey was het resultaat.
“It’s going to be different for you and me. I’m going to tell you the truth.” Zo richt Claire Underwood zich tot de kijker. Nu presidente, nadat haar man eerst in opspraak kwam en moest aftreden, gevolgd door zijn dood in, volgens de serie, 2017. Lang leve de eerste vrouwelijke president van de Verenigde Staten. Als je dacht dat het vorige seizoen van House of Cards reeds de grenzen van het realisme aan het aftasten was, bereid je dan maar voor om dat pad volledig te verlaten. Wat deze serie volgens mij zo sterk maakte de afgelopen jaren was de subtiele mix tussen de harde realiteit van de politiek in de VS en een flinke dosis Shakespeariaans drama. Helaas lijkt dit laatste de voorbije seizoenen de bovenhand te nemen. Het moment dat Claire kandidaat-vice-president werd in seizoen 4 was voor mij het point of no return. Om nog maar te zwijgen over het feit dat een zittend president voor de tweede keer op rij vervangen wordt door zijn tweede in lijn. Goede televisie? Zeker. Maar een terugkeer naar het niveau van de eerste drie seizoenen was hierna onmogelijk.
House of Cards gaat voort op dit elan en glijdt verder af in een soort van alternatief universum met hoog James Bond-gehalte. Met een flinke portie suspension of disbelief is de reeks nog steeds bijzonder te genieten, maar enige vorm van subtiliteit is voorgoed verdwenen. In de eerste aflevering van dit nieuwe seizoen is er al meteen een incident dat zonder blikken of blozen in de doofpot wordt gestopt, alsof een simpele druk op een knop hiervoor genoeg is. Nu wil ik niet doen alsof House of Cards van in het begin een toonbeeld van realisme is geweest (de dood van Zoë Barns bijvoorbeeld) maar ik kan enkel maar concluderen dat mijn vrees bevestigd wordt. Het is een constant salvo aan dramatische plot twists terwijl er ondertussen getracht wordt in een verkort tempo nog alle losse eindjes aan elkaar te knopen.
Laat er echter wel geen twijfel bestaan over de kwaliteit van de productie en zijn ongelooflijke cast. De afwezigheid van Spacey is voelbaar, maar de klasse spat nog steeds van het scherm. Robin Wright staat letterlijk en figuurlijk haar mannetje in deze bikkelharde mannenwereld. Het is een centraal thema, zowel op als naast de set. Niemand neemt haar serieus als presidente. “Would you have asked me that if I were a man”, zo vat Claire Underwood perfect haar eerste honderd dagen in het ambt samen. Bovendien worden er aan de andere kant wel terecht vragen gesteld over de manier waarop ze aan de macht is gekomen en de schandaalsfeer die heerst in het Witte Huis neemt stilaan zijn tol.
Dit seizoen van House of Cards is een clash tussen een politieke nieuwkomer en de gevestigde waarden. De machtige familie Shepherd is deze keer de geduchte tegenstander op het toneel. Een Republikeins wetsvoorstel dat voor verdere deregularisatie moet zorgen is het eerste struikelblok voor Underwood, maar de nakende oorlog in Syrië zal het echte pijnpunt blijken in de machtsstrijd aan de top van het Amerikaanse establishment. Het is opnieuw poker op het hoogste niveau zoals we ondertussen gewoon zijn van deze reeks. Brandend actuele onderwerpen zoals de benoeming van een rechter in het Hooggerechtshof worden ook niet geschuwd. “The supreme court. This is a choice that outlives any presidency.”
De vijfde aflevering (en ook de laatste die ik mocht bekijken van Netflix) eindigt met een revelatie die me zowel met mijn ogen deed rollen als tegelijk een glimlach op mijn mond toverde. Ik geloof er helemaal niks meer van maar wil oh-zo-graag weten hoe het eindigt. Het vat perfect samen hoe ik me momenteel voel over de serie. House of Cards begon ooit als een politiek drama maar eindigt als een intelligente soap waar je niet kan van wegkijken.
Het zesde en laatste seizoen van House of Cards is vanaf 2 november te bekijken op Netflix.