Rapito review: macht over geloof

We moeten er geen doekjes om winden: na Godvergeten zijn we allemaal nog eens herinnerd aan de gruwel die mensen binnen de katholieke kerk in het verleden hebben veroorzaakt. Maar dat dat niet alleen in het recentere verleden gebeurde, toont ook Rapito (Kidnapped als Engelse titel) aan. Wij gingen kijken op Film Fest Gent en waren weer maar eens verbaasd.

De zaak-Mortara

In 1852 zegt een familie een gebed voor een kind dat er slecht aan toe is. 6 jaar later is de jongen, Edgardo Montara, toch gezond en woont hij met zijn 8 broers en zussen en ouders in Italië. Ze zijn joods en vormen een warm gezin. Maar op een nacht wordt hun rust verstoord door de lokale politie: Egardo blijkt gedoopt te zijn en mag dus volgens de paus niet bij zijn joodse gezin blijven. Zodra je gedoopt bent, word je voor altijd als christen gezien.

Omdat ze niet anders kunnen, en hen gezegd wordt dat hij in de stad zal blijven, laten ze hem gaan. Maar al snel wordt hij naar Rome gebracht, waar hij een slaapzaal deelt met andere jongens en ze zijn joodse geloof beginnen te vervangen door het christelijke. Ondertussen proberen z’n ouders hem op alle mogelijke manieren terug te krijgen.

Grenzeloze macht en ego

Het lijkt alweer even geleden dat ik nog een echt historisch drama zag. Het setdesign en de kostuums zijn wel zo overtuigend dat je niet anders kan dan je in die tijd wanen. Het contrast tussen het krappe maar toch knusse huis van de familie Mortara en de strenge, kille maar imposante omgeving waarin Edgardo terechtkomt, is dan ook groot. De belichting maakt dat ook duidelijk met een warme gloed over het begin van de film. Trouw aan de tijdsperiode wordt er ook veel natuurlijk licht gebruikt, wat voor enkele mooie shots zorgt.

Het verhaal was mij niet bekend maar is dus wel echt gebeurd. Het vormde ook een belangrijk keerpunt in de rol van de paus als een echte wereldleider. Tot dan was er namelijk de Kerkelijke Staat, waarover de paus regeerde als hoofd. Natuurlijk kwam er van alle kanten kritiek op wat Pius IX deed, maar dat deerde hem niet. Dat politieke deel komt ook aan bod en zorgt voor een interessante afwisseling.

Toch staan de strijd van de familie Mortara en vooral de drastische veranderingen in het leven van Edgardo echt centraal. Ook hier kookt je bloed regelmatig door wat de kerk zich durfde te permitteren en hoe het leven van joodse families volledig overhoop gehaald werd door het verlies van hun kind. Wel zijn er bepaalde dialogen en passages in het script van regisseur Marco Bellocchio (Il Traditore) die net iets te filmisch voelen en toegevoegd lijken voor extra drama.

De cast houdt op dat vlak wel goed het midden. Vooral de jonge Enea Sala, die Edgardo speelt, is erg aandoenlijk en breekt je hart op meerdere momenten, bijvoorbeeld in een scène waarin zijn façade wegvalt. Barbara Ronchi en Fausto Russo Alesi hebben de iets traditionelere rollen als de getroffen ouders maar brengen ze heel goed. Ook Paolo Pierobon is gepast megalomaan als Pius IX. Raar genoeg is de muziek van Fabio Massimo Capogrosso soms de sterke kant en tegelijk de oorzaak dat het verhaal bij momenten te veel in melodrama stort. Het is een klassiekere orkestrale score die bij momenten echt te bombastisch is voor wat er gebeurt en je uit het verhaal haalt. Rapito belicht uiteindelijk een vergeten donker hoofdstuk uit de Italiaanse en katholieke geschiedenis en is daarvoor wel al het bekijken waard.

Rapito is vanaf 06/12 te zien in de bioscoop.