Blijf op de hoogte
Geekster nieuwsbrief

Inschrijven

spirited away

20 jaar Spirited Away

Via onze Angelsaksische popcultuur zijn we heel onze jeugd overspoeld door de animatiefilms van Disney en Dreamworks, terwijl in Japan sinds 1985 Studio Ghibli voor prachtige animatie zorgt. In 2000 werd er voor het eerst een Ghibli-film in het Engels gedubd, namelijk Princess Mononoke, waarvoor Neil Gaiman het Engelstalig script verzorgde. Het was later dat John Lasseter, hoofd van Pixar, Disney overtuigde om een Engelstalige dub te maken van Spirited Away (Japans: Sen to Chihiro no Kamikakushi). En met de release van Spirited Away op 20 september 2002 maakte het Amerikaans en bij gevolg het West-Europese publiek kennis met de pracht die Studio Ghibli is.

Atypische personages in de Westerse pre-2000 animatie

Spirited Away vertelt het verhaal van een 10-jarig meisje, genaamd Chihiro Ogino, die samen met haar ouders onderweg is om een huis te gaan bezichtigen. Chihiro is geen protagonist die we in 2002 gewoon zijn in animatiefilms: ze is koppig, stil en een beetje een eenzaat. Onderweg neemt haar vader een verkeerde afslag in het donker en komen ze terecht in een verlaten pretpark. Wanneer ze het park verkennen, vinden Chihiro haar ouders een eetkraampje waar ze zich volsteken met de overvloed aan lekkernijen. De gulzigheid van de ouders maakt Chihiro nogal ongemakkelijk (ouders die zaken verkeerd doen, is op dit moment ook vrij nieuw in de Westerse animatiewereld) en ze weigert zelf te eten. Chihiro merkt al snel op dat haar ouders snel groter (dikker) worden en hun manier van eten begint steeds meer op varkens te lijken tot ze op een punt allebei in een varken veranderen.

Wanneer Chihiro in paniek wegvlucht, merkt ze dat het pretpark uitkomt bij een gigantisch zwevend badhuis waar een jongen haar waarschuwt om terug naar haar wereld te gaan. Chihiro blijft echter in het badhuis waar ze noodgedwongen een job moet zoeken om niet op te vallen. Ze probeert een job te vinden via Yubaba, een oude heks die het badhuis beheert, en zo begint het buitengewoon avontuur van Chihiro.

spirited away
© Studio Ghibli

Spirited Away werd geschreven en geregisseerd door Hayao Miyazaki, het brein achter tot dan toe bijna elke film van Studio Ghilbli. Miyazaki heeft Spirited Away gemaakt voor 10-jarige meisjes, maar toch spreekt de film een veel groter publiek aan. Dit komt omdat Miyazaki vond dat de verhalen die verteld werden voor meisjes veel te vaak draaiden rond romantiek en kalverliefde. Hij dacht dat meisjes ook gewoon een stoere heldin willen waar ze naar kunnen opkijken. En door deze keuze te maken en niet te willen inboeten voor een groter publiek, heeft Miyazaki een verhaal gecreëerd dat iedereen aanspreekt. Chihiro probeert geen crowdpleaser te zijn en dat maakt haar net een personage van vlees en bloed waar iedereen iets in terug vindt.

Fantasy met een boodschap en een Japanse toets

Spirited Away is een visueel prachtig en zeer fantasierijk sprookje dat bulkt van de Japanse folklore en de klassieke westerse fantasyverhalen. Net zoals in The Wizard of Oz of Alice in Wonderland ontmoet Chihiro vele personages die zelden zijn wat ze op het eerste gezicht lijken. Het is ook nooit duidelijk wat de exacte intenties zijn van de personages waardoor je als kijker ook nooit weet wie je moet vertrouwen. Enkele van deze personages stellen kami of geesten voor, die een soort van natuurgeesten zijn volgens het shintoïsme (de oorspronkelijke religie van Japan). Miyazaki toont hierin dat hij elementen van verschillende culturen goed kan samenbrengen en zeker niet moet onderdoen voor de animatoren en creatieve breinen van het Westen.

spirited away
© Studio Ghibli

Uit de samenvatting van het verhaal blijkt ook dat Miyazaki zich niet schaamt om het consumptiedrang van het Westen aan te kaarten. Buiten de duidelijke gulzigheid van Chihiro haar ouders valt het ook op dat de tirannieke Yubaba als enige Westers gekleed is en een Europees ogend kantoor heeft, wat in schril contrast staat met het minimalistische Japanse uitzicht van de werkende geesten. Tussen deze kritiek op het kapitalisme stroomt ook een bezorgdheid over milieuvervuiling mee in het verhaal via bijvoorbeeld de ‘Stink Spirit’ die een vervuilde rivier blijkt te zijn. Zo zijn er nog tal van interessante allegorieën te vinden in Spirited Away, maar deze zijn leuker om zelf te ontdekken.

Met een speelduur van 125 minuten is Spirited Away geen standaard animatiefilm. De aandacht voor detail die Miyazaki in elke frame steekt, zorgt ervoor dat de film niet gaat vervelen en een heel grote herbekijkbaarheid heeft. Het detail zorgt ervoor dat je echt opgaat in de sprookjeswereld en dat in een vertrouwde 2D-stijl. Zo zijn er een aantal shots die er gewoon adembenemend mooi uitzien waardoor je je echt in een sprookje waant. Kortom, als je jezelf nog eens helemaal wilt onderdompelen een unieke fantasiewereld, dan is Spirited Away zeker iets voor jou.

Spirited Away is te bekijken op Netflix.

Total
1
Shares
Gerelateerde artikels