Classic Literature, je bent ervoor of je bent er niet voor. Ik ben de queeste gestart om het gat in mijn boekencultuur op te vullen en de klassieke gothic/romantic-literatuur te lezen. De eerste zijn Dracula en Frankenstein, pioniers in de horrorwereld en boeken die je moet gelezen hebben. Maar wie van de twee monsters is nu beter dan de andere?
Dracula
In Dracula leren we Jonathan Harker kennen, een jonge makelaar uit Exeter, die naar Transsylvanië wordt gestuurd. Daar moet hij graaf Dracula helpen om de laatste papieren in te vullen om zo de koop van een landhuis in Engeland af te ronden. Maar wanneer er vreemde dingen gebeuren in het kasteel waar Harker en de graaf verblijven, beseft Harker dat hij misschien wel eens voor eeuwig vast zou kunnen zitten. En dan gebeuren er thuis, bij zijn vrouw Mina en diens vriendin, ook nog eens angstaanjagende dingen…
Het verhaal wordt verteld aan de hand van brieven, dagboekfragmenten en krantenartikels. Dat is een originele manier, maar wel één die de spanningsboog niet ten goede komt. Elk verslag van een strijd is namelijk natuurlijk al op voorhand ‘gespoild’, want de verteller moet het wel overleefd hebben, anders had hij het niet kunnen opschrijven. Ook zorgt dat ervoor dat we tijdens zeer spannende momenten te veel in de gedachten van de personages zitten, en het boek daardoor met momenten enorm langdradig kan zijn.
Frankenstein
In Frankenstein volgen we het leven van Victor Frankenstein, een jonge wetenschapper met veel ambitie. Wanneer hij een aantal jaar gaat studeren, krijgt hij het idee om lichaamsdelen van dode mensen te verzamelen, aan elkaar te zetten, en dan terug tot een levend persoon te maken. Wanneer dat lukt, is hij zelf zo bang van zijn ‘monster’ dat hij het op een lopen zet. Dat zorgt voor een enorme kettingreactie, die eindigt bij Victor die op een boot zijn levensverhaal vertelt tegen een toevallige ontdekkingsreiziger.
We komen Victors verhaal te weten omdat hij het zelf vertelt tegen Robert Walton, de kapitein van het schip dat de ongelukkige wetenschapper gevonden heeft. We spreken hier dus van een ‘verhaal in een verhaal’ (en op een gegeven moment zelfs een ‘verhaal in een verhaal in een verhaal’!). Die manier van vertellen spoilt natuurlijk ook dat het hoofdpersonage alles overleeft, maar hier krijgen we wel het gevoel alsof we alles in het heden meemaken. De vertelwijze zorgt ervoor dat we echt in het verhaal gezogen worden en even vergeten dat dit allemaal een vertelling op een boot is.
Dracula vs. Frankenstein
Frankenstein geeft de boodschap mee dat we het vreemde niet moeten schuwen, dat we geen schrik moeten hebben van wat we niet kennen en vooral moeten onthouden dat anderen ook denkende wezens zijn. Alleen omdat iemand er anders of ‘eng’ uitziet, betekent nog niet dat die persoon kwade wil heeft. Dracula vertelt ons dan weer dat echte vrienden, echte liefde, echt vertrouwen ons kan redden van het kwade. Een boodschap die ook belangrijk is, zeker in tijden waar we op elkaar moeten kunnen rekenen.
Waar Dracula ons vooral toont hoe belangrijk het is als persoon om te geloven, te vertrouwen op vrienden en nooit de moed te verliezen, geeft Frankenstein ons toch een sterker beeld van de mensheid. Het ‘monster’ is gemaakt als wetenschappelijk experiment, en kan er zelf niet aan doen hoe hij eruit ziet. Door zijn uiterlijk is hij gedoemd om alleen te moeten leven, omdat hij in elk dorp weggejaagd wordt en niemand hem zelfs maar wil aankijken. Wanneer alleen een blinde man naar je luistert en elk ander wezen je steeds moet zeggen hoe verschrikkelijk je eruit ziet, hoe zou jij reageren?
Dracula is dan weer meer een echt avonturenverhaal, bij momenten zelfs een pageturner waarvan je wil weten hoe het afloopt. Daarom vind ik het persoonlijk enorm spijtig dat we honderd pagina’s aan voorbereiding hebben voor het laatste gevecht met de graaf, om het dan zeer anticlimactisch te laten aflopen. Het laatste gevecht gaat veel te snel voor de enorme hoeveelheid voorbereidingen die we eerst hebben moeten doorlezen. Mina’s verbinding met de graaf is interessant, maar niet als je er zo weinig mee doet. De vergaderingen kunnen interessant zijn, als je niet elke pagina een monoloog schrijft over wat voor een goed persoon Mina wel niet is. Bram Stoker, we snappen het al, je hebt een sterke vrouw geschreven. Frankenstein heeft dan misschien niet veel vrouwelijke personages, maar geen enkele van hen worden verafgood omdat ze ook hun plaats in de wereld willen innemen.
Het verdict
Na beide boeken gelezen te hebben (zeer kort na elkaar ook) breekt mijn vampierminnend hartje toch een beetje. Dracula was een teleurstelling. Ik snap hoe belangrijk het boek is voor de vampier in de fictie, maar ik had er toch meer van verwacht. Sommige momenten was het een echte strijd om door het boek te raken, en dat mag je met goede fictie niet hebben.
Frankenstein daarentegen las enorm vlot. Ik keek ernaar uit om verder te lezen en wou het niet gewoon zo snel mogelijk gedaan hebben. Dat boek is daarboven niet alleen enorm belangrijk voor sciencefiction, maar ook op filosofisch en psychologisch vlak heeft het boek een enorm belangrijke boodschap, één die zelfs in de moderne wereld nog enorm heel relevant is.
Meer Dracula? Lees dan ook Hoe liefde het grootste wapen is tegen Dracula
