Toen Netflix de serie The Haunting of Hill House aankondigde, ging er meteen een belletje rinkelen. Een vriendin had mij het boek ooit aangeraden toen ik wat meer horror wilde lezen, maar zoals gewoonlijk was ik er nog niet toe gekomen. Ik was dus wel benieuwd naar de serie. Hoewel ze erg losjes gebaseerd is op het boek, is het op zichzelf een erg goeie horrorserie geworden die veel dieper gaat dan het gewone spookhuisverhaal.
Ik heb geprobeerd om zo weinig mogelijk plotdetails van na de eerste aflevering te vermelden, maar wie helemaal niks wil weten, wacht beter even met lezen.
Mike Flanagan wordt stilaan een vaste waarde in het horrorgenre. Hij kende zijn doorbraak met het erg goeie Oculus en volgde daarna goed op met Ouija: Origin of Evil, Before I Wake en Hush. Nu waagde hij zich aan een verfilming van de gelijknamige horrorklassieker van Shirley Jackson. Zelfs Stephen King noemde dat boek een van de beste horrorboeken aller tijden. Het was dus zeker geen sinecure om aan de verwachtingen te voldoen. Dat loste Flanagan op door de reeks losjes te baseren op het origineel. Zo kan de vergelijking nog moeilijk gemaakt worden.
Anders dan het boek
De reeks draait rond het gezin Crain en speelt zich af in het verleden, de jaren 80, en het heden.
De reeks draait rond het gezin Crain en speelt zich af in de jaren 80 en het heden. In het verleden lappen vader Hugh (Henry Thomas, E.T.) en moeder Olivia (Carla Gugino, Watchmen, San Andreas) oude huizen op om die daarna door te verkopen. De vijf kinderen (van oudste naar jongste) Steve, Shirley, Theodora (of kortweg Theo) en de tweeling Luke en Nell reizen met hen mee. Het volgende huis dat ze aanpakken is dat van de vroegere familie Hill. Het is een prachtig landhuis waarvan je al van ver kan merken dat er wel eens geesten kunnen in ronddwalen.
Al snel worden de kinderen geplaagd door allerlei bovennatuurlijke verschijningen. De terreur bereikt een hoogtepunt wanneer de oudste zoon Steve opeens door zijn vader uit bed gehaald wordt. In de auto zitten zijn broers en zussen al te wachten. Wanneer Hugh wil wegrijden, vragen de kinderen waar hun moeder is, maar hij zegt dat zij niet mee kan. Wat haar overkomen is, weten we (nog) niet.
De noodlottige avond in het huis en een nieuwe tragedie in het heden vormen de rode draad voor de reeks.
In het heden zien we de kinderen als volwassenen. Ze hebben elk op hun eigen manier de gebeurtenissen in Hill House achter zich proberen te laten. Steve (Michiel Huisman, Game Of Thrones) is een succesvol auteur, die de paranormale ervaringen van andere mensen neerschrijft. Zijn succes heeft hij te danken aan het boek dat hij over zijn eigen gezin schreef, en daar was niet iedereen even blij mee. Vooral omdat duidelijk wordt dat moeder Olivia het niet overleefd heeft.
Shirley (Elisabeth Reaser, Twilight) is begrafenisondernemer samen met haar man. Theo (Kate Siegel, Hush) is een redelijk gesloten psychologe en woont in het gastenverblijf van Shirley. Ze krijgen allemaal telefoon van hun jongste zus Nell (nieuwkomer Victoria Pedretti), die overstuur klinkt en zich zorgen maakt om haar tweelingbroer Luke (Oliver Jackson-Cohen, Emerald City), die in een ontwenningskliniek zit. Ook vader Hugh (nu vertolkt door Timothy Hutton, Leverage) wordt gebeld. Aan het einde van de eerste aflevering krijgt de familie opnieuw een tragedie te verwerken, die, samen met die noodlottige avond in Hill House, de rode draad van de serie vormt.
Gemaakt om te bingen
De serie wisselt constant tussen het verleden en het heden, maar zelfs overkoepelend is er nog een aparte structuur. In het verleden werken we toe naar wat er gebeurde die avond waarop het gezin halsoverkop vertrok, maar af en toe krijgen we even te zien wat er vlak daarna gebeurde. In het heden volgen we het volwassen gezin vlak voor en na de recentste tragedie.
Over de twee tijdsperioden heen krijgen we elke aflevering het perspectief van een ander personage te zien.
Over de twee tijdsperioden heen krijgen we elke aflevering het perspectief van een ander personage te zien. De eerste aflevering focust op Steve, de volgende op Shirley, dan Theo, Luke en aflevering 5 gaat over Nell. Daardoor komen sommige scènes een paar keer terug, vooral die waarin verschillende personages met elkaar omgaan. Zo krijgen we een duidelijker of vollediger beeld van wat er echt aan de hand was in die momenten.
In aflevering 6 spenderen we het meeste tijd bij het gezin in het heden. Die scènes vloeien over in het verleden, waar de Crains te maken krijgen met een zware storm. Deze aflevering bestaat trouwens uit verschillende scènes die gefilmd zijn in één take, waaronder het eerste kwartier, wat soms echt indrukwekkend is. De aflevering erna speelt zich grotendeels in het verleden af, waar het duidelijk wordt dat het huis moeilijk te repareren is en het meer invloed op de bewoners begint te krijgen. De voorlaatste aflevering focust op Olivia in de aanloop naar die laatste avond. Aflevering 10 zorgt tenslotte voor een onverwachte, maar mooie conclusie voor de reeks.
De structuur met de twee tijdlijnen maakt het geheel ideaal om te bingen. Het zijn eigenlijk twee totaal verschillende verhalen die verbonden zijn door de personages. Ook het feit dat niet alles helemaal linear verloopt, zorgt soms voor onverwachte wendingen of aha-momenten.
Meer dan horror
De grootste kracht van de reeks is dat we het effect van het spookhuis zien op de nu volwassen kinderen.
Maar de grootste kracht van The Haunting of Hill House is dat er voor meer gekozen werd dan het typische spookhuisverhaal. Er zijn genoeg films die dat onderwerp behandelen maar zelden zien we het effect daarvan op de kinderen wanneer ze volwassen zijn. Horror en geestelijke gezondheid gaan vaak hand in hand, maar ik heb het nog nooit zo diep verkend gezien als in Hill House. Hier wordt niet zomaar aangenomen dat de geesten echt zijn, want niet iedereen ziet hetzelfde. Er zijn veel manieren waarop een mens dingen verwerkt, en dat blijkt zeer duidelijk in deze reeks.
Zo gelooft Steve niet dat het echt spookte in het huis, maar dat een psychische aandoening in de familie zit. Shirley heeft van de dood haar beroep gemaakt om er zo mee te leren omgaan. Theo is gevoelig geworden voor aanraking in het huis en draagt daarom handschoenen. Luke en Nell hebben het meeste verschijningen meegemaakt, en hij is dan ook verslaafd geraakt om alle beelden te verbannen. Ook de langzame aftakeling van moeder Olivia wordt aan haar gezondheid toegeschreven. In deze reeks wordt ook pijnlijk duidelijk dat de geesten en de mentale toestand van de personages soms verweven zijn, zelfs over de tijdlijn heen.
De onderlinge relaties tussen de broers en zussen, de kinderen en hun ouders en de ouders als koppel worden diep geanalyseerd.
Naast de horror is de reeks ook echt een familiedrama. Aan de onderlinge relaties tussen de broers en zussen, de kinderen en hun ouders en de ouders als koppel wordt veel tijd besteed om ze diep te analyseren. Er komen best zware thema’s aan bod: hoe ga je om met een geliefde die verslaafd is, hoe moet je als kind of als partner aanvaarden dat je moeder niet helemaal in orde is, hoe verwerk je de dood van een familielid… In het algemeen zijn alle broers en zussen in het heden wat uit elkaar gegroeid. Het contrast met het verleden, toen ze onafscheidelijk waren, is dan ook groot. Al deze elementen vormen de eigenlijke basis voor de reeks, nog veel meer zelfs dan de horror.
Begrijp me niet verkeerd, de horror is er ook echt. Het productiedesign staat of valt met het eigenlijke spookhuis, dat hier erg geslaagd is. Je gelooft dat het huis er prachtig kan uitzien als het gerenoveerd is, maar in het donker heeft het iets engs. Ook een paar van de geesten zijn best origineel en angstaanjagend, zoals de beruchte Bent-Neck Lady. Het gebruik van kleur maakt dan weer het verschil duidelijk tussen het heden en het verleden. De score steunt op de piano en vooral het centrale muzikale thema kan zowel verontrustend als pijnlijk mooi worden naargelang de scène. De algemene sfeer in de serie is er een van constante onrust omdat er elk moment iets kan verschijnen. Wanneer dat dan ook gebeurt, komt het soms onverwacht en goed aan. Ik heb een aantal afleveringen op de trein bekeken en dat bleek niet altijd een goed idee.
Knap staaltje vertel- en acteerwerk
Aan het einde van de reeks zien we pas duidelijk hoe goed alles wel niet verweven is. Dat is echt te danken aan het script.
Aan het einde van de reeks zien we pas echt duidelijk hoe goed alles wel niet verweven is. Dat is echt te danken aan het script. Regisseur Mike Flanagan schreef zelf drie afleveringen en een aantal van de andere schrijvers nam er meer dan eentje voor hun rekening. Het moet een huzarenstukje geweest zijn om de niet-lineaire structuur te laten werken, maar daar zijn ze zeker in geslaagd. Ik weet nu al dat ik snel een rewatch zal houden om te zien wat ik allemaal gemist kan hebben.
De cast levert ook schitterend werk, zowel de kinderen als de volwassen acteurs. Er zijn een paar gekende namen bij, waarvoor Mike Flanagan soms een beroep deed op de cast uit zijn vorige films. Zo speelden Elisabeth Reaser en Lulu Wilson, respectievelijk volwassen Shirley en jonge Shirley, moeder en dochter in Ouija: Origin of Evil. Nog in die film was Henry Thomas, jonge Hugh, een priester. Kate Siegel, die Theo speelt, is de vrouw van Flanagan en deed al in de meeste van zijn films mee. James Lafferty (One Tree Hill), die hier een mysterieuze rol speelt, is dan weer te zien in Oculus.
De cast levert ook schitterend werk, zowel de kinderen als de volwassen acteurs.
De grote ster van de reeks is toch wel Carla Gugino, die een geweldige Olivia neerzet. Alle andere volwassen acteurs krijgen ook wel de kans om uit te blinken, vooral Kate Siegel en Victoria Pedretti. Waar je in Game Of Thrones nog duidelijk aan Michiel Huisman kon horen dat hij een noorderbuur is van ons, is dat hier amper nog te merken. Hij krijgt wel meer mooie rollen de laatste tijd, maar dit is toch een van zijn beste. Henry Thomas bewijst hier ook zeker dat hij meer is dan alleen “die jongen uit E.T.”. De kinderen verdienen ook een speciale vermelding. Lulu Wilson had dit jaar ook al een goeie rol als Marian in Sharp Objects maar maakt ook hier duidelijk dat ze een ster in wording is. McKenna Grace heeft al naam gemaakt met rollen in I, Tonya en Gifted, en laat hier weer haar kunnen zien.
Mocht het nog niet duidelijk zijn: The Haunting of Hill House staat nu al in mijn top van de beste reeksen van het jaar en is volgens mij een van de beste Original-projecten die Netflix al heeft geproduceerd.
The Haunting of Hill House telt 10 afleveringen van ongeveer een uur en is nu te zien op Netflix.
