Bewaar het beste voor het laatst, zeggen ze altijd. Lady Bird is de laatste van de Oscargenomineerden voor Beste Film die in België in de bioscoop komt. En deze film is misschien wel mijn favoriet van de negen, en zet al een hoge standaard voor 2018.
Herkenbaarheid ten top
Coming-of-age-drama’s, we hebben er dit jaar al een paar gezien. The Florida Project en Call Me By Your Name kunnen we ook enigszins onder deze noemer klasseren, maar zij hebben andere thema’s die in de film de bovenhand nemen. The Florida Project is meer een sociaal drama, CMBYN een liefdesverhaal. Lady Bird is daarentegen een puur verhaal over het leven van een tiener.
Actrice en regisseur Greta Gerwig gebruikte haar eigen thuishaven Sacramento uit de vroege jaren 2000 als locatie voor het verhaal van Christine “Lady Bird” McPherson (Saoirse Ronan), een laatstejaars op de middelbare school die het gehad heeft met haar beperkende omgeving en daardoor heel hard op zoek is naar zichzelf. Ze wil Lady Bird genoemd worden, probeert zich te verzetten tegen de katholieke gewoontes op school en zoekt nieuwe vrienden op. Ook de liefde blijkt niet zo simpel, hoewel je in die tijd je liefdesverdriet nog kon wegdansen op Cry Me a River. Maar minstens even belangrijk als Lady Bird en haar eerste liefdes is de relatie met haar ouders, en in het bijzonder met haar moeder (Laurie Metcalf).
Lady Bird is weinig en veel tegelijk. De film werkt niet de hele tijd toe naar een hoogtepunt in het plot, maar de scènes zijn zo zorgvuldig gekozen dat het tempo hoog blijft. Er komen zo veel thema’s aan bod dat elke kijker, zowel jong, oud, m/v/x en iedereen daar tussenin, met deze film zal kunnen meeleven. Vriendschap en de juiste vrienden, liefde en de juiste geliefden, geloven in je eigen kunnen, vergeving, het besef dat je ouders ook maar mensen zijn, buiten je veilige bubbel treden en de angst die daarmee gepaard gaat… Het gevoel dat je meer bent en wil zijn dan je kleine thuishaven is iets waar velen onder ons waarschijnlijk mee worstelen. Als je omgeven bent door mensen die op een bepaalde manier denken en jij je anders voelt, kan die omgeving snel verstikkend aanvoelen. Om daarvan los te breken maak je niet altijd de juiste keuzes. Relaties tussen moeders en dochters in het bijzonder zijn hier heel herkenbaar. Ook voor mij was Lady Bird om die redenen soms erg confronterend. (Ook ik was ooit niet tevreden met mijn naam. Ik ging niet voor iets helemaal anders zoals Lady Bird, maar ik wou als tiener ook graag dat mensen me Elle zouden noemen. Misschien maar goed dat het nooit aangeslagen is.)
Once, twice, three times a lady
Het script van Greta Gerwig is fantastisch. Lady Bird is verrassend grappig, met geweldige one liners die helemaal niet zo lijken. Elke zin klinkt natuurlijk, en mochten we niet beter weten, zou je denken dat je naar een documentaire keek. Naast Lady Bird en haar moeder, die de focus zijn van de film, zijn er tal van nevenpersonages die we ook echt leren kennen, ook al zien we hen niet veel of lang. Maar het scenario van Gerwig mag dan nog zo goed zijn, zonder acteurs die het geloofwaardig overbrengen ben je als regisseur niets.
Gelukkig kan Lady Bird rekenen op toptalent. Saoirse Ronan is amper 24 (een jaar jonger dan ik ben, no big deal) maar is een van de beste actrices van het moment. Ze heeft al drie Oscarnominaties op haar naam staan, eerder al voor Atonement (2007) en Brooklyn (2015), en ze is geen vreemde voor coming-of-agerollen. In zekere zin is Brooklyn de spirituele sequel op Lady Bird: Christine trekt stilaan weg uit haar geboorteplaats, maar Ellis, het hoofdpersonage uit Brooklyn, had dat al gedaan en zocht haar plaats in die nieuwe wereld. Ronan draagt beide films zonder problemen, en acteert hier ook met ongelofelijk veel nuance. Het is een vertolking die haar meer dan terecht een derde nominatie opleverde. Ook Laurie Metcalf maakt kans op een beeldje, en ze verdient erkenning voor de manier waarop ze zo veel doet met weinig woorden. De twee leading ladies spelen perfect op elkaar in en zullen een gevoelige snaar bij je raken. Een speciale vermelding voor Beanie Feldstein (de beste vriendin van Lady Bird), Lucas Hedges en mede-Oscargenomineerde Timothée Chalamet (jongens op wie ze verliefd wordt), die indruk maken in hun bijrollen.
Lady Bird is op papier misschien geen baanbrekende film. Er zijn geen revolutionaire verhaallijnen of technische hoogstandjes zoals bij de andere genomineerden voor Beste Film. Maar ik blijf steeds aan de film denken – en ik kan letterlijk niets slechts zeggen over de creatie van Greta Gerwig, die overigens amper 94 minuten lang is. Je ziet gewoon hoe oprecht deze film is. Een kwartier nadat ik de zaal buiten kwam, had ik nog een altijd een glimlach op mijn gezicht. Perfectie bestaat niet, maar Lady Bird komt heel dichtbij.
Lady Bird is vanaf 4 april te zien in de Belgische zalen.