29 augustus jongstleden overleed Marie Severin op 89-jarige leeftijd aan de gevolgen van een hersenbloeding. Haar tweede. Misschien zag je het nieuws al voorbijkomen en zag je dat Severin werd vermeld als co-schepper van Spider-Woman (een bijna vergeten personage)? Dat klopt, maar ze was zoveel meer dan dat.
Marie Severin groeide op in de nasleep van de crisisjaren. Ze tekende op alles wat los en vast zat en ze was niet de enige. Haar oudere broer, John Severin, was hierin een voorbeeld. John brak al vrij vroeg door als tekenaar en zou een belangrijk opstapje zijn voor haar carrière.
John Severin werkte eind jaren veertig voor de uitgever EC Comics. De inkleuring werd in die dagen gedaan door de drukker en daar waren ze niet zo geïnteresseerd in de artistieke mening van de tekenaar. Toen Severin voor de zoveelste keer geërgerd keek naar zijn pagina’s vroeg hij aan zijn baas, William Gaines, of zijn zus Marie niet bij hen kon komen werken. Ze doet dit ongetwijfeld beter. En zo zette Marie haar eerste stapjes in de comicindustrie als coloriste in 1949.
EC Comics
Het is moeilijk om de invloed van EC Comics op de Amerikaanse comicindustrie te onderschatten. De uitgever was in 1944 begonnen met het uitgeven van educatieve comics. Toen de oprichter verongelukte, nam zijn zoon, William Gaines, het roer over en veranderde het woord Educatief in Entertaining.
Met titels als Tales from the Crypt, Frontline Combat, Weird Science en MAD Magazine groeide EC Comics al snel uit tot dé comicsuitgever van Amerika. Het waren titels die de lezers prikkelden. De uitgever sneed sociale problemen van die tijd aan zoals oorlogszucht, racisme, armoede etc. Maar men was ook niet te beroerd om de lezer flink te laten griezelen.
Een ander gebied waarop de uitgever innoveerde, was de manier waarop ze met haar fans communiceerde. Met name in de brievenpagina van MAD werd het gevoel gecreëerd dat je als lezer deel uitmaakte van een bijzondere gemeenschap (Gang of useful idiots). Een methode die door een zekere Stan Lee later met groot succes zou worden gekopieerd met zijn Marvel Bullpen.
De horrorcomics zouden uiteindelijk de uitgever de kop kosten. Het einde van EC zorgde overigens ook voor de introductie van de Comics Code Authority die tot 2001 een oogje in het zeil hield om te kijken of er niet stiekem bloed, seks, drugs of andere zaken in de comics werden gestopt. Maar we dwalen nu af.
In deze mannenwereld hield de jonge Marie zich knap staande. In haar latere leven had ze niets dan lovende woorden van de oude Gaines. De man noemde haar ook de beste coloriste van de comicindustrie. En misschien was ze dat op dat moment ook wel.
Ze was ook een begaafde tekenaar wiens cartoons, waarin ze de draak stak met haar collega’s, erg werden gewaardeerd. Maar een vrouw werd in die dagen vooral geschikt geacht voor productiewerk. De heersende opvatting was dat dit te maken had met hun tengere handen.
En toen was daar…Marvel!
Na EC kwam ze terecht bij Marvel Comics. Ze hoefde Stan Lee geen portfolio te laten zien omdat deze de EC Comics nauwgelet in de gaten hield en Maries kleurwerk bewonderde. Ze begon eind jaren vijftig op Marvels productieafdeling, waarbij ze meteen de eerste vrouw was binnen het bedrijf. Binnen een paar maanden was ze ook weer vertrokken omdat de stripverkopen waren ingestort n.a.v de berichtgeving rondom EC Comics.
Begin jaren zestig kwam ze weer terug bij Marvel waar ze door Lee met open armen werd ontvangen. Ze was inmiddels niet meer de enige vrouw binnen het bedrijf. Wel de enige vrouw in een creatieve positie. Haar hoofdtaken lagen nog altijd op de productiewerk waar ze pagina’s drukklaar maakte en soms ook inkleurde.
Marie Severin als tekenaar
Dit keer lag er een onverwachte promotie in het verschiet. Het blad Esquire schreef zo rond 1966 een artikel over Marvel Comics en wilde daar een illustratie bij hebben. Maar omdat men bij de uitgever de tijd van vedette Jack Kirby te kostbaar vond, vroeg men Marie om een tekening. Deze viel erg in de smaak bij Marvel uitgever Martin Goodman, die Stan Lee opdroeg om Marie meer te laten tekenen.
Toen Steve Ditko vrij onverwacht vertrok, was Marie de eerste tekenares die de serie Doctor Strange overnam. En niet lang daarna mocht ze zich onder leiding van Stan Lee uitleven in een humoristische serie genaamd Not Brand Eech waarin ze ruimschoots de gelegenheid kreeg om de draak te steken met haar werkgever.
In de jaren zeventig bleek al snel dat ze echt een nieuwe status had binnen de industrie. Samen met haar broer werkte ze aan de serie Kull the Conqueror. Nu was zij de tekenaar en was het broerlief die haar werk ondersteunde met zijn inktlijnen. Marie was ook nog eens de eerste vrouw die een Spider-Mancomic tekende.
Het grootste compliment dat ze kreeg, kwam uit de mond van Marvels sterartiest Jack Kirby. Hij was zwaar onder de indruk van de wijze waarop Severin haar covers ontwierp. Hij verzocht haar om zijn covers te ontwerpen zodat hij ze alleen maar hoefde uit te werken.
En dus?
Wanneer iemand als Marie Severin slechts wordt aangeduid als de co-schepper van Spider-Woman, dan doe je haar onrecht aan. Ze was veel meer dan dat. Marie beukte door glazen plafonds heen en ging waar praktisch geen enkele vrouw eerder was gegaan. Haar kijk op inkleuring was tot haar ontslag in de jaren negentig leidend bij Marvel.
Natuurlijk bepaalde ze ook de koers van haar eigen leven in een tijd dat dit voor veel vrouwen nog niet vanzelfsprekend was. Marie Severin was een pionier.
