Persona, de spin-off reeks van Shin Megami Tensei, zit al enkele jaren in de lift dankzij het succesvolle Persona 5 en zijn vele verschijningen in andere games zoals Strikers of Tactica. Het was dan ook maar een kwestie van tijd vooraleer Atlus de serie terug aandacht zou geven. Persona 6 werd het helaas niet, maar in ruil daarvoor brengt Atlus het geweldige maar ondertussen 15 jaar oude Persona 3 naar huidige standaarden met als nieuwe ondertitel ‘Reload’. Een grafische update zonder meer? Of bundelt deze versie alles netjes tot een definitieve must-have versie? We trekken ons schooluniform aan en gaan met onze demonen op stap voor deze review!
- Ontwikkelaar: P-studio
- Uitgever: Sega/Atlus
- Release: 2 februari 2024
- Platformen: PlayStation 4, PlayStation 5, Xbox Series X en Xbox Series S, Microsoft Windows
- Aantal spelers: 1
Reviewcopy op PS5 verkregen via uitgever.
P3P zonder FeMC
Voor we erin vliegen en gaan vergelijken tussen Persona 3 Reload en het origineel, nog even samenvatten wat een Persona-game eigenlijk is. Kort samengevat zijn het allemaal rasechte JRPG’s waarbij een zeer grote focus ligt op sociale interactie. Overdag en ‘s avonds spendeer je je tijd met school, vriendenbezoekjes en ludieke activiteiten voor zakgeld en sociale punten. ‘s Nachts ga je op jacht naar zogeheten shadows in een parallelle dimensie van onze realiteit. Het leuke aan Persona is dat deze twee aspecten diep met elkaar verwikkeld zijn. Je sociaal leven bepaalt hoe sterk jouw Persona zijn, en die kracht bepaalt dan weer hoe ver je het zal schoppen in de dungeons. Alleen kost naar de dungeon gaan tijd. Tijd die je anders kan spenderen aan – je raadt het al – je sociaal leven. Die balans bewaren tussen sociaal leven en een sterk team bouwen, is wat het genre zo geweldig maakt. Dat en de fantastische verhalen die voortvloeien uit het bestrijden van het einde van de wereld terwijl je je diploma probeert te halen. Er komt wel nog wat meer bij kijken, zoals een hele collectie demonen verzamelen en versmelten, maar dat is Persona – en ook deze Persona 3 – in een notendop.
Persona 3 Reload is dus de remake van Persona 3, al moeten we hier meteen een hoop nuance aanbrengen. Persona 3 werd al heruitgebracht, meermaals zelfs. In 2007 kregen we Persona 3 FES met als bonus een 30u durende epiloog genaamd The Answer. In 2009 kwam Persona 3 dan weer uit op PSP onder de noemer P3Portable. Zonder “DLC” The Answer, maar dan wel met voor het eerst in de serie de mogelijkheid om met een vrouwelijk hoofdpersonage, FeMC in de volksmond, door het verhaal te waden. Een nieuwe toevoeging die enorm in de smaak viel, al was er wat verontwaardiging over het gebrek aan de FES-epiloog. Later kwamen zowel P3FES als P3P over naar Sony’s digitale winkel, maar in die heruitgaven werd niets aangepast. Dus is de hamvraag nu: wat zit er in Persona 3 Reload?
Bereid je voor op ontgoocheling, want dit is het grootste minpunt van het spel. Persona 3 Reload bevat noch de epiloog uit FES, noch de mogelijkheid om met FeMC te spelen zoals in P3P. Enorm spijtig, want dit had de kans kunnen zijn om alle content voor eens en voor altijd te bundelen in een finale editie die alle andere overbodig maakt. Maar neen, niks daarvan. En er is hier ook geen excuus mogelijk zoals plaatsgebrek op de dvd of minder rekenkracht want draagbare console. Dit is 100% een keuze die puur uit hebzucht tot stand kwam. Uitgever Atlus zou zelfs de epiloog The Answer als betalende DLC uitbrengen later dit jaar, als recente dataminers het bij het rechte eind hebben. Geen reden om het spel te buizen, maar wel eentje om een vol punt voor af te trekken en/of je aankoop van deze remake in vraag te stellen. Zeker als je weet dat P3P nog beschikbaar is op PSN en Steam voor om en bij de €20.
De rest – hoofdverhaal, social links, cutscenes – blijft wel ongedeerd voor deze remake. Er is amper gemord aan bestaande dialogen en wat je aan het denken bracht destijds zal nog steeds hetzelfde effect hebben. Er zijn zelfs meer dialogen toegevoegd bij mannelijke personages om ietwat te compenseren voor het gebrek aan de unieke dialogen van FeMC. Dus ja, spijtig van de oude bonus content, maar verder wel dezelfde P3 waar we van hielden. Al hebben we het hier enkel over de inhoud en verhaal, want alle andere facetten van dit spel zijn nu zo veel meer dan in 2006.
De Persona 5-behandeling
Visueel maakt Persona 3 met deze remake een reuzensprong. Het spel is nu speelbaar in 4K en aan 60FPS, dat spreekt voor zich. Elk ander aspect wordt nu opgetrokken naar het niveau van Persona 5. Animaties, modellen, en vooral UI zijn om vingers bij af te likken. Elk nieuw menu dwingt haast een minuutje stilte af om het allemaal te verwerken, en het zijn er ongelooflijk veel. Ontwikkelaar P-studio slaagt er vlekkeloos in om de innovatie in UI/UX van Persona 5 tot het uiterste te drijven. Het ademt gewoon stijl uit in elke overlay. Een beeld zegt meer dan 1000 woorden, maar 60 beelden per seconden zeggen het helemaal.
Tartarus, de parallelle wereld waarin je ‘s nachts op verkenning gaat, werd ook onder handen genomen. De startzone werd hertekend en op elke verdieping van de duistere toren is wat meer variatie toegevoegd om de sleur van verkennen wat te breken. Een wisselend kleurenpalet, andere bouwblokken dan enkel rechthoekige gangen, achtergrondanimaties in decors… Allemaal kleine dingen die samen wel een groot verschil maken. Nu, door de random opbouw van de levels in Tartarus is repetitiviteit uiteindelijk onvermijdbaar. In het origineel was dit echter een serieus minpunt, ook doordat de technologie nog niet per se op punt was om random en visueel aantrekkelijk te combineren. In Persona 3 Reload ga je dat gevoel amper hebben, en als het optreedt, ben je meestal slechts enkele verdiepingen verwijderd van een serieuze change in scenery.
Het helpt natuurlijk ook dat een deel van de gameplayverbeteringen uit Persona 5 ook de oversteek maken. In Tartarus kan je nu met je zwaard slaan waar je wil, waardoor je decorelementen kan breken voor wat zakgeld of shadows kan besluipen voor een tactisch voordeel in het opkomende gevecht. In die gevechten is elk commando nu gemapped op een afzonderlijke knop zodat je niet eindeloos door lijsten hoeft te scrollen, exact zoals in P5. Buiten Tartarus voel je de aanpassingen ook. Je telefoon mag dan wel een periodegetrouwe flipphone zijn, deze kan nu berichtjes ontvangen om jou gemakkelijk te laten weten wie met jou wil rondhangen. Van hieruit kan je met een druk op de knop naar die persoon, wat heel het sociaal gedeelte van Persona ook een pak aangenamer en overzichtelijker maakt. Mocht het toch nog een sleur zijn, dan kan je met de handige fast forward-functie nog zappen door alle dialogen om dan achteraf in de log na te lezen wat je niet had mogen skippen. Alle comfort van modern gamedesign in elk onderdeel.
Waslijst aan micro-aanpassingen
De lijsten aan aanpassingen en quality of life-changes stoppen hier echter niet. Naast de expertiseoverdracht van P5 zijn er ook een resem aanpassingen uniek aan deze P3R. Steeds met het doel de ervaring zo vlot mogelijk te laten verlopen. Eén van de grotere ingrepen in het spelverloop is de toevoeging van de late avond aan je sociaal leven. Hiermee heb je dus een volledig dagdeel extra om aan je social links en social stats te werken, wat een gigantisch verschil maakt in speltempo. Koppel dit aan de nieuwe activiteiten in je slaapzaal, zoals dvd’s bekijken met je teammates of een moestuin onderhouden, en je kan in no-time beste vrienden worden met heel de groep.
Nog een welkome aanpassing gerelateerd aan je sociaal leven is het verwijderen van kapotte social links. In het origineel kon je bij opeenvolgende slechte antwoorden tijdens een afspraak of date je hele relatie onomkeerbaar naar de vaantjes helpen. Heb je het nu toch nog voor, dan gaat de social link gewoon één stapje achteruit. Gedaan met gidsen op te zoeken om zeker te zijn van al je antwoorden, of toch wat betreft je relaties. Want alle quiz- en examenvragen op school werden vervangen door gloednieuwe en soms gepeperde vraagstukken. Niet dat we ons nog iets herinnerden van ons examen in 2006, maar het is een leuke touch.
Andere verbeteringen zijn dan weer vooral te merken in gevechten. Zo kan je in P3R, net zoals op de PSP, zelf kiezen welke actie je teamgenoten ondernemen in een gevecht. Het klinkt raar, maar in het origineel kon je ze slechts richtlijnen geven zoals “bespaar SP” en “focus op één vijand”, wat soms leidde tot frustrerende of fatale missers. Uniek aan deze remake is dat je nu ook je beurt kan doorgeven aan teamgenoten via de Shift-mechaniek, waardoor je nog efficiënter de zwaktes van vijanden kan bespelen. In het gevechtendepartement werd ook de Shuffle Time onder handen genomen. In het origineel kreeg je via dit minispel na sommige gevechten de kans om een nieuwe Persona of bonus reward op te lopen. Het was echter volledig random welke beloning je kreeg. Het spel toonde je vier kaarten en koos er eentje voor jou. Dat is nu verleden tijd. De vier kaarten zijn nog toeval, maar daarna kies jij zelf jouw cadeautje.
Ten slotte is ook het hele fast travel-systeem uitgebreid voor maximaal comfort. Niet alleen kan je vanuit een subtiel menu naar elke zone op de kaart, je kan nu individuele locaties binnen die zone kiezen. Je hebt nog steeds de keuze om overal naartoe te stappen, maar het hoeft niet als je dat echt niet wil. Het spel moedigt je wel aan om te voet te gaan, want enkel zo kan je de nieuwe en zeldzame Twilight Fragments vinden, die op hun beurt nodig zijn om unieke loot te ontgrendelen in Tartarus.
Vergevingsgezind
Persona 3 Reload onderging ook enkele aanpassingen in zijn difficulty. De reeks was destijds gekend voor zijn bikkelharde gevechten. Je kon je nooit echt veel fouten veroorloven en moest er echt wel op letten om via Persona Fusion en slim beheer van je tijd overdag het onderste uit de kan te halen. Je had hier ook geen enkele inspraak, want een moeilijkheidsgraad instellen was niet aan de orde. Nu kan dat wel, met keuze uit de standaard drie easy/medium/hard, een extra gemakkelijke modus waarbij de focus echt op het verhaal ligt en een extra gepeperde modus genaamd Merciless. In die laatste laat het spel alles op je los, neem je anderhalve keer zoveel damage en kan je ook niet meer van modus veranderen tijdens het spelen. Gelukkig is er geen enkele trofee te halen in de die modus, dus is het echt als ultieme uitdaging voor veteranen bedoelt.
P-studio heeft niet enkel aan gevechten gedacht als het op moeilijkheid aankomt. Het sociaal aspect is ook wat vergevingsgezinder geworden met de nieuwe Rewind-mechaniek. Iedere keer je je spel bewaart, heb je de optie om vanuit dat punt de tijd terug te spoelen. Je bent dan vrij te kiezen om tussen de afgelopen 5 vrije momenten die je had, potentieel dus tot 5 dagen terug in de kalender. Een broodnodig vangnet, want in de originele Persona 3 kon je echt vastlopen als je onvoorbereid een volle maan-event op je doos kreeg. Nu is er dus altijd een optie om terug te gaan en te verbeteren. Handig ook in combinatie met de netwerkmogelijkheid waarmee je ziet wat andere spelers met hun tijd hebben gedaan. Opgelet: het is wel enkel teruggaan. Eens je terugspoelt, is er geen manier meer om je vorige save te gebruiken. Vergeet dus niet te saven na een rewind, of je dreigt heel je vooruitgang te verliezen!
Vernieuwde OST
En we zijn we nog altijd niet door alle vernieuwingen en verbeteringen heen, want ook het audiodepartement kon genieten van een grondige lenteschoonmaak. Voice acting werd voor zowel de Japanse als Engelse stemmen volledig opnieuw opgenomen. Niet alleen om de audiokwaliteit aanzienlijk op te krikken, maar ook omdat de hoeveelheid ingesproken dialogen is toegenomen. Alle Social Links zijn nu volledig gevoiced en een hoop hiervan bevatten ook cutscenes exclusief aan deze versie. Voor de Japanse cast nemen de originele stemacteurs hun rol weer met glans op. Voor de Engelse stemmen krijgen we een gloednieuwe cast met onder andere Zeno Robinson (bekend van zijn stemwerk voor My Hero Academia) en Suzie Yeung (bekend van Yuffie in de FFVII Remake) in de rangen. Welke taal je ook verkiest, de voice acting is van topkwaliteit. Wij verkozen wel de Engelse voice acting omdat er heel veel gezegd wordt waarvoor geen ondertitels zijn, en ons Japans is allesbehalve goed genoeg om die dialogen zonder subs mee te pikken.
De soundtrack voor Persona 3 Reload werd ook volledig geremastered. De meeste tracks zijn inhoudelijk dezelfde gebleven maar dan met helderder geluid en wat meer aandacht voor effecten door de ruimte waarin het liedje afspeelt. Andere tracks werden dan weer geremixt door de originele artiesten en het resultaat is gewoonweg fantastisch. Daarnaast zijn er ook een handvol splinternieuwe tracks toegevoegd die ongetwijfeld in menige playlist een vaste plek gaan krijgen. De mix tussen nostalgie en hedendaags is meer dan geslaagd en is opnieuw het bewijs dat P-studio de unieke stijl van Persona nu echt meester is.
Persona 3 Reload of P3P?
Haast €70 euro neertellen voor een vernieuwde versie zonder alle inhoud of €20 betalen voor de PSP-ervaring met alle toeters en bellen, maar in 480p? Het is een dilemma dat ons ook lang heeft wakker gehouden. Atlus is duidelijk in de fout door niet alle inhoud te steken in een full price remake. Het gemis van zowel de epiloog als FemC zijn groot. Persona is op z’n best als je er een beetje van jezelf in kan steken, en op deze manier een heel geslacht uitsluiten van de ervaring is, op zijn zachtst uitgedrukt, stom. Als dit een doorslaggevende factor is voor jou, dan richt je je best op de digitale PSP-versie die je nog steeds op PSN of Steam kan kopen voor een appel en een ei.
Kan je echter niet tegen de verouderde gameplay van het origineel, of is Persona 5 jouw standaard voor een Persona-game, dan koop je met Persona 3 Reload ook allesbehalve een kat in een zak. De grafische herzieningen zijn bijna een kunst op zich en het geleverde werk inzake sound, gameplay en algemene quality of life zijn niets om je neus voor op te halen. Bovendien heb je zelfs zonder alle extra’s nog steeds een JRPG van om en bij de 80u speeltijd in handen.
Het zal dus een persoonlijke keuze worden met voor- en nadelen. Toch is het spijtig dat we deze paragraaf überhaupt moeten schrijven. Opnieuw, er is geen ander excuus dan hebzucht om niet alles van meet af aan in deze remake te krammen. We hadden hier veel liever geschreven dat je met je ogen toe voor P3R kon kiezen. Misschien komt alles later nog wel met een allesomvattende Royal-versie of zo, al gaan we dan goed moeten nadenken over hoe al die P3-afkortingen te onderscheiden van elkaar.
Geïnteresseerd in Persona-games of onze laatste reviews? Lees dan hier verder!
- Wij vonden Persona 5 Strikers een heel leuke spin-off.
- Persona 5: Dancing in Starlight nam de Phantom Thieves mee naar een danswedstrijd.
- Like a Dragon: Infinite Wealth innoveert terwijl het liefdevol terugblikt op de reeks.
De betere versie*
Persona 3 ReloadRaak
- UI is absoluut subliem
- Hopen positieve quality of life-veranderingen
- Flexibele moeilijkheidsgraad
- Verbeterde graphics en vernieuwde soundtrack
- Verdubbeling van het aantal ingesproken dialogen
Braak
- Het ontbreken van een vrouwelijk hoofdpersonage, dat wel aanwezig was in P3 op de PSP
- Epiloog 'The Answer' zit niet in het spel, maar komt wellicht achteraf als betalende DLC