Perfect Days review: levensvreugde in elk beeld

Na ongeveer vijf minuten was ik al volledig overgeleverd aan het hoofdpersonage in Wim Wenders’ nieuwste, Perfect Days. Het is ‘trage’ en meditatieve cinema, maar zo’n meeslepende ode aan het gewone en het simpele dat ik gerust nog twee uur langer had kunnen kijken. Als je één film van Film Fest Gent moet gaan zien, laat het dan deze zijn.

Routine

Hirayama (Koji Yakusho) is een man van routines. In zijn kleine appartment in Tokio ruimt hij ‘s morgens steevast zijn slaapplaats op, sproeit zijn plantjes, poest zijn tanden, haalt een ontbijt uit de automaat net buiten zijn deur en vertrekt naar het werk, zijn blauwe overall piekfijn en zijn werkgerij netjes opgeborgen in zijn busje. Tijdens zijn rit door Tokio luistert hij naar cassettes van Amerikaanse artiesten uit de jaren 70 en 80. Een heerlijke mix van onder andere Nina Simone, Otis Redding, Van Morrison, en natuurlijk Lou Reed met Perfect Day.

En toch zouden de meeste mensen niet verwachten dat Hirayama veel perfect days heeft. Hij poetst openbare toiletten in de hoofdstad, en reist de hele stad door met zijn minder verantwoordelijke collega Takashi (Tokio Emoto). ‘s Middags eet Hirayama alleen in het park en neemt een foto van de bomen. Na zijn werk rijdt hij naar een openbaar washuis en gaat iets eten in een winkelcentrum. Wanneer hij thuiskomt, maakt hij zich klaar om te slapen en leest nog wat. Na een nacht vol dromen begint de dag opnieuw.

Dankbaarheid

In een andere film zou die focus op Hirayama’s routine snel gaan vervelen. Maar de levendigheid die de cast en crew die eraan toevoegen, is verwonderlijk. Wenders en cinematograaf Franz Lustig kozen voor een vierkante beeldratio, waardoor je meteen een intiemere sfeer krijgt. Ze gebruiken veel closeups en handheld camerawerk, en een sober maar helder kleurenpalet. Die secure en voortkabbelende beeldvoering past perfect bij het verhaal en vestigt de aandacht op dé troef van Perfect Days, de magnifieke vertolking van Kôji Yakusho.

De 67-jarige Japanse acteur houdt het hier altijd subtiel. Zeker in het begin is Hirayama een man van weinig woorden, maar Yakusho brengt alles over met zijn bijzonder expressieve blik. De affectie voor de plantjes die hij elke morgen bestuift, de verwondering als hij de stad binnenrijdt en de Tokyo Skytree ziet, het respect voor de mensen die de toiletten gebruiken, ook al krijgt hij het soms niet terug. Maar vooral: de gelukzalige blik als hij thuis rust vindt en de zon op zijn gezicht voelt.

Daar zit dan ook de kracht van de film. Hirayama houdt van zijn leven zoals het is, en geniet écht van alle kleine dingen. Ook al heeft hij een job waar hij weinig dankbaarheid voor krijgt en die sommigen als minderwaardig zien. Dat deert hem niet, want hij gaat bij elk toilet nauwgezet te werk en haalt zijn voldoening uit de netheid die hij achterlaat, of de blijdschap van een vreemde als die ziet hoe ingenieus en modern de Japanse toiletten zijn.

Gelaagd

Het is pas wanneer Hirayama’s vredige bestaan verbroken wordt dat we inzien hoe hard we het hem gunnen. Wanneer zijn collega Takashi hem bijna smeekt om hulp bij een versierpoging, blijkt hij ook de generositeit zelve, eigenlijk ten koste van zichzelf. Dat kan je naïef of overdreven noemen, maar opnieuw zou Hirayama het niet anders kunnen. Emoto’s vertolking is misschien iets te groot in vergelijking met die van Yakusho, maar het contrast werkt wel.

Daarna komt er nog een andere laag in het verhaal. Het verleden komt spoken bij Hirayama onder de vorm van zijn nichtje (Arisa Nakano). Dan komt er een vermoeden opzetten dat Hirayama ooit een ander leven had, dat hij bewust achterliet. Even kan je twijfelen: is Hirayama echt gelukkig met de keuzes die hij maakte? Of rent hij ergens voor weg? Maar aanvaarding hoort bij het leven, en we krijgen dan ook vooral de indruk dat Hirayama vrede heeft met zijn keuzes.

Net zoals Living vorig jaar is Perfect Days een warme film die me in een mum van tijd volledig meehad. Allebei geankerd door een schitterende centrale acteerprestatie, minutieus in beeld gebracht en met een boodschap die we om de zoveel tijd eens moeten horen. In deze ratrace hoeven we niet allemaal oeverloos ambitieus te zijn. Je kan perfect gelukkig zijn met een eenvoudig leven, met jezelf en je keuzes. Geniet van de kleine dingen en laat anderen af en toe nog wat geluk aan je leven toevoegen.

Perfect Days is vanaf 29 november te zien in de bioscoop.