The Hunger Games: The Ballad of Songbirds & Snakes review – de reeks meer dan waardig

Het is intussen 8 jaar (!) geleden dat de laatste film in The Hunger Games-reeks uitkwam. Dat er nog veel mogelijkheden waren om andere verhalen te vertellen in de rijke wereld en geschiedenis van Panem, was wel duidelijk. Toch bleef het verbazingwekkend stil tot schrijfster Suzanne Collins in 2020 het boek The Ballad of Songbirds and Snakes uitbracht. Daarin stond een jonge president Snow centraal. Natuurlijk kon de filmversie niet uitblijven en die is een meer dan waardige toevoeging aan de reeks.

Ontstaan van een ijskoude president

The Hunger Games is nog steeds een van m’n favoriete reeksen. Ik had altijd verwacht dat er nog een film zou komen over de Hongerspelen waaraan Haymitch of Finnick deelnamen, of eentje over de oorlog waardoor de Spelen uiteindelijk ontstaan zijn. Het kan natuurlijk nog maar toch koos Collins ervoor om eerst wat dieper in de psyche, of beter het verleden, van president Snow te duiken, in de eerdere films geweldig vertolkt door Donald Sutherland.

In The Ballad of Songbirds and Snakes zien we hem kort als kind tijdens de Dark Days, maar vooral als 18-jarige die op het punt staat om af te studeren van de Academie in het Capitool. De familie Snow was ooit rijk en beroemd maar van die rijkdom blijft niet veel meer over sinds de dood van zijn ouders. Coriolanus, Coryo voor de vrienden, (Tom Blyth, Benediction, Billy The Kid) woont samen met z’n grootmoeder en nicht Tigris (Hunter Schafer, Euphoria) in hun intussen vervallen penthouse en komt amper rond. Toch houdt hij de schijn op voor z’n verwende klasgenoten.

De enige die hij vertrouwt, is beste vriend Sejanus Plinth (Josh Andrés Rivera, West Side Story). Zijn vader reikt elk jaar de Plinth-prijs uit, een grote geldprijs, aan de student die afstudeert van de Academie met de beste punten. Tot er dit jaar een wijziging wordt aangekondigd: in een poging van Hoofdspelmaker Volumnia Gaul (Viola Davis) en rector Casca Highbottom (Peter Dinklage) om de kijkcijfers van de Spelen op te krikken, zullen vanaf nu de 24 beste studenten mentor worden van een tribuut in de Hongerspelen. Alleen de beste mentor krijgt dan de prijs. Coriolanus krijgt Lucy Gray Baird (Rachel Zegler, West Side Story) van District 12 toegewezen, die meteen als raar en gek wordt afgeschilderd. Tot ze tijdens de boeteceremonie begint te zingen en velen ontroerd blijken, waaronder hijzelf. Hij besluit dan ook om haar zoveel mogelijk te helpen en zo de prijs te winnen, maar gaandeweg vormen ze echt een band.

Kort over het verhaal

Deze korte inleiding gaat nog maar over de eerste 30 minuten van de film, die verdeeld in drie delen. Het eerste heet “De mentor” en de rest ga ik uiteraard niet spoilen voor mensen die het boek ook niet gelezen hebben. Ook al staat nu een ander personage centraal, toch voelde het redelijk snel als thuiskomen in een wereld waar ik destijds redelijk geobsedeerd door was. Dat komt eigenlijk door alle aspecten van deze film, maar eerst het verhaal.

Ikzelf heb ook het boek niet gelezen dus weet ik alleen door een samenvatting te lezen dat de film natuurlijk niet alles uit het boek kan overnemen. Het script werd geschreven door Michael Lesslie (Macbeth, The Little Drummer Girl) en Michael Arndt (The Hunger Games: Catching Fire, Star Wars: The Force Awakens). Suzanne Collins werd blijkbaar wel geconsulteerd tijdens het schrijven en tweette onlangs dat ze erg tevreden is met het resultaat. Het is dan ook geen sinecure om een boek van meer dan 500 pagina’s in één film te krijgen. (Ter vergelijking: Mockingjay had er 400.)

Om hier geen boekrecensie van te maken (want die hebben we al), hou ik het kort over het verhaal. De tijdsperiode (64 jaar voor The Hunger Games) is goed gekozen om fans wat meer inzicht te geven in hoe het vroeger was in Panem en hoe bepaalde aspecten van de Hongerspelen ontstaan zijn. Het is ook wel een slimme keuze om opnieuw een editie van de Hongerspelen centraal te zetten, net zoals in The Hunger Games en Catching Fire, want dat vond ik toch boeiender dan de politieke intrige van later. Daarnaast zie ik niet altijd een meerwaarde in het ontstaansverhaal van een villain (soms mogen slechteriken gewoon slecht zijn), maar Collins slaagt erin om ook dat boeiend te maken. We weten waar hij eindigt, maar de weg ernaartoe wordt op een goed tempo en intrigerend voorgesteld.

Er zitten een aantal verrassende wendingen tussen maar ook een paar zaken die we al eerder zagen zoals een groep tributes die samenspannen of een paar listen in de arena. Toch kunnen ook sommige thematische gelijkenissen nog steeds voor kippenvelmomenten zorgen. Net als in de vroegere films worden ook gewelddadige scènes niet geschuwd. Vooral het laatste deel laat dan weer een heel andere kant van de districten zien dan we gewoon zijn. Naar het einde toe volgt nog een passage die geen duidelijke uitkomst biedt, wat best gedurfd is.

Visueel en muzikaal top

Ook op productievlak voelt The Ballad of Songbirds and Snakes als een blij weerzien met de Hunger Games-reeks. Naast regisseur Francis Lawrence keert ook cinematograaf Jo Willems terug en dat is onmiddelijk te merken. Ik was al zo’n fan van de andere look die hij Catching Fire destijds gaf en ook nu is de belichting prachtig. Hij filmt ook vaak in kikkerperspectief dicht bij de acteurs waardoor je een heel specifieke stijl krijgt. Het is daarbij wel de moeite om deze in IMAX te gaan bekijken, want veel scènes hebben het grote IMAX-formaat, waardoor alles nog beter tot zijn recht komt. Het productiedesign, dit keer van Uli Hanisch (The Queen’s Gambit, Cloud Atlas), is ook opnieuw indrukwekkend, met uitgestrekte sets en echte locaties in Duitsland en Polen die getransformeerd worden tot de grandeur van de Capitool.

Trish Summerville neemt opnieuw het kostuumdesign voor haar rekening. Bij gebrek aan veel Capitoolkostuums zoals in de eerdere films, kan ze zich nu vooral uitleven met de personages van Viola Davis en Hunter Schafer en de districten. Nog een groot deel van de nostalgie komt door de muziek van die andere vaste waarde, James Newton Howard. Hij put terecht uit zijn geweldige scores van de eerdere films. Toch doet hij dat vooral op relevante momenten zoals het volkslied van Panem, maar ook andere tracks die nu dezelfde emotie als vroeger moeten oproepen. In de nieuwe stukken stopt hij vooral weer soloviool en gezang, maar ook piano. Ik kijk er nu al naar uit om de score opnieuw te beluisteren.

Maar muziek is ook belangrijk in het verhaal zelf. Lucy is lid van de Covey, een volk van muzikanten, dus is zingen voor haar een tweede natuur. Er zitten dan ook een paar originele liedjes in de film, vooral in een country-folkstijl (die ook een album inspireerden). Ik was er erg fan van en het paste ook bij de sfeer van de film, wat ook voor een groot deel te danken is aan Rachel Zegler. Haar casting is ideaal voor een personage met een geweldige stem, want ze zingt alle liedjes ook live en dat maakt de impact veel groter dan bij lipsyncen. Maar ze vertolkt ook gewoon heel goed de betrokken maar tegelijk rebelse kant van Lucy’s persoonlijkheid.

Viola Davis springt er ook uit als de redelijk excentrieke Volumnia Gaul, en Peter Dinklage heeft een goeie bijrol als de bedenker van de Hongerspelen. Ik deed ook een double take toen ik doorhad dat niet Stanley Tucci terugkeerde als voorouder Lucky Flickerman, maar wel Jason Schwartzman. Qua uiterlijk is het bijzonder goed gedaan, maar de versie van Tucci beviel me net iets meer. Hunter Schafer speelt als jonge Tigris (die we als volwassene zagen in Mockingjay) een beetje het geweten en de enige echte connectie van Snow, maar haar rol is te klein om veel impact te hebben en waarschijnlijk voor een groot deel verloren gegaan in de adaptatie.

Tenslotte is Tom Blyth wel echt de revelatie in deze film, want hij stopt toch echt de nodige menselijkheid in Snow. Het enige waardoor de film niet aan mijn favoriet Catching Fire (en net niet The Hunger Games) kan tippen, is omdat de emotionele band met de personages toch minder is dan bij Katniss. De eerdere films zijn volledig in haar perspectief, terwijl we hier een gedeeld perspectief hebben en vooral tijd besteden met Lucy door de ogen van Snow. Het verloop van hun relatie gaat hier ook een beetje snel om helemaal geïnvesteerd te zijn, wat in het boek ongetwijfeld meer aandacht zal krijgen. Maar als dat de weinige minpunten zijn in een film van 2,5 uur, dan heb je een goeie prequel gemaakt. Komaan Suzanne, ik heb al ideeën voor je volgende boek.

The Hunger Games: The Ballad of Songbirds and Snakes is vanaf 15/11 te zien in de bioscoop.