Films waarin veel gepraat wordt, ik kan ze meestal wel smaken. Ik hou dan ook van een goed rechtbankdrama. Toen bleek dat Saint Omer de hoofdprijs won op Film Fest Gent, was ik dan ook heel benieuwd. Maar vaak zijn rechtbankdrama’s beklijvend omdat de emoties hoog oplopen en je duidelijk weet wat er gaande is maar dat miste ik nu net in Saint Omer.
Een eigenaardig proces
Rama (Kayije Kagame) is professor literatuur aan de universiteit. Bij haar familie lijkt ze niet helemaal zichzelf te kunnen zijn. Haar volgende project is een boek over de mythische figuur Medea. Daarvoor woont ze het proces bij van Laurence (Guslagie Malanga), die terechtstaat voor de moord op haar eigen dochtertje. De vrouw is een hoogopgeleide studente en welbespraakt maar spreekt toch van een vloek die haar ertoe aanzette.
Tijdens het proces getuigt ze redelijk emotieloos over haar leven en wat er gebeurde. Ze lijkt ook niet altijd de waarheid te vertellen. Terwijl Rama het proces verder volgt, leert ze ook de moeder van Laurence beter kennen en lijkt ze onzeker over haar eigen zwangerschap en relatie met haar moeder. Het beïnvloedt Rama allemaal meer dan ze verwachtte.
Niet rechtlijnig
Er waren een paar dingen die jammer genoeg niet werkten voor mij aan Saint Omer. Als eerste had ik veel van wat ik nu hierboven beschrijf, eigenlijk niet door tot op het einde. Ofwel heb ik het gemist maar het was me tot op het einde niet heel duidelijk waarom Rama nu net op dit proces aanwezig was. Daardoor werd dat voor mij bijna een groter mysterie dan de schuldvraag van Laurence. Achteraf snap je paralellen tussen beiden maar tijdens de film was het eerder verwarrend. Ik heb ook wel een basis in mythologie maar de paralellen met Medea had ik maar door aan het einde.
Ik zeg ook niet dat een meer ingehouden rechtbankdrama niet goed is, maar ik heb altijd iets nodig om te kunnen meeleven met een personage. Door de lange ononderbroken takes waarin Laurence emotieloos haar verhaal doet, voelde ik die connectie niet. Dat was waarschijnlijk de bedoeling maar zoiets werkt bij mij eerder averechts. Ik heb nog geen assisenzaak bijgewoond maar ook het feit dat Laurence haar hele leven overlopen wordt, was er wat te veel aan. Je leert wel over haar achtergrond maar op de duur vroeg ik me af waar alles eigenlijk toe leidde.
Heeft wel wat te zeggen
Andere momenten waren dan weer intrigerend en voegden wel wat toe, zoals flashbacks die Rama heeft naar haar eigen jeugd en de relatie met haar moeder. Want waar Saint Omer voor mij wel in slaagde, was een aantal thema’s subtiel belichten. Is moederschap bijvoorbeeld wel voor iedereen weggelegd? Laurence is ook immigrante waardoor mensen vaak verbaasd waren over haar intelligentie, wat al racistisch is op zich. Het getouwtrek tussen haar en de oude, witte vader van haar kind lijkt daarbij nog een feit in haar nadeel. En het wordt ook duidelijk dat mensen indelen in goed of kwaad niet mogelijk is.
Alles is wel degelijk goed geacteerd en ziet er ook goed uit. De muziek is meestal a capella met bijna hijggeluiden, wat ook een bevreemdend gevoel geeft. Regisseur Alice Diop was tot hier toe documentairemaakster en die invloed zie je hier wel. Uiteindelijk vond ik het jammer dat ik de revelatie waar anderen over spreken hier niet zag. Moeders zullen zich misschien meer in het verhaal kunnen vinden, maar het kan niet de bedoeling zijn dat je dat niet kan overbrengen aan het publiek dat dat niet is, en dat je publiek zich op de duur voelt alsof het aan hen ligt dat ze niet mee zijn.
Saint Omer speelt vanaf 30/11 in de bioscoop.
Verwarrend
saint omerRaak
- Subtiele thema’s
- Bij momenten wel intrigerend
The Bad
- Net te mysterieus en vaag om goed te zijn
- Gebrek aan emotie