Leila’s Brothers review: pakkend familiesaga

Een familiedrama van twee uur en drie kwartier klinkt als een zware opdracht en een risico, maar Leila’s Brothers is zo efficiënt ingedeeld dat die duur geen obstakel wordt en rake punten kan maken over de zin en onzin van tradities in het huidige Iran. We zagen deze op Film Fest Gent en waren best onder de indruk.

Patriarch

In Teheran probeert de familie van Leila (Taraneh Alidoosti) de eindjes aan elkaar te knopen. Haar broer Reza (Navid Mohammadzadeh) verliest zijn werk wanneer de fabriek gedwongen sluit. Er breekt protest uit en hij vlucht om te ontkomen, terug naar huis. Leila krijgt zelf een behandeling tegen rugpijn, maar is de enige met een job. Haar andere broer Parviz (Farhad Aslani) is net vader geworden van zijn vijfde kind en heeft nu eindelijk een zoon. Maar dat maakt er hun krappe bestaan niet makkelijker op. Farhad (Mohammad Alimohammadi) is als jongste telg nog op zoek naar zichzelf én werk. Ten slotte is er ook nog Manouchechr (Payman Maadi), die hoopt geld te verdienen door in te stappen in een piramidelist om zo mensen geld af te troggelen.

Tegelijkertijd is er opschudding in de gemeenschap na de dood van de patriarch. Leila’s vader Heshmat (Saeed Poursamimi) wil als oudste man in de familie heel graag die rol overnemen, maar er zijn nog gegadigden. Heshmat wil vooral erkenning en hij heeft dus veel over om de familie te mogen leiden. Te veel. Leila’s broers willen namelijk geld lenen van hun vader om een winkel te kunnen opstarten, een veilige bron van inkomsten, maar Heshmat wil het geld gebruiken om het patriarchschap af te kopen. Dat conflict zal helaas veel meer kapot maken dan hen lief is.

Voortschrijdende inzichten

Regisseur Saeed Roustayi deelt zijn film goed in in verschillende delen en verhaallijnen, die daarna samenkomen in een grotere gebeurtenis waarvan je dan ook nog eens de gevolgen ziet. Dat zorgt voor een gestaag tempo waarin we de kleine zaken van het leven zien, discussies en zoeken naar oplossingen. Uiteindelijk spenderen we zo lang met de personages dat er automatisch een emotionele band ontstaat. De meningsverschillen over hoe ze uit de armoede moeten geraken en of ze daar het geld van hun vader voor willen gebruiken, komen allemaal samen op het trouwfeest van een neef. Daar mag Heshmat de rol van patriarch opnemen na zijn belofte om 40 gouden muntstukken te betalen. Zo komt daar ook aan het licht dat de familieleden nog andere dingen geprobeerd hebben om geld te verdienen. De situatie gaat snel van kwaad naar erger.

Leila’s Brothers is een mooi toonbeeld van afleiding en voortschrijdende inzichten. Op het eerste gezicht denk je dat je meteen een beeld hebt van de personages, maar niet blijkt minder waar. Zowel Leila als haar broers proberen het beste te doen voor hun gezin, maar hebben verschillende visies over de rol van traditie, vernieuwing en gezond verstand. Patriarch zijn is in Iran nog altijd een teken van respect. Alleen, hoe respectvol is het als je het moet kopen om erkenning te krijgen? Leila is duidelijk de intelligentste van het gezin, maar moet in de maatschappij en in de ogen van haar ouders nog altijd onder doen voor haar broers. Sommige van haar broers willen dan weer een risico nemen om iets van hun leven te maken, maar ook dat wordt nog al te vaak afgestraft.

Visueel is de film eerder grauwig, zonder al te veel warme kleuren, wat de moeilijkheden van de familie benadrukt. De pakkende vertolkingen van alle acteurs in het gezin, maar vooral van Taraneh Alidoosti als Leila, staan daarmee in contrast. Dit is een familie die van elkaar houdt en close zijn onlangs hun eigenheden. Dat en de herkenbaarheid van waar dit gezin voor strijdt, ontroert over de cultuurverschillen heen. Toch wordt duidelijk dat Iran vandaag een land is met veel tegenstellingen. Een land waar het verschil tussen generaties en sociale lagen alsmaar groter wordt. En hoewel het subtiel wordt aangepakt, kan je je ook bij deze film afvragen: welk land hebben de Verenigde Staten niet op de slechte manier beïnvloed?

Leila’s Brothers is vanaf vandaag te zien in de bioscoop.