Wij weten al dat C’mon C’mon, Joaquin Phoenix’ meest recente rol, absoluut een plaats krijgt in onze top 5 van zijn beste vertolkingen. Phoenix toont een andere kant van zichzelf die wij alvast heel erg appreciëren. Hij is een van de meest veelzijdige acteurs in Hollywood, en een persoonlijkheid die leeft voor zijn vak maar niet voor de toeters en bellen errond. Dit zijn onze vijf favoriete rollen.
Eervolle vermelding: The Master
Helaas is het te lang geleden dat ik The Master volledig zag, dus nam ik de film niet op in de lijst. In dit drama van Paul Thomas Anderson is Joaquin Phoenix een gedesillusioneerde veteraan die op zoek is naar een richting in zijn leven en in de ban raakt van een sekte. Ik moet deze dringend herbekijken, want Joaquin Phoenix samen met Phillip Seymour Hoffman, dat leverde knetterende cinema op en een vertolking die Phoenix zijn derde Oscarnominatie bezorgde.
5. Joker
Phoenix won een karrenvracht aan prijzen voor deze film, dus ik kan bijna niet anders dan Joker aan de lijst toevoegen. Maar oh man, wat vermoeit deze film mij nog altijd. Eén tweet over de Martin Scorsese-fanfictie van Todd Philips en je krijgt een gans leger “fans” op je dak omdat je de film niet begrijpt. Gelukkig was er Phoenix’ kinetische en regelrecht enge vertolking van Arthur Fleck, een falende comedian die zijn baan verliest en langzaam ontspoort, of ik had de film niet uitgekeken.
Phillips wringt zich in duizend bochten om te tonen hoe erg de wereld Fleck pestte en zo in de Joker deed veranderen. Voor Phoenix was het een van zijn meest fysieke rollen en hij gaat inderdaad tot het uiterste om zoveel mogelijk spieren te gebruiken (tot die in zijn rug toe). Hoe goed hij ook is, na een uur dansen en opmerkingen over zijn uiterlijk heb je het meeste gezien.
In een ideale wereld had Phoenix zijn Oscar niet gewonnen voor deze film. Alleen bewijst de bijna vereerde status van Joker dat de wereld inderdaad verre van ideaal is. Eigenlijk had ik gewoon moedig moeten zijn en hier The Sisters Brothers gekozen, maar de wereld heeft me zo gemaakt.
4. Gladiator
De grote doorbraak van Joaquin Phoenix leverde hem ook meteen zijn eerste Oscarnominatie op. In Gladiator van Ridley Scott levert hij een buitengewoon entertainende prestatie af als de meedogenloze Commodus. Als zoon van Marcus Aurelius die zichzelf tot keizer kroont, speelt hij de perfecte vlegel die zichzelf onterecht iets toe-eigent en er alles aan doet om dat zo te houden.
Het contrast tussen Phoenix’ felblauwe ogen, donker haar en zijn licht slangachtige gezicht (ik bedoel dit echt als compliment) zetten zijn boosaardige blik en sneren enkel maar kracht bij. En dan vergeten we nog hoe hij zijn meest huiverachtige zinnen dialoog op de meest conversationele, alledaagse toon brengt. In de scène waarin Commodus aan zijn zus Lucilla (Connie Nielsen) het miserabele lot vertelt dat hij voor haar en haar zoon gepland heeft, bijvoorbeeld. Enkel op het einde schreeuwt hij de iconische zin “Am I not merciful?”, het toonbeeld van een echte psychopaat. En als we IMDb mogen geloven, was dat een stukje dialoog geïmproviseerd door Phoenix.
Op 26-jarige leeftijd leverde Phoenix een serieus visitekaartje af en hield zich meer dan staande naast Russell Crowe. Een duim omhoog was zelden zo angstaanjagend. Een interessante toevoeging: volgend jaar werken Phoenix en Scott na meer dan 20 jaar opnieuw samen. In Napoleon vertolkt Phoenix namelijk (je raadt het al) Napoleon Bonaparte, en dat belooft opnieuw een sappige rol te worden.
3. You Were Never Really Here
Joaquin Phoenix speelt best vaak antihelden, maar een van zijn meest interessante rollen in die categorie vind je in You Were Never Really Here. In deze onderbelichte psychologische thriller van Lynne Ramsay speelt Phoenix Joe, een huurmoordenaar die de duisternis probeert weg te houden door slachtoffers van mensenhandel te redden. Een mishandelende vader en een zwaar verleden bij de FBI en het leger hebben hem getraumatiseerd en suïcidaal gemaakt. Op zijn jobs deinst hij er totaal niet voor terug om extreem geweld te gebruiken.
En toch blijft de nood om iets goeds te doen hem voortstuwen. Dat en zijn moeder, voor wie hij thuis zorgt. Joe krijgt de opdracht om Nina, de dochter van een senator, te redden. Alleen loopt het helemaal mis en wordt het de meest riskante missie van zijn leven.
Joe is een oprecht fascinerende vertolking van een man die bijna wanhopig vastklampt aan een laatste lichtpuntje in het leven. Je gelooft meteen dat hij tot veel in staat is, maar ook dat hij oprecht begaan is met Nina. Spreken doet Joe enkel wanneer het moet, en dus is Phoenix’ vertolking zo goed als volledig fysiek. Zo veel geweld en tegelijkertijd die onmisbare kern van tederheid zou in een uitbundigere vertolking wellicht karikaturaal worden, maar bij Phoenix zit de sterkte in wat hij niet doet. Een donkere prestatie die je bij afloop toch hoopvol achterlaat.
2. Her
De mensen die in Hollywood awards uitreiken, lijken niet zo verzot op een Joaquin Phoenix die niet intens of lichtjes tragisch is. Anders hadden ze hem wel een Oscarnominatie gegeven voor Her, het heerlijke romantisch scifidrama van Spike Jonze. Phoenix is Theodore, een schrijver die brieven opstelt voor anderen en zelf zijn scheiding aan het afronden is. In zijn vrije tijd gamet hij en spreekt hij af met vrienden, maar de eenzaamheid steekt toch de kop op. Hij beslist om een geavanceerd OS te kopen, een artificiële intelligentie die zou kunnen evolueren en bijleren zoals een mens.
Samantha blijkt veel meer dan hij gehoopt had, en hij wordt al snel verliefd. De twee beginnen een relatie, en ook in Theodores omgeving duiken steeds meer OS’en op. Maar ook deze relatie is er een met ups en downs en ook unieke uitdagingen. Her is een bitterzoete maar wondermooie film die volledig gedragen wordt door Joaquin Phoenix. Theodore is verre van perfect, maar je hebt op zo goed als elk moment sympathie voor hem. Phoenix straalt zoveel emotie uit op een subtiele manier. Indrukwekkend hoe hij zoveel kan doen zonder tegenspeelster, want hij en Scarlett Johansson (en Samantha Morton, die eerst de rol had) kwamen nooit oog in oog met elkaar. Ook wat styling betreft is het een verademing dat Phoenix eens niet gezien werd als een nogal rustiek uitziende man, en zelfs felgekleurde hemden draagt!
Phoenix’ nieuwe film C’mon C’mon ligt in dezelfde lijn als Her, in de zin dat Phoenix een bijna alledaagse man speelt en er zijn eigen ding mee doet. Hoewel wij ongelofelijke fan zijn, lijkt het erop dat Hollywood ook deze tedere vertolking zal negeren. Daarom vragen wij het jullie: ga kijken vanaf volgende week! En zoek ook Her nog even op Amazon Prime. Je zal er geen spijt van hebben.
1. Walk the Line
Daar ben ik weer met mijn ideale wereld, maar in een rechtvaardigere wereld in het multiversum prijkt er al sinds 2005 een gouden beeldje op de kast bij Joaquin Phoenix thuis. Toen speelde hij namelijk muzieklegende Johnny Cash in Walk the Line van James Mangold. Phoenix heeft Cash nooit ontmoet want de zanger overleed in 2003, maar met de aankondiging dat hij hem zou spelen was hij alvast akkoord. Volledig terecht als je ziet wat een veelzijdige man Cash was. Zijn jeugd en vroege leven waren eerder tragisch, want hij verloor zijn broer en eigenlijk ook zijn vader, die daar niet mee kon omgaan. Muziek is de passie van Johnny, maar hij heeft al een gezin en een baantje die hij haat vooraleer hij er echt vol voor gaat.
Het succes volgt snel, en daarmee ook de valkuilen van een vluchtig leven on the road. Drank, drugs, zijn huwelijk loopt fout. Dankzij June Carter klautert hij uit het dal, en dankzij zijn gevangenisconcerten wordt hij opnieuw bekend en bewonderd. Het is een rol waarin Phoenix bijna alle aspecten van iemands leven kon tonen. Onbezonnenheid, verdriet, woede, wanhoop, liefde—we zien elke emotie en de acteur gooit er zich volledig in.
Daarbij komt nog dat Phoenix leerde zingen voor de rol en de stemklank van Cash probeerde te benaderen. Een heuse opdracht, maar altijd een meerwaarde bij muzikale films of biopics. Door zichzelf zo geheel te smijten zette hij zijn respectvolle en intense vertolking nog meer kracht bij. Het is een rol om niet te vergeten, en Walk the Line is dan ook grotendeels dankzij hem een van mijn favoriete films. Ook weer zin om hem te zien? Disney+ is je vriend!
C’mon C’mon is vanaf 26 januari te zien in de bioscoop.
