The Handmaid’s Tale is een reeks met een bijna profetische timing. Oorspronkelijk uitgebracht in april 2017, ruwweg een half jaar voor de start van de #MeToo beweging, schiep het verhaal van Margaret Atwoord een wereld waarin vrouwen hun rechten en hun vrijheid ontnomen worden. The Handmaid’s Tale is een uitvergroting van de realiteit én een waarschuwing voor de toekomst. Het tweede seizoen pusht de Handmaids nog verder in het extreme. Het resultaat is een sterke reeks die de wereld verder uitdiept maar je op het einde murw en verslagen achterlaat.
Het tweede seizoen brengt ons meer van Gilead en de verschillende werelden die het omvat. Om een beter beeld te krijgen van de absolute dystopie wordt er uitgezoomd, op die manier krijgen we eindelijk de Colonies te zien en kunnen we even binnen kijken in de wereld van de Econopeople, de in grijze klederdracht gehulde laaggeschoolde mannen en hun vrouwen. Deze nieuwe settings zijn absoluut welkom want het verruimt het speelveld van een bijna claustrofobische toneelstuk naar een volwaardige landschap. Ik nam de nieuwigheden gulzig in me op waardoor ik het des te spijtiger vind dat het maar blijft bij een introductie. In deze nieuwe plaatsen moet er een schatkamer vol met boeiende kleine en grote verhalen zitten en ik vraag me af waarom de makers niet durven meer te tonen van hen. Hun verhaal kan onmogelijk nog erger zijn dan die van het hoofdpersonage, toch?
Het maakt je niet gelukkiger. Het gunt je dat niet.
Een mens zou zich beginnen de vraag stellen: waarom kijken we nog naar deze diepdroevige reeks? Ik durf intussen al wel te zeggen dat ik al veel uren voor het televisiescherm heb doorgebracht en dat er rond mijn hart een eeltlaag is gevormd waar enkel Pixar-films en Black Mirror nog kunnen doorbreken. Toch slaagt The Handmaid’s Tale erin me te overspoelen met een ongemakkelijk gevoel, een constant aanwezige cocktail van frustratie, vrees en hulpeloosheid. Eén van de redenen is zonder enige twijfel onze huidige actualiteit.
Het dystopische genre dient als een waarschuwing maar de flashbacks in de reeks komen soms zo dicht bij onze realiteit, dat het aanvoelt alsof je de reeks in 4D bekijkt. Nee, ik geloof niet dat het zo’n vaart zal lopen bij ons want ik moet geloven dat we als maatschappij op tijd zouden ingrijpen. Toch komen er, 1 jaar na #metoo, nog altijd heel veel verhalen naar boven. Verhalen die gehoord maar genegeerd worden. Een cynicus zou het bijna zien als marketing voor de reeks. Was het maar zo.
Een andere reden is volgens mij de afwezigheid van emotionele ademruimte. Ik geloof dat tegenslagen in fictie veel harder aankomen als er een moment van opluchting of hoop is. Een doel of uitweg die functioneert als een reddingsboei om als kijker je boven water te houden. The Handmaid’s Tale weigert je die te geven. Het tweede seizoen is, meer dan het eerste, een constant aanwezig, emotioneel gerammel. Als mensen afhaken bij deze reeks, dan is dit meestal de hoofdreden. Het maakt je niet gelukkiger. Het gunt je dat niet.
Als het hoofdpersonage vastzit in herhaling, dan heeft de reeks op lange termijn echt wel een probleem.
Uiteindelijk is het allemaal ten nadele van Offred. Ze wordt van de ene situatie naar de andere gebracht en ik vrees voor de duurzaamheid van ons hoofdpersonage. In dit seizoen wordt pijnlijk genoeg het patroon zichtbaar dat ze zo vaak doorgaat: Offreds mentale kracht wordt neergehaald, er gebeurt iets ergs, ze herpakt zich en kijkt dreigend in de camera, waarna ze het deksel tegen de neus krijgt en ze terug wordt neergehaald. Daarna gebeurt de cyclus terug en terug. Als het hoofdpersonage vastzit in herhaling, dan heeft de reeks op lange termijn echt wel een probleem. Een groot probleem dat de boeiende setting en nevenpersonages niet kunnen oplossen.
Wat ons naadloos brengt naar de ster van dit seizoen: vrouw van het gezin, Serena. Waar ze in het eerste seizoen enkel maar diende als een wrede heks, wordt ze in dit seizoen verder uitgediept tot een moreel complexe vrouw wiens eigen ambitie ervoor gezorgd heeft dat ze heeft moeten inboeten in vrijheid. Als kijker merk je dat je tegenover haar regelmatig balanceert op de grens van sympathie en haat. Niets dan hulde voor de schrijvers en actrice Yvonne Strahovski. Van alle personages heeft zij de meest succesvolle climax op het einde van dit seizoen.
Dit tweede seizoen eindigt met een scène die het publiek heel hard heeft verdeelt, ikzelf behoor tot de groep die enorm gefrustreerd in zijn zetel zat te vloeken. Echter, hoe gefrustreerd ik ook moge geweest zijn, ik zie het als de perfecte kans voor de schrijvers om ons te verrassen en om het grootste probleem van het 2e seizoen aan te pakken: het recidivisme van Offred. Laat haar losbreken zodat ze kan doen wat moet gebeuren en geef de kijker een klein beetje hoop. Een kleine vlammetje op het einde van een gitzwarte tunnel. Meer vraag ik niet.
Het tweede seizoen van The Handmaid’s Tale is vanaf 31 oktober te zien op Canvas.
