Mexicaanse regisseur Guillermo del Toro heeft net twee Oscars gekregen, maar kwam gisteren graag naar Brussel om zijn Zilveren Raaf voor Cronos in ontvangst te nemen. De trofee ging namelijk in 1994 verloren in de post. Hij werd tegelijk ook geridderd in de Orde van de Raaf van het Brussels International Fantastic Film Festival (BIFFF) én zong een liedje.
Zoals de traditie het voorschrijft op het BIFFF ontsnapte ook del Toro niet aan zijn verplichte optreden. De man stond nog geen vijf minuten op het podium of mensen in het publiek begonnen al “Canción!” en “Do the fucking song!” te roepen. Het was mijn eerste aanwezigheid op het horror-, fantasy- en scififestival, maar het was meteen een memorabele introductie. Na zijn opvoering van het Mexicaanse nummer Cielito Lindo – mét mariachiband – kwamen regisseurs Fabrice du Welz en Jonas Govaerts erbij om de carrière van del Toro te doorlopen.
Als filmmaker uit het politiek zeer woelige Mexico die uitsluitend heeft gewerkt in de “fantastische” genres, had hij heel wat ervaringen om te delen. We sommen voor jullie zijn beste lessen uit de filmwereld en het leven even op.
1. Over studio-inmenging en zelfvertrouwen hebben
Ook del Toro heeft ermee te maken gehad. Toen hij Hellboy aan het maken was voor Universal, probeerden zij hem te overtuigen om een grotere naam te casten dan Ron Perlman. Del Toro hield voet bij stuk en trok uiteindelijk met zijn project naar een andere studio. Die ervaring heeft hem geleerd om vertrouwen in zichzelf te hebben en grenzen te stellen. “Als ze zaken willen veranderen waar jij niet achter staat, zeggen ze eigenlijk: We gaan je kind doden. En dan vragen ze jou om dat zelf te doen.” Del Toro meent dat te aardig zijn in de filmindustrie je vaak zaken in de weg legt, omdat mensen dan weten dat ze je kunnen bespelen. “Ik heb mijn grenzen en mensen weten inmiddels dat ze die niet moeten overschrijden.”
2. Over Pacific Rim en mensen die zijn films niet goed vinden of begrijpen
Wanneer Fabrice du Welz aanhaalt dat mensen Pacific Rim misschien niet goed vonden omdat de film op het eerste gezicht te hard leek op films zoals Transformers, is del Toro duidelijk: “Jij rijdt met je auto omdat je die leuk vindt. Hetzelfde geldt voor je kleren. En voor films. Abraham Lincoln zei: For people who like this type of thing, it’s a type of thing they’re going to like.” Zo gaat het ook met zijn films, zegt hij, en daar kan hij mee leven.
3. Over zijn start in Mexico
Toen hij films begon te maken in de jaren 90, kon Del Toro total niet rekenen op steun van de Mexicaanse overheid. Ze keken neer op het genre waaraan de regisseur zijn hart verloren had en wilden zijn films niet financieren. Met gelijkgezinden besloot hij dan maar het heft in eigen handen te nemen. Hij richtte een filmfestival op in Mexico City dat vandaag nog altijd bestaat en immens populair is. Hetzelfde deed hij met een filmschool, waarbij hij lesgeven combineerde met andere jobs. Del Toro maakte zichzelf onmisbaar op zijn eigen manier. Hij leerde zichzelf special effects en make-up effects aan en ging werken op andere sets, waar hij zijn films probeerde van de grond te krijgen. Dat lukte uiteindelijk ook.
4. Over Crimson Peak, Adventure Time en teleurstelling
Crimson Peak was een gotisch sprookje dat het niet erg goed deed bij het publiek en de critici. Dat heeft de regisseur erg getroffen. “Toen Crimson Peak flopte, deed het zo’n pijn dat ik een knop om te sterven zou ingedrukt hebben. Gelukkig had ik Adventure Time,” zegt hij toch met een lach. Maar uit teleurstelling leer je ook. Volgens hem leed de film onder verkeerde marketing, maar heeft de film nu wel zijn publiek gevonden. “De mensen die nu van de film houden, doen dat om de juiste redenen.”
5. Over de essentie in een film vinden
Elke film van hem is niet veraf van een mislukking als je het plot bekijkt, zegt hij zelf. Een film over een ouder wordende vampier, een gothic sprookje, een rode man, een schoonmaakster en een vissenman… “Klinkt fantastisch,” zegt hij met een tikje sarcasme. “Maar het gaat om wie, waar, wat, hoe. Je bouwt een wereld rond een personage, het monster, en als de wereld errond klopt, van muziek tot decor en make-up, dan zal de film ook kloppen.”
6. Over oorlog, The Devil’s Backbone en Trump
Oorlog moet je niet altijd zien om een effect te hebben op mensen. The Devil’s Backbone speelt zich af tijdens de Spaanse burgeroorlog, maar hoewel we die nooit zien, zijn mensen er toch door getroffen. Hetzelfde geldt voor ons vandaag. “Trump werd president van de VS, aan de andere kant van de oceaan, en we voelen er allemaal de gevolgen van. Je wereldbeeld is erdoor veranderd.” Maar hij gelooft dat het er uiteindelijk niet zal toe doen. “Wanneer er nog maar twee mensen op aarde zijn, en dat zal gebeuren – de dino’s zijn verdwenen, dus wij zullen ook verdwijnen. De laatste twee mensen op aarde zullen zien dat de verschillen niets uitmaakten. We waren altijd al gelijk.” Hopelijk komt die realisatie ook net iets vroeger.
7. Over The Shape of Water en relaties
Toen zijn recentste, Oscarwinnende film The Shape of Water gereleaset werd, hadden velen bedenkingen bij de relatie tussen Eliza en de vissenman. Hij eet de kat van haar buur op! Ook daar heeft del Toro een goede uitleg voor: “Het was belangrijk voor me dat ze pas seks hadden nadat hij dat gedaan had. Alle façades waren weg.” Hij vergelijkt dat met elke relatie tussen twee mensen. Je kan je anders voordoen dan je bent, maar uiteindelijk wreekt zich dat toch en dan is het misschien te laat. Wees dus altijd gewoon jezelf.
8. Over spoken
Omdat hij gefascineerd is door spoken, heeft hij al een paar keer de nacht doorgebracht in spookhotels. Tijdens het scouten voor The Hobbit ging hij samen met schrijver Mike Mignola en componist Danny Elfman naar een haunted hotel in Nieuw-Zeeland. De drie mannen zouden afzonderlijk tijd doorbrengen in een kamer waar een man zijn vriendin had gewurgd. Nadat een eerste moment van spookgeluiden gewoon de ringtone van Elfman bleek te zijn, had del Toro lage verwachtingen. Tot hij rond middernacht plots vrouwelijk geschreeuw hoorde, dat hij uiteindelijk volgde naar een ventilatieschacht die eindigde in de kelder. Toen hij even later ook mannelijk gejammer en gehuil hoorde van diezelfde plaats, hield hij het voor bekeken. “Ik zette mijn koptelefoon op en keek een hele nacht naar The Wire.” Strak plan.
Wil je dit alles en meer horen van de regisseur zelf? De masterclass van Guillermo del Toro staat integraal op YouTube.
