Scream laat het metagehalte wat te ver gaan

Het jaar is nog maar net begonnen of we mogen meteen het eerste item al afvinken van onze lijst van films om naar uit te kijken. De meest iconische franchise uit het slashergenre is na een pauze van 11 jaar terug. Ghostface zet terug het masker op om oude bekenden en nieuwe gezichten te terroriseren. Ook het metagehalte van de andere Scream-films is terug, al was het hier eerder een blok aan het been dan echt een meerwaarde.

Woelige weg naar een nieuwe Scream

Wes Craven was destijds al een horroricoon dankzij zijn films The Nightmare on Elm Street en The Hill Have Eyes. Schrijver Kevin Williamson daarentegen is nu bekend van Dawson’s Creek en The Vampire Diaries, maar was toen nog een onbekende naam. Toch overtuigde zijn script en trok het een sterrencast aan, wat redelijk ongebruikelijk was in die tijd. Het resultaat was een kritisch en kassucces, dat tegelijk nieuw leven in het slashergenre blies. Samen maakten ze nog 3 films in de Scream-reeks.

Na Scream 4 uit 2011 was er eerst onduidelijkheid door de tegenvallende box office en daarna door de ondergang van The Weinstein Company, die de films produceerde. Uiteindelijk werden de rechten doorverkocht, waardoor er weer sprake was van een vervolg. Jammer genoeg overleed Wes Craven in 2015 waardoor Williamson ook niet terugkeerde omdat hij het naar eigen zeggen niet kon. Hij bleef wel executive producer en de regiefakkel werd doorgegeven aan Matt Bettinelli-Olpin and Tyler Gillett. Zij leverden met Ready Or Not in 2019 zelf een heel geslaagde en originele slasher af dus dat leek een goeie keuze.

Oud en nieuw

Scream (5) mixt ook het oude en het nieuwe maar kruipt nog meer in de mythologie van het origineel.

Scream 4 mixte al de “oude” personages zoals Sidney Prescott, Gail Weathers en Dewey Riley met nieuwe. Scream (en dus eigenlijk Scream 5) doet dat ook, maar kruipt nog meer in de oude mythologie van het origineel. In de openingsscène wordt de jonge Tara (Jenna Ortega) opgebeld door een bekende stem, met de bekende gevolgen. Ze overleeft het voorval echter, waardoor haar vervreemde zus Sam (Melissa Barrera, In The Heights) samen met haar vriend Richie (Jack Quaid, The Hunger Games) noodgedwongen terugkeert naar Woodsboro. Zij draagt echter een geheim met zich mee waardoor ze de moordenaar zeker wil vinden.

Daarvoor schakelt ze de hulp in van Dewey (David Arquette), die nu wat teruggetrokken leeft na de breuk met Gail (Courteney Cox). Hij gaat ervan uit dat de moordenaar zich in de vriendenkring van Tara bevindt en dus begint de zoektocht. Wanneer er slachtoffers beginnen te vallen in de groep, proberen ze de motieven van de dader te ontcijferen en hem te ontmaskeren. Maar dat heeft grotere gevolgen dan verwacht.

Links met het verleden

Zoals altijd bij Scream zeg je beter niet meer dan dat. Net zoals in de andere delen is iedereen op een bepaald moment wel verdacht. De uiteindelijke dader zag ik ook eigenlijk niet aankomen, dus dat verrassingselement blijft er wel inzitten. Wat wel moderner is gemaakt, zijn de nieuwe personages, die diverser zijn en meer lijken op de tieners van vandaag. De meesten hebben wel een connectie met het origineel, zoals de tweeling Chad (Mason Gooding) en Mindy (Jasmin Savoy Brown), die familie zijn van Randy. Zij neemt dan ook zijn rol een beetje over om het metagehalte van de franchise in stand te houden.

Het origineel zat namelijk vol van de verwijzingen en commentaar op bestaande horrorfilms, en dat is hier niet anders. Zo is er wel een leuke discussie over wat ze tegenwoordig “elevated horror” noemen. Denk daarbij aan films als The Babadook of Get Out, waarbij er ook echte emotionele thema’s behandeld worden. Dat clasht wel goed met het basisidee van de Scream-reeks maar daarna begint het schoentje een beetje te wringen.

Mag het wat meta zijn?

De films zijn sowieso meta maar hier gaat het er net wat over.

Om de dader te proberen doorgronden, wordt het metagehalte plots heel hoog en krijg je discussies over de aard van sequels en franchises, en hoe je die het best maakt. Ook het motief van de dader is eigenlijk zo meta dat het er wat over gaat voor mij. De discussie over al dan niet toxisch fandom kon wel nuttige dingen zeggen maar er werd wat te snel overgegaan daarvoor. Het zal van je tolerantie hiervoor afhangen of het je doet grijnzen of eerder met de ogen doet rollen.

Er wordt toch een beetje moeite gedaan om de relaties tussen de nieuwe personages uit te werken. Vooral de relatie tussen Tara en Sam is daarbij het belangrijkst. De nieuwe cast zit ook vol jong talent die je aandacht meer dan vasthoudt. Barrera draagt daarbij de verhaallijn meer dan behoorlijk. Toch komt de meeste emotie in het verhaal van de oudere generatie, wat soms dus gemakkelijk lijkt. Maar de meeste mensen komen wel voor de “actie”, en die blijft wel een hoogtepunt. Er is toch een unieke spanning aan raden op welke manier iedereen aan zijn einde komt. Uiteindelijk reikt deze film het meest terug naar het origineel, en dat kan het toch niet overtreffen.

Scream is vanaf 12 januari te zien in de bioscoop.