The Handmaid’s Tale seizoen 1 review: akelig dichtbij

Offred had ooit een andere naam, één die ze kwijt is sinds ze ontvoerd werd. Nu slijt ze haar dagen in gevangenschap als draagmoeder voor een militaire leider. Weg van haar man en dochter. Want de mensheid staat op uitsterven door een vruchtbaarheidsprobleem, veroorzaakt door de jarenlange vervuiling van de planeet. Een groep religieuze extremisten heeft een staatsgreep gepleegd en een nieuwe republiek uitgeroepen. Welkom in de dystopische wereld van The Handmaid’s Tale.

Waarschuwing: The Handmaid’s Tale bevat verschillende scènes waarin zowel fysiek als seksueel geweld, foltering, verminking, zelfmoord en emotionele mishandeling in beeld komen.

Canvas zond onlangs The Handmaid’s Tale uit en op aanraden van An-Sofie tijdens onze podcast heb ik de reeks bekeken via VRT.nu (helaas ondertussen niet meer beschikbaar). Ondertussen is het tweede seizoen afgerond in de VS en is een derde reeds aangekondigd.

De aangehaalde thema’s zijn vandaag akelig dichtbij.

De serie is gebaseerd op het gelijknamige boek uit 1985 van Margaret Atwood en is meer dan 30 jaar na publicatie actueler dan ooit. De aangehaalde thema’s zijn akelig dichtbij: ook bij ons houdt de maatschappij vrouwen vandaag nog steeds op de tweede plaats en begint de vervuiling van onze planeet stilaan haar tol te eisen. Bovendien ligt het thema van families uit elkaar halen momenteel heel gevoelig in de Verenigde Staten, waar onlangs bleek dat kinderen van illegale migranten aan de grens werden afgenomen van hun ouders.

De weinige vruchtbare vrouwen in de republiek worden tot slavernij gedwongen als Handmaids.

Actrice Elisabeth Moss verwierf bekendheid door haar rol als Peggy Olson in Mad Men, waarin ze schitterde als een jonge secretaresse die moet opboksen tegen de ongelijkheid in een zakenwereld gedomineerd door mannen.

Ook in deze serie is haar wereld in handen van de mannen, al is het dan op extreme wijze. De republiek Gilead is een patriarchale maatschappij, waar vrouwen geen recht hebben op bezit of werk. Onderwijs is voor hen verboden en ze mogen niet lezen. Bovendien worden ze naargelang hun functie opgedeeld in verschillende sociale klasses. Wives zijn de vrouwen van de hooggeplaatse regeringsleiders gekend als Commanders. Aunts zijn de opvoeders die de Handmaids, de weinige vruchtbare vrouwen die nog overblijven in de wereld, klaarstomen voor een leven in het huis van een Commander. Daar wacht hen de taak om bevrucht te worden tijdens een “ceremonie”, waarbij ze verkracht worden in het bijzijn van de Wife. Wanneer ze een kind gebaard hebben, worden ze overgeplaatst naar een nieuw huishouden. Daar moeten ze deze taak herhalen.

De grootste wreedheden zijn ongetwijfeld de psychologische gruwel die de gevangenen van Gilead moeten ondergaan.

The Handmaid’s Tale is een bruut verhaal dat absoluut niet geschikt is voor gevoelige kijkers. Ieder verzet in de republiek wordt met grote wreedheid zorgvuldig in de kiem gesmoord. Wie de wet breekt verliest een oog, een hand of wordt geëxecuteerd. Sommige van deze executies worden in de serie ook daadwerkelijk in beeld gebracht. Doorheen de stad worden de lijken van de “verraders” overal opgehangen als waarschuwing. Tijdens hun dagelijkse wandeling naar de winkel passeren de Handmaids iedere dag langs een met bloed besmeurde muur waar talloze lijken aan hangen te bengelen. Maar de grootste wreedheden zijn ongetwijfeld de psychologische gruwel die de gevangenen van Gilead moeten ondergaan. Het machtsmisbruik en de vernederingen deden geregeld mijn maag keren. Een bepaalde scène in de laatste aflevering van het eerste seizoen was hartverscheurend, veel erger dan elke fysieke marteling kon zijn. De Handmaids worden psychologisch gebroken, zodat ze aan hun meesters gehoorzamen.

Maar Offred (haar naam betekent “of Fred”, verwijzend naar het feit dat ze het bezit is van Commander Fred) is niet van plan zich te laten breken. Ze is vastbesloten om te ontsnappen en haar dochter terug te vinden. De serie wordt volledig vanuit haar perspectief verteld, met geregeld flashbacks naar haar leven voor de staatsgreep. Misschien zijn dit nog de meest angstaanjagende scènes van allemaal. Want daar zien we hoe een maatschappij langzaam maar zeker vervalt in een dictatoriale staat. In de woorden van Offred: “I was asleep before. That’s how we let it happen.“