Een film van Steven Spielberg met Tom Hanks en Meryl Streep over journalisten die een geheim van de overheid aan het licht willen brengen. The Post kon amper nog hogere verwachtingen scheppen. Maar zijn die verwachtingen ingelost en levert die samenwerking ook een goede film op?
De Pentagon Papers
In 1971 stond uitgeefster Katharine Graham (Streep) voor een moeilijke beslissing. Journalisten van haar krant The Washington Post hadden controversiële documenten in handen. De verzameling interne communicatie, gestolen door een militaire analist, zouden later bekend worden als de Pentagon Papers. Daarin stond dat Robert McNamara (Bruce Greenwood), de Amerikaanse minister van Defensie onder John F. Kennedy en Lyndon B. Johnson, al sinds 1965 wist dat de VS de Vietnamoorlog niet kon winnen. Toch bleef het land jonge soldaten naar daar sturen om te vechten.
The New York Times had eerder al een deel van de Papers gepubliceerd, en daar kon de hoofdredacteur van The Post, Ben Bradlee (Hanks), niet echt om lachen. Hij stuurde zijn reporters erop uit om de documenten ook te vinden. Wanneer de regering-Nixon onder het mom van nationale veiligheid de publicatie door The Times stopzette, kreeg The Post nu de kans om dat werk verder te zetten op grond van de persvrijheid. Katharine Graham moest daarvoor wel haar goedkeuring geven. Zij, als vrouw in een mannenwereld zonder al te veel zelfvertrouwen en ervaring.
Fake news
Eigenlijk heeft Steven Spielberg een samenvatting gemaakt van 2017 die zich afspeelt in 1971. Dat klinkt eigenlijk een beetje triest, alsof we niets geleerd hebben van het verleden. Maar zoals ik al aanhaalde, is dit thema vandaag relevanter dan ooit. Na amper een jaar in het Witte Huis is er in de entourage van Donald Trump al meer dan een geheim onthuld. Bij een regering of machtige, onaantastbare figuren die amper te vertrouwen zijn, is de journalistiek vaak terecht de stem van het volk en zoekt die zelf naar de waarheid. Denk maar aan de Rusland-affaire en alle getuigenissen rond #MeToo. En laat Steven Spielberg net een drama maken dat het werk van journalisten viert én een vrouw centraal zet.
Maar de timing is niet toevallig: Spielberg kwam op het idee om The Post te maken tijdens de postproductie van Ready Player One. Hij had even wat tijd over, blijkbaar, en zag met lede ogen aan hoe zijn nieuwe president overal “fake news” begon rond te strooien. Hij las het screenplay van Liz Hannah over de Pentagon Papers en besloot er een film van te maken. Hannahs script bleek nog op een tweede manier passend: haar verhaal legde de focus evenveel op het verhaal van Katherine Graham. Spielberg liet Josh Singer (Spotlight) het script wat herwerken en overtuigde Meryl Streep en Tom Hanks om de hoofdrollen te spelen.
Real news
Journalistieke drama’s zijn een genre waarvoor je een boontje moet hebben. Veel actie komt er meestal niet in voor en er wordt veel gepraat. Meestal komt er ook heel wat administratief speurwerk aan te pas. Als dat alles je niets zegt, zal The Post waarschijnlijk niets voor jou zijn. Laat ik dat nu net geweldig vinden. Spotlight, het journalistieke drama over wandaden in de kerk, won terecht de Oscar voor Beste Film in 2016. The Post heeft trouwens een link met die film, naast het thema. Tom Hanks speelt de vader van Ben Bradlee Jr., het personage dat Mad Men-acteur John Slattery vertolkte. Als je in dit soort drama’s een sterke cast hebt, sta je meestal al ver.
En Spielberg heeft duidelijk een geweldige cast bijeen gekregen voor The Post. Meryl Streep is hier opnieuw fantastisch. Dat de film ook grotendeels om haar draait, vind ik een schitterende keuze van scenariste Liz Hannah. Spielberg heeft er goed aan gedaan om dat deel niet te minimaliseren.
Het personage van Streep is in het begin niet het soort vrouw van wie je zulk vooruitstrevend gedrag zou verwachten. Katharine Graham werd uitgeefster na de zelfmoord van haar welgestelde man. Ze was het dus niet gewend om om te gaan met journalisten. Met oudere, blanke mannen die hun zin willen, had ze genoeg ervaring, maar te weinig zelfvertrouwen om tegen hen in te gaan. We zien haar door de film heen steeds meer het voortouw nemen. Wanneer ze haar uiteindelijk niet serieus nemen, dwingt ze het dan maar zelf af. Bij een bepaalde scène moest ik me bedwingen om niet te applaudisseren. Het feit dat ik voor deze film nog nooit van Graham gehoord had, bewijst echter hoe nodig dit soort verhalen over opmerkelijke vrouwen zijn. More, please!
De combinatie van Streep met Tom Hanks is een uitstekende keuze. Om het gewicht van de verhaallijnen mooi te verdelen, heb je iemand nodig die even solide is. Beide hoofdrolspelers gaan eerder voor een ingetogen vertolking. Dat weerspiegelt mooi de koelbloedigheid die hun personages voor de dag moeten leggen. Naast Hanks en Streep zijn ook nog mooie rollen voor vooral Bob Odenkirk (Better Call Saul), Bradley Whitford (Get Out), Matthew Rhys (The Americans), Carrie Coon (The Leftovers) en Sarah Paulson (American Horror Story) te zien. Paulson en Coon krijgt trouwens een paar van de beste zinnen uit het script.
Technisch vertrouwd
Dat script van Hannah en Singer is soms flitsend en kabbelt dan een tijdje voort om weer vooruit te schieten. Sommige zinnen zijn een beetje onsubtiel in hun verwijzingen, maar wat is er nog subtiel aan 2017? De film komt een beetje traag op gang, maar wanneer het geluid van typemachines begint te klinken, laat The Post je aandacht niet meer wegglijden. De cinematografie is van vaste Spielberg-medewerker Janusz Kaminski. Hij kiest vooral voor eerder koude kleuren zoals we ook in de films van de jaren 70 zagen. De muziek is van de hand van de geniale John Williams. Hij heeft alle films van Spielberg gescored behalve The Colour Purple, Bridge of Spies en het aankomende Ready Player One. Daarmee komt hun totaal aantal samenwerkingen op 28. Zijn muziek voor The Post is niet meteen de meest memorabele, maar laten we eerlijk zijn: Williams maakt geen slechte muziek.
We mogen allemaal hopen dat Spielberg zijn volgende periode van vrije tijd niet al tuinierend doorbrengt. Anders zouden we films zoals The Post moeten missen.
The Post speelt vanaf 24 januari in de Belgische zalen.