Slaughterhouse-Five review: maakt de klassieke roman nog beter

Het beeldverhaal is doorgaans op zijn best als het dient als vehikel voor nieuwe, spannende ideeën. Het aanschaffen van een bewerking van Kurt Vonneguts klassieke roman Slaughterhouse-Five is dan niet direct voor de hand liggend. Het rijke tekenwerk van de Spanjaard Albert Monteys trekt je dan toch over de streep.

Schrijver: Ryan North
Tekenaar: Albert Monteys
Uitgever: Archaia
Verschijningsdatum: 15 september 2020

Kurt Vonnegut maakte in de 20ste eeuw naam met zijn boek Slaughterhouse-Five, een goed gelezen aanklacht tegen het fenomeen oorlog. Als lezer volg je de beslommeringen van Billy Pilgrim, een man die is losgemaakt uit de tijd. Hij bouwt voor zichzelf een succesvolle zaak op als opticien. Ook was hij te gast op de planeet Tralfamadore waar de bewoners hem vertellen over tijd en het onvermijdelijke einde van het universum (met een licht perverse inslag trouwens).

Maar bovenal was Billy een soldaat die meevocht aan de kant van de geallieerden tijdens de bevrijding van Europa in 1944/1945 en als krijgsgevangene getuige was van het bombardement op Dresden.

Slaughterhouse-Five is een verhaal dat uit fragmenten is opgebouwd. De lezer wordt op en neer gestuurd in de levensloop van Billy Pilgrim. Zo ontstaat langzaam een beeld van de man en zijn tijd. Het roept ook de vraag op of de man een fantastisch avontuur heeft beleefd of, door trauma, zijn hele leven lang in Dresden is gebleven?

Bombardement op Dresden

Het bombardement op de Duitse stad Dresden loopt als een rode draad door het verhaal. Billy’s ervaring als krijgsgevangene komt akelig dicht bij de werkelijkheid. Algemeen wordt aangenomen dat Vonnegut via dit personage zijn eigen ervaringen van zich af heeft geschreven.

Het is natuurlijk een controversieel hoofdstuk uit de Tweede Wereldoorlog. Een groot deel van de 20ste eeuw zijn de nazi’s (en eigenlijk ook de Duitsers) afgebeeld als de verpersoonlijking van het ultieme kwaad. Nergens lijken de lijnen tussen goed en kwaad zo goed afgebakend als tijdens de Tweede Wereldoorlog. Daarom duurde het relatief lang voordat er goed naar het hoe en waarom van het bombardement werd gekeken. ‘Ze’ hadden er immers om gevraagd.

In Slaughterhouse-Five is er vooral aandacht voor de slachtoffers en de krijgsgevangenen die in de begindagen gedwongen waren om zich bezig te houden met het bergen van de lijken. Monteys en schrijver Ryan North laten zich hier niet meeslepen door effectbejag. Ze vertellen vooral en laten geen lijken zien. Toch doemt er als vanzelf een beeld op dat veel burgers een afschuwelijke dood zijn gestorven door de brandbommen en de bijbehorende vuurstormen.

Tussen de regels door voel je medelijden met de Dresdenaren en begrijp je ook waarom dit boek zo goed werkte als aanklacht tegen de oorlog.

Slaughterhouse-Five werkt als strip

Dit is een hele knappe bewerking geworden van Vonneguts boek. In het begin had ik twijfels over het nut van een bewerking. Als je dit boek wil lezen, dan kan je toch beter gaan voor het origineel? Dankzij het werk van Monteys biedt deze comic een meerwaarde. De stripplaten maken het verhaal van Billy Pilgrim veel duidelijker, waardoor de comic wint aan leesbaarheid ten opzichte van de roman.

Door het goed gebruik van tekstkaders en de Tralfamadoriaanse effecten blijf je als lezer het gevoel van fragmentatie houden en vraag je jezelf af hoe betrouwbaar de lezing van Pilgrim echt is.

De strip valt daarom te verkiezen boven het boek!