Digitale comics post-Comixology

Comixology, een van de grootste digitale platforms voor strips, heeft onlangs een aantal ontslagen doorgevoerd als gevolg van een kostenbesparende maatregel door moederbedrijf Amazon. Dit nieuws heeft veel stof doen opwaaien in de comicindustrie, aangezien Comixology een belangrijke speler is in de markt van digitale comics.

De ontslagen vonden plaats bij het hoofdkantoor van Comixology in New York en betroffen ongeveer 75% van de medewerkers, voornamelijk op administratief en operationeel gebied. Volgens een verklaring van het bedrijf is deze maatregel genomen om de kosten te verlagen en de efficiëntie te verhogen, zodat Comixology zich kan blijven concentreren op het bieden van “de beste digitale stripervaring voor onze klanten”.

De ontslagen zijn echter niet zonder gevolgen gebleven voor de comicindustrie. Veel mensen hebben hun zorgen uitgesproken over de toekomst van Comixology en hoe deze maatregel de markt voor digitale comics zal beïnvloeden. Sommigen vrezen dat het bedrijf zijn focus op kostenbesparing zal leiden tot minder innovatie en minder service voor klanten.

Sinds de overname van het bedrijf door Amazon was er al sprake van groeiende kritiek omdat de Comixology-systemen eind 2021 geïntegreerd werden in de Kindle-omgeving van het moederbedrijf. En deze omgeving was een stuk minder gebruikersvriendelijk dan de oorspronkelijke Comixology-app. Ook waren er problemen met aankopen die waren verdwenen.

Nagel in de digitale doodskist

Sinds de doorbraak van digitale comics aan het einde van de jaren ’00 was er de verwachting dat deze ontwikkeling een drastische verandering van het striplandschap in de VS zou betekenen. In een groot land als Amerika is het niet zo vanzelfsprekend als in België en Nederland dat elke middelgrote stad wel een stripwinkel heeft. Maar het model waarin lezers digitale comics kopen, brak nooit echt door.

De enige uitgever die ooit concreet een mededeling hierover deed was IDW. Zij verkondigden dat digitaal slechts 3% van de omzet vertegenwoordigde. Veel comicmakers die via Image Comics publiceren, lieten weten dat digitale verkopen bijna irrelevant waren en op zijn best alleen goed waren voor een paar pinten in het café.

Lezers lijken de voorkeur te geven aan platformen zoals Webtoon en Tapas waar ze kunnen kiezen voor honderden titels die ze gratis of ‘voor weinig’ kunnen lezen. De zogeheten Netflix-ervaring. Of ze gaan voor een abonnement bij een specifieke uitgever zoals Marvel Comics die via hun Marvel Unlimited-dienst toegang geven tot ruim 80 jaar aan comics.

Europa’s Comixology

De Franse dienst Izneo sluit eind januari 2023 haar internationale winkel. (Dit had ook zijn effect op de Belgische aanbieder Yieha die op hun systemen draaide.) De mensen die via Izneo strips kochten in het Engels kunnen vanaf dat moment geen aankopen meer doen, al blijven hun aankopen wel beschikbaar. De enige Engelstalige titels die men kan kopen zijn de publicaties van Cinebook en Europe Comics.

Europe Comics is een joint venture tussen voornamelijk Belgische en Franse uitgevers die werd opgericht in 2015 en erop was gericht om de Europese strips digitaal aan de man te brengen aan een internationaal publiek. Zij maakte bekend dat hun loket wat gericht was op marketing en dat het klantcontact zal sluiten. Ze blijven wel publiceren via de websites van platformen zoals bijvoorbeeld Izneo en Comixology.

Schijnbaar leveren de strips wel wat op maar niet voldoende om actief hun waren te blijven promoten aan een internationaal publiek.

De ontwikkelingen in Amerika en Europa geven aan dat de mensen die de papieren comic/strip ooit doodverklaarde, te vroeg hebben gejuicht. Digitaal publiceren zal op deze manier nooit meer zijn dan een marginale activiteit en het wachten is op echte innovatie op dat vlak.