The Card Counter review: fascinerende karakterstudie

Paul Schrader is een echte veteraan in het filmvak, maar maakt een specifiek soort films die niet iedereen kan smaken. Zijn films zijn goed gemaakt maar komen soms nogal koud over. Bij zijn nieuwste, The Card Counter, die wij zagen op Film Fest Gent, is dat net interessant. Ook vooral omdat Oscar Isaac genoeg menselijkheid toevoegt.

Stappenplan

William Tell (Oscar Isaac, Dune) houdt van routine en controle. Of dat altijd zo was, is niet meteen duidelijk, maar zijn recente verblijfplaats heeft er alleszins aan bijgedragen. Hij komt namelijk net uit de gevangenis. Uitbundige plannen heeft hij niet. Tell trekt naar een casino, waar hij geld verdient door kaarten te tellen en zo vals te spelen bij poker. Hij verdient zo goed z’n boterham, maar gooit het geld niet door ramen en deuren. Na het spel trekt hij namelijk naar een motel, waar hij alle meubels afdekt met lakens en dan zijn dag noteert in een schriftje. En zo gaat het elke dag opnieuw.

Met The Card Counter heeft Schrader duidelijk iets te zeggen over de rol van defensie en het leger in zijn land.

En dan zijn er plots een aantal dingen die zijn relatieve rust verstoren. Zijn succes wordt opgemerkt door La Linda (Tiffany Haddish), een makelaar voor pokerspelers. Via sponsoring kan William nog meer verdienen, maar hij houdt de boot af tot hij Cirk (Tye Sheridan) ontmoet. De jongeman heeft een link met Tells verleden als soldaat: zijn vader diende namelijk samen met Tell in Irak.

Die tijd achtervolgt hen allebei opnieuw wanneer ze Tells vroegere commandant Gordo (Willem Dafoe) tegen het lijf lopen. Cirk heeft zijn zinnen op Gordo gezet en heeft geen zin om iets met zijn leven te doen, en Tell neemt het op zich om hem daarbij te helpen. Hij neemt La Linda’s bod aan, en het trio lijkt vertrokken op een succesvolle reis. Maar natuurlijk is dat bij Paul Schrader niet zo eenvoudig.

Grenzen stellen

The Card Counter was wellicht niet zo geslaagd als er geen contrast was tussen Isaacs fluwelen stem in de voice-overs en zijn soms koude  uitdrukkingen.

Met First Reformed wilde Schrader de aandacht vestigen op spiritualiteit en klimaatverandering. Met The Card Counter heeft hij duidelijk iets te zeggen over de rol van defensie en het leger in zijn land. En in het verlengde daarvan ook de positie die de Verenigde Staten daardoor heeft gehad in de wereldgeschiedenis. Maar nog meer heeft het een invloed op de mannen en vrouwen die voor hun land vechten, omdat velen niet helemaal snappen waar ze aan beginnen en wat zo’n ervaring met hen zal doen.

We zien wat Tell allemaal meemaakte in Irak en hoe hij zichzelf deels is verloren. Toch moest hij voor zijn daden verantwoording afleggen. In de gevangenis vond hij zichzelf terug, en die dwang voor controle is zijn houvast geworden. Het is voor hem dan ook niet makkelijk om mensen opnieuw in zijn leven te laten, maar hij doet het toch met Cirk en vooral La Linda. Want verrassend genoeg bevat The Card Counter ook een paar echt romantische scènes. Oscar Isaacs ingehouden vertolking leeft een beetje op als La Linda in de buurt is, en hun date in een verlichte botanische tuin is een mooi, zacht intermezzo.

Keuzes kracht bijzetten

De rest van de film is namelijk vooral heel meticuleus te noemen, net zoals Tell zelf. Maar ook hij heeft zijn limieten, en zowel personage als acteur kiezen hun momenten om uit te halen. Isaac draagt de film volledig. The Card Counter zou wellicht niet zo geslaagd zijn als er geen contrast was tussen zijn fluwelen stem in de voice-overs en zijn soms koude uitdrukkingen.

Schrader gebruikt bovendien de camera om Isaacs keuzes kracht bij te zetten.

Schrader gebruikt bovendien de camera om die keuzes kracht bij te zetten. Gestructureerde, symmetrische shots, hoeken met diepgang en een bevreemdend fisheyeperspectief voor scènes die aanvoelen als een nachtmerrie—ze zorgen mee voor de onbehaaglijke maar intrigerende sfeer van de film. En dan hebben we nog niets gezegd van de weemoedige jaren 80-synthmuziek. The Card Counter is door die verrassende combinatie een erg fascinerende film.

The Card Counter is nu te zien in de bioscoop.