Black Panther review: tussen tradities eren en vooruitgang

Ik denk dat Disney de hype rond Black Panther, ondertussen de 18e film in het Marvel Cinematic Universum, niet zag aankomen. De film rond de Afrikaanse superheld heeft intussen zo’n momentum opgebouwd dat ik me de druk de schouders van regisseur Ryan Coogler niet kan inbeelden. Wat Wonder Woman voor DC was, moet Black Panther voor Marvel worden: een stormram die de poorten open zwaait naar positieve diversiteit op het witte doek.

Bless the reign back in Africa

Naar aanloop van deze film heb ik even gepraat met Afrikaanse Belgen over Black Panther en nergens resoneert de film zo hard als in deze community. Zelden heb ik mensen zo enthousiast gezien voor een superheldenfilm en alles komt neer op de eerste trailer voor de film. Daarin werd duidelijk door de sets en kostuums dat Black Panther met een onmetelijk respect omgaat met de mengelmoes aan culturen uit het zuiders continent. Wanneer Hollywood het continent in beeld brengt, gebeurt dit zelden met positiviteit.

De mix van referenties en invloeden zijn de bouwstenen van Wakanda.

Black Panther neemt Afrika en een goeie portie positiviteit, wentelt zich er volledig in en zet het in de spotlight. Deze film is één langgerekte viering van deze prachtige cultuur. Vaak wordt de vergelijking gemaakt met Blade of Luke Cage als het gaat over ‘de eerste zwarte superheld’, en hoewel zij zeker en vast hun steentje hebben bijgedragen bij het ontstaan van deze film, is het de liefde en omarming van de Afrikaanse cultuur die ervoor zorgt dat net T’Challa deze titel verdient.

De mix van referenties naar en invloeden van Afrikaanse landen zijn de bouwstenen van Wakanda, het koninkrijk van T’Challa. Het land heeft zich kunnen afschermen van de buitenwereld en dus ook van kolonialisme, waardoor we een beeld krijgen van een technologisch geavanceerd Afrikaans land. Het is de perfecte kapstok van Marvel om de tradities en waarden van dit continent op een nieuwe manier naar voren te brengen. Het is echter spijtig dat ze ervoor gekozen hebben om Afrika en Wakanda volledig met CGI op te bouwen. Interior shots zijn sets, maar daarbuiten is alles met de computer gegenereerd. De boodschap ging des te sterker zijn mocht de film ook daadwerkelijk in delen van Afrika zijn opgenomen.

There’s nothing that a 100 men or more could ever do

Black Panther heeft een kleinschalig verhaal en draait in essentie rond Wakanda en erfenis. T’Challa moet de mantel overnemen van zijn vader, koning T’Chaka. De film introduceert het land en de vijf verschillende stammen die er leven. We krijgen een geschiedenis te zien van het ontstaan, van het geloof in Wakanda en de Black Panther-geest. Het eerste deel van de film is een kennismaking met de personages en de tradities. We zien bekende gezichten: Ulysses Klaue (Andy Serkis) en Everett K. Ross (Martin Freeman) keren beide terug. Klaue werkt samen met Erik (Michael B. Jordan), de schurk van deze film. Hij krijgt in de film de liefdevolle naam ‘Killmonger’ omdat hij als soldaat de tegenstanders neerknalde als ware het een videogame. Het tweede deel van de film zet T’Challa recht tegenover Killmonger en zoals het een echte superheldenfilm betaamt, vechten ze het uit in een cinematografisch sterke climax.

Zonder te veel in detail te willen gaan: Erik wil heersen over Wakanda en hij heeft daar een verdomd goeie reden voor. Marvel heeft in het verleden te vaak schurken geïntroduceerd die amper een drijfveer hebben buiten het feit dat ze ‘slecht’ zijn. Killmonger is op dit vlak gelijkgetrokken met Loki, die ook op steelse momenten kan rekenen op de sympathie van de kijker. Killmonger is in de comics heel vaak een eendimensioneel personage, maar Michael B. Jordan brengt een zekere gebrokenheid in de rol.

Het brengt een verhaal over gesloten en open communities, over tegengestelde politieke stromingen en de dualiteit die komt kijken bij het leiden van een monarchie maar ook als superheld.

Black Panther gebruikt deze twee personages om een verhaal te brengen over gesloten en open communities, over tegengestelde politieke stromingen en de dualiteit die komt kijken bij het leiden van een monarchie maar ook als  superheld. Ik zag veel invloeden van Ta-Nehisi Coates’ Black Panther in deze film en zoiets kan ik enkel maar toejuichen. Deze comicreeks analyseert de rol van Black Panther en is een aanrader voor iedereen die fan is van deze film. Ook hier heb ik een kleine minpunt: er wordt heel weinig gedaan met Freemans personage Ross.

Het moet gezegd worden dat alle personages voortreffelijk gecast zijn. Chadwick Boseman blijft een heel sterke Black Panther en de nevenpersonages worden met verve vertolkt. Vooral Danai Gurira (Michonne uit The Walking Dead) als Okoye, één van de bodyguards van Black Panther en Letitia Wright (Black Mirror) als geniaal, jonger zusje schitteren in hun rol. Het is ook fijn om Forest Whitaker, die een ceremoniële rol bekleedt, en Daniel Kaluuya (Get Out) zo zich te zien verliezen in hun personage.

Hurry boy, it’s waiting there for you

Vooraleer ik jullie aanraad om deze in de cinemazalen te gaan bekijken, wil ik het toch nog even snel hebben over de soundtrack. Ik had het persoonlijk niet verwacht maar de liedjes van Kendrick Lamar worden wel degelijk op fijne wijze in de film gebruikt. De cynicus in mij dacht dat dit niet meer was dan een marketing-truc, maar het maakt me oprecht blij dat deze ook daadwerkelijk gebruikt worden in de film. De muziek is ook echt goed, dus blijf hangen tijdens de credits, vooral omdat er zoals gewoonlijk terug wat leuks te zien is.

Ludwig Goransson (Creed), de man die de officiële filmscore maakt, verdient ook alle lof, want de klassieke muziek die knalt tijdens spannende momenten is ook doordrongen van Afrikaanse instrumenten. Mijn percussieleraar zal weemoedig met het hoofd schudden maar ik kon helaas niet plaatsen welke instrumenten dit waren. Misschien moet ik maar een bedevaartstocht door Afrika doen ter boetedoening. Ik heb gehoord dat het een mooi continent is.

---