Een boeiende serie maken is niet evident. Het verhaal moet goed zitten en een duidelijke richting hebben, je hebt degelijke acteurs nodig en vooral een goede chemie tussen de personages. Nu The Defenders op Netflix het publiek toch wat verdeeld heeft en vooral Inhumans (binnenkort ook op ABC en een nog niet-gekende Belgische zender) teleurstellend bleek, wil ik jullie in de richting sturen van de onterecht genegeerde Marvel-serie, Agents of S.H.I.E.L.D.
Dank u, sociale media
Toegegeven, de serie kende een unieke maar ook hobbelige start. Agent Phil Coulson (Clark Gregg, 500 Days of Summer) was vanaf 2008 een vaste waarde geworden in het Marvel Cinematic Universe, en S.H.I.E.L.D werd de betrouwbare maar bureaucratische arm der wet. Ondertussen zijn beide uit de films verdwenen. Coulson kreeg de speer van Loki in zijn hart in The Avengers en stierf, in S.H.I.E.L.D krioelde het van de nazi’s en de organisatie werd ontmanteld in Captain America: The Winter Soldier.
Maar beide zijn ook teruggekeerd. De schare fans van Coulson waren het niet eens met die plottwist van Joss Whedon en bestookten de sociale media met #CoulsonLives. Die actie werkte, want Whedon kondigde even later aan dat Coulson zijn eigen serie kreeg op zender ABC. Over zijn terugkeer werd met geen woord gerept tegen The Avengers. Dat is naar mijn mening nog altijd de grootste fout die ze bij Marvel gemaakt hebben. (Oké, de afvoering van Agent Carter staat waarschijnlijk op dezelfde hoogte.)
Maar ik loop vooruit op de zaken. In september 2013 ging Agents of S.H.I.E.L.D. van start, en daarmee ook het tv-verhaal van Marvel. Coulson kreeg meteen een ensemble, een team van agenten:
- Grant Ward (Brett Dalton) is net als May een zogenaamde specialist, een goede vechter en spion.
- Dr. Jemma Simmons (Elizabeth Henstridge) is een biochemicus en is soms dokter van dienst voor het team.
- Melinda May (Ming-Na Wen, Mulan) keert voor Coulson terug uit haar pensioen als agente in het veld na een tragische gebeurtenis.
- Al snel komt daar een niet-S.H.I.E.L.D.-protégé bij: Skye (Chloe Bennet), een hacker zonder familie die het team van Coulson op het spoor komt.
- Leopold Fitz (Iain De Caestecker) is een ingenieur en zat samen met Jemma op de S.H.I.E.L.D Academy. Ze zijn een onafscheidelijk duo.
- In de loop van de serie komen daar ook nog kleinzoon-van-een-Howling-Commando Antoine ‘Trip’ Triplett (B.J. Britt), Alphonso ‘Mack’ Mackenzie (Henry Simmons), Lincoln Campbell (Luke Mitchell), Elena ‘Yoyo’ Rodriguez (Natalia Cordova-Buckley), Bobbi ‘Mockingbird’ Morse (Adrienne Palicki) en Lance Hunter (Nick Blood) bij.
Een hobbelige start
Het werd zoeken naar een richting voor Agents of S.H.I.E.L.D., aangezien de films zouden doorgaan zonder Coulson.
Joss Whedon heeft de serie bedacht, maar liet eigenlijk al na aflevering één het roer aan zijn broer Jed en schoonzus Maurissa Tancharoen, die eerder al meewerkten aan Whedons Dollhouse. Hij bleef wel executive producer, maar voornamelijk in titel. Het werd daardoor zoeken naar een richting voor Agents of S.H.I.E.L.D., aangezien de films zouden doorgaan zonder Coulson maar de serie wel in hetzelfde universum zou blijven onder het mom van “It’s all connected”. En dat bleek in het begin moeilijk. De Avengers-regisseur wou Coulson terug op het scherm, maar veel verder in de toekomst heeft hij blijkbaar niet gekeken.
In de eerste helft van het eerste seizoen was het verhaal daarom nog wat meer toegespitst op Coulson, omdat er ook vragen moesten beantwoord worden rond zijn verrijzenis. Het grootste deel van het eerste seizoen volgde het format van de procedural, met gebeurtenissen die na een aflevering afgehandeld waren, maar gaandeweg liepen de verhaallijnen in elkaar over. De eerste aflevering waarin duidelijk werd waar de serie haar kracht zou moeten halen was de zesde, FZZT. Daarin wordt een lid van het team slachtoffer van het bovennatuurlijke (door een slimme link met The Avengers) en moeten de anderen de zaak oplossen. Ook aflevering 13 (T.R.A.C.K.S.) legt de nadruk op de personages, en die verhaallijn maakt duidelijk dat we hier te maken hebben met een goede groep aan personages waar meer mee te doen is dan een procedural.
AOS 2.0
Aflevering 16 heet End of the Beginning en die titel is meer dan toepasselijk. Gedaan met proberen, hier begint Agents of S.H.I.E.L.D. echt. En voor je vraagt “Oké, maar moet ik eerst zestien afleveringen bekijken?”, zeg ik: Als de kwaliteit van de afleveringen daarna enkel beter wordt, is dat het dan niet waard? Hoeveel saaie afleveringen van andere series heb je niet bekeken omdat je ze wil blijven volgen? Dat dacht ik al. En die afleveringen zijn zeker niet slecht. Je komt immers te weten hoe de personages en hun relaties binnen het team in elkaar zitten, maar ze voldeden indertijd niet aan de verwachtingen van het publiek. Nu, na vier seizoenen, wil het publiek niet eens meer dat er een Avenger verschijnt.
De impact van Captain America: The Winter Soldier op de serie was onvoorstelbaar groot.
End of the Beginning werd uitgezonden in april 2014, net na de première van Captain America: The Winter Soldier. Meteen werd duidelijk waarom de serie even een pauze genomen had: de impact van de film op de serie was onvoorstelbaar groot. De overname door HYDRA heeft rechtstreekse gevolgen voor het team van Coulson, en de serie heeft er meteen een duidelijke richting en een uitstekende villain bij. Met de HYDRA-verhaallijn wordt het een echte ensembleserie, want het team duikt onder en neemt het op tegen iemand die ze vertrouwden. De inzet is misschien klein vergeleken met The Winter Soldier, maar des te meeslepender, want de confrontatie loopt niet voor iedereen goed af.
Dankzij de introductie van Inhumans (te vergelijken met de X-Men, maar waar Marvel Studios wel de rechten op hebben) in seizoen twee komt er een zwerm superhelden én -heldinnen op het kleine scherm. Eén van hen komt uit Coulsons team en treedt vanaf seizoen twee steeds meer op de voorgrond en is nu, aan het eind van seizoen vier, haast een belangrijker personage dan Coulson zelf. Inhumans blijven de rode draad vormen doorheen de verhaallijnen, en ook HYDRA is niet meteen van de baan. In seizoen drie brengt dat alles het S.H.I.E.L.D.-team zelfs naar een andere planeet, en in seizoen vier schakelt de serie nog een versnelling hoger.
AOS 3.0
Agents of S.H.I.E.L.D is creatief moediger en relevanter dan ooit.
In plaats van een overkoepelende verhaallijn uit te rekken over 22 afleveringen, hebben de scenaristen het vorige seizoen verdeeld in drie ‘pods‘. De populaire Ghost Rider deed zijn intrede in het bovennatuurlijke universum van AOS, om daarna over te gaan op een verhaallijn rond LMDs (Life Model Decoys). Van dubbelgangerrobots hadden de schrijvers makkelijk een goedkope versie van Wie Is Het? kunnen maken, maar het werd op bepaalde momenten bijna een horrorfilm en whodunit. Het laatste deel van het seizoen vond gedeeltelijk plaats in een alternatieve virtuele wereld.
Door die indeling kon er meer verhaal verteld worden en waren er minder aanloopafleveringen. En die beslissing heeft geloond: Agents of S.H.I.E.L.D is creatief moediger en relevanter dan ooit. De tv-recensenten zijn het daar mee eens. Sinds het einde van het eerste seizoen zijn hun reviews steeds positiever geworden.
Door hun duidelijke reputatie als zwarte schaap van het MCU hebben de cast en crew er nog iets anders bijgekregen: een je m’en fous-attitude. Ze kunnen al lang niet meer rekenen op erkenning in de films, en weinig van Marvel zelf. Dat heeft hen wel veel creatieve vrijheid opgeleverd. In seizoen twee was de verhaallijn over Inhumans en hun nood om te vluchten voor geweld helemaal afgestemd op wat de actualiteit toen beheerste: de vluchtelingencrisis.
Dit jaar deden ze het weer, door de wereld helemaal op zijn kop te zetten zonder de continuïteit van het MCU te verstoren: met virtual reality. Nu, een paar maanden later, lijkt die pod wel een enge voorbode. De laagsten der aarde die zomaar hun gang kunnen gaan zonder dat de machtigen ingrijpen, het klinkt jammer genoeg bekend in de oren. De scenaristen lieten dan ook geen kans onbenut om een dosis maatschappij- en politieke kritiek op de kijker los te laten. Voeg daar nog aan toe dat, bij elke nieuwe ontwikkeling, de focus op de impact op de personages ligt en hoe ze daar mee omgaan, en je krijgt geweldige storytelling. Ik ben nu al benieuwd wat ze voor seizoen 5 (en de honderdste aflevering) in petto hebben.
#ThemAgents
S.H.I.E.L.D. is de meest diverse superheldenserie van het moment.
Qua personage-ontwikkeling is Agents of S.H.I.E.L.D een van de sterkste series die ik al gezien heb. Als ik terugkijk naar de eerste afleveringen is het verschil immens, maar nooit uit de lucht gegrepen. Elk personage is logisch geëvolueerd, apart en samen. Ook quasi uniek in het televisielandschap: een vrouw ouder dan 40 die niet zomaar ‘de moeder’ is, maar een van de meest capabele agenten. Melinda May is een voorbeeld van hoe vrouwen op tv op een niet-stereotiepe manier in beeld kunnen komen. En bovendien is ze ook nog een Aziatisch-Amerikaanse vrouw.
S.H.I.E.L.D. is de meest diverse superheldenserie van het moment: Afro-Amerikaanse agenten die technisch aangelegd zijn en niet alleen ‘the muscle‘, een latina superheldin, Aziatische vrouwelijke slechteriken, de eerste homoseksuele latino superheld, een latino Ghost Rider … Maurissa Tancharoen is een van de weinige vrouwelijke showrunners van Amerikaanse tv-programma’s, en ook in de writers’ room zitten een groot aantal vrouwen. Op alle vlakken is de serie goed bezig. Ook de acteurs groeien elk seizoen; vooral Chloe Bennet, Elizabeth Henstridge en Iain De Caestecker zouden meer erkenning krijgen, mocht de wereld rechtvaardig zijn.
Ook de villains en gastpersonages moeten niet onderdoen voor de hoofdcast. Slechteriken zijn nog steeds een pijnpunt bij de films, op een Obadiah Stane, Loki en Vulture na. S.H.I.E.L.D. had hetzelfde probleem in het eerste seizoen, tot End of the Beginning. Vanaf dan waren de slechteriken zo goed als altijd op een of andere manier gelinkt aan Coulsons team, en hadden ze voldoende nuance om niet saai over te komen. Sommige gastpersonages (en acteurs) maakten zo’n goede indruk dat hun levensduur prompt verlengd werd. Amy Acker, Ian Hart, Ruth Negga, Kyle McLachlan, Dichen Lachman, Edward James Olmos, Bill Paxton, Constance Zimmer, Powers Boothe, Patton Oswalt, John Hannah; het zijn maar enkele van de acteurs die hun opwachting maakten in de reeks.
Wat eigenlijk nog het meest aanstekelijk werkt, is het enthousiasme van de cast en crew.
Niet iedereen is veilig in de wereld van AOS; teamleden komen en gaan, maar Coulson blijft voorlopig bestaan. Dus Kevin Feige heeft nog altijd tijd om Clark Gregg even op te bellen voor, ik zeg maar wat, Infinity War of zo. Want wat eigenlijk nog het meest aanstekelijk werkt, is het enthousiasme van de cast en crew voor hun serie. Clark Gregg laat geen kans onbenut om de fans te bedanken voor hun liefde voor Coulson. Elk castlid gaat tijdens hun vrije dagen geregeld naar comic-cons om hun kijkers te ontmoeten. Op San Diego Comic-Con crashte Chloe Bennet dit jaar de signeersessie van The Defenders omdat ze iets voor de S.H.I.E.L.D.-fans wou doen en de serie geen eigen panel had gekregen. (Krysten Ritter en co. waren blij met haar komst, trouwens.) De cast creëerde zelf publiciteit door een Dubsmash-oorlog te beginnen met de cast van Agent Carter. De cast en crew zijn terecht trots op hun serie, en die liefde voor hun werk is aanstekelijk.
Het oog wil ook wat
Hét technische paradepaardje van AOS zijn de visual effects.
Het helpt ook wel dat Agents of S.H.I.E.L.D. er zo goed uitziet en klinkt. De muziek is van Bear McCreary, die ook voor het geluid zorgt bij The Walking Dead en onlangs voor 10 Cloverfield Lane. Hij gebruikt verschillende herkenbare thema’s voor verschillende personages die op belangrijke momenten opnieuw opduiken tussen de noten van het symfonisch orkest. Vergelijk het beginthema maar met een stuk uit de mid-season finale van seizoen drie. Zijn muziek is zo goed dat ze op veel momenten gebruikt wordt om de dialogen te overstemmen, en ik heb al verschillende keren kippenvel gekregen bij de stukken van McCreary.
De stunts zijn fantastisch, flitsend en indrukwekkend zonder karikaturaal te zijn. Vooral Ming-Na Wen schittert in de vechtscènes, en dat op 53-jarige leeftijd. Maar hét technische paradepaardje van AOS zijn de visual effects van het team van Mark Kolpack. Van de teamjet (die altijd CGI is), over de Inhuman-krachten, andere planeten, Ghost Rider tot de virtuele wereld, alles ziet er vlekkeloos uit. Maar geloof me vooral niet op mijn woord, kijk zelf maar.
Kortom, een serie over een ongewone groep agenten die eigenlijk enkel elkaar hebben en het moeten opnemen tegen elke vorm van bovennatuurlijke wezens en omgevingen, waaronder een groot deel uit de Marvel-comics? Met uitstekende acteurs en schrijvers? Dat bovendien een lust voor het oog en het oor is? Agents of S.H.I.E.L.D. moet je gewoon (nog) een kans geven. #CoulsonLives, al 100 afleveringen, en ik wil het nog even zo houden.
